17-18 Haziran 2023 tarihinde düzenlenecek olan YKS’ye 2 aydan az bir zaman kaldı. Uzmanlar sınav tarihinin yaklaşmasıyla birlikte baharın da etkilerini göstermesiyle adayların motivasyonunun düşebileceğini söylüyor. Uzm. Psikolojik Danışman Ece Tözeniş, kalan sürenin daha verimli değerlendirilmesinin önemine vurgu yaparak, adaylara ‘yapamadıklarınıza değil neler yapabileceğinize odaklanın’ uyarısında bulundu. ‘Kendinizle ilgili şikâyet ederseniz mutsuz olursunuz’ ifadelerini kullanan Tözeniş, telefon bildirimlerinin sınırlanmasının ve adayların farklı soru stilleri görmesinin de önemli olduğunu kaydetti.  

Havaların düzelmesi psikolojileri düzeltip taze, kıpır kıpır duygular uyandırıyorken sınava girecek gençler için bu durum zaman zaman tehdit oluşturabiliyor. Ders çalışmak yerine güzel havaların tadını çıkarmak isteyen gençlerde bu dönemde kaygı duygusu da artış gösterebiliyor. Üsküdar Üniversitesi Tercih ve Kariyer Danışmanı Uzm. Psikolojik Danışman Ece Tözeniş sınav kaygısının zihinsel, fiziksel ve duygusal olmak üzere 3 belirtisi olduğunu söylüyor. 

Gençler kaçma ve kaçınma davranışları gösterebiliyor

Kaygının bu dönemde artış gösterdiğini söyleyen Tözeniş; “Kaygı, adaylarda çalışmaya geç başlama, zamanı etkin kullanamamaktan kaynaklı ‘yetiştiremeyeceğim’ endişesi, ‘ya sınavı kazanamazsam, ne kadar çalışırsam çalışayım olmuyor’ gibi düşüncelere yol açabiliyor. Bu düşünceler gerginlik, panik, çaresizlik, heyecan gibi duygusal belirtileri de beraberinde getiriyor. Bu yoğun kaygı içinde de kaçma (ders çalışmayı bırakma) ya da kaçınma (erteleme) davranışlarını gözlemliyoruz.” dedi.

Telefon bildirimlerinizi sınırlayın, farklı soru stilleri görün 

Kaygının orta düzeyde yaşandığında motive edici bir unsur olduğunu sözlerine ekleyen Tözeniş; adayların kalan süreyi verimli geçirmeleri için şu önerilerde bulundu:

Gün içinde sürekli bildirim aldığınız telefonlarınız odaklanmayı engeller. Bildirimleri kapatarak, telefon kullanımınızı zamanla sınırlayabilirsiniz. Böylece zamanınızı da daha verimli kullanabilirsiniz.

Konuların tamamlandığı bu dönemde geçmiş konulara dair tekrarlar yapabilirsiniz. Hala konu eksikleriniz varsa onları tamamlayarak ilerleyebilirsiniz.

Deneme sınavları kendinizi ölçmeniz, eksikliklerinizi tamamlayabilmeniz, sınav heyecanınızı kontrol edebilmeniz için çok iyi fırsatlardır. Gerçek sınavın bir provası olan deneme sınavlarında sınav anındaki kaygı durumunuzu kontrol etme alışkanlığınızı da oluşturabilirsiniz. Denemelerden sonra soruları iyi analiz ederek buradaki yanlışlarınızdan eksikliklerinizi hızlıca tamamlayabilirsiniz.

Geçmiş yılların sorularını çözmeye başlayabilirsiniz. Zaman planlamanıza göre geriye giderek daha önceki yıllarda çıkmış soruları çözerek daha çok soru stili görmüş olursunuz. Bu da sınavdaki hızınızı ve anlama kapasitenizi arttıracaktır. 

Yarışı bırakmak yerine dinlenmeyi öğrenin 

Tözeniş adaylara yorgunluk anlarını nasıl yönetebileceklerini ilişkin de önerilerde bulundu: “Buradaki püf noktası yorulduğunuz zamanlarda yarışı bırakmak yerine dinlenmeyi öğrenmektir. Kendinize uzun soluklu molalar vermeyi unutmayın. Verimli bir şekilde çalışmanın yolu aynı zamanda sağlıklı bir uyku ve sağlıklı bir bedenden geçiyor. Bu nedenle bu dönemde uykunuza, yeme düzeninize özen gösterin.  Kısa yürüyüşler, temiz hava almak, arkadaşlarla zaman geçirmek size iyi gelecektir.”Yapamadıklarınıza değil yapabileceklerinize odaklanın

Uzm. Psikolojik Danışman Ece Tözeniş sözlerini şu şekilde tamamladı: 

“Çıktığınız üniversite yolculuğunda artık ilk adımı atmaya yaklaşıyorsunuz. Derin bir nefes alın yapamadıklarınıza değil bundan sonra neler yapabileceğinize odaklanın. Ne zaman kendinizle ilgili şikâyet ederseniz mutsuz olursunuz. Şikâyet etmemek içinde başkalarının size yap ya da yapma demesine izin vermeden kendi yolunuzu kendiniz çizin.”