Yaz aylarında artan sıcaklık ve nem nedeni ile çocuklarda bazı hastalıkların görülme sıklığı artıyor. Ayrıca yakın temas ve havuz kullanımı da başta enfeksiyon hastalıkları olmak üzere birçok hastalığa neden olabiliyor.

Mide ve bağırsak enfeksiyonlarından isiliğe, sıcak çarpmasından dış kulak yolu iltihabına kadar birçok hastalığa karşı alınabilecek önlemleri aktaran Bayındır Sağlık Grubu, Bayındır İçerenköy Hastanesi Pediatri Uzmanı Dr. Yunus Emre Mercan, yaz aylarında çocukların karşılaşabileceği hastalıkların belirtileri ve tedavileri hakkında da detaylı açıklamalarda bulundu.

Yaz aylarında artan sıcaklık ve nem nedeni ile çocuklarda bazı hastalıkların görülme sıklığı artıyor. Ayrıca yakın temas ve havuz kullanımı da başta enfeksiyon hastalıkları olmak üzere birçok hastalığa neden olabiliyor.

Çocuklarda yaz aylarında artış gösteren hastalıkların belirtilerini ele alan Bayındır İçerenköy Hastanesi Pediatri Uzmanı Dr. Yunus Emre Mercan, alınabilecek önlemleri ve tedavi yöntemlerini de paylaştı.

MİDE VE BAĞIRSAK ENFEKSİYONLARI

Yaz mevsiminde en sık görülen hastalıktır. Bulaş, hijyenik olmayan su ve gıda tüketimi ile ya da hijyenik olmayan su ile yıkanmış sebze/meyveler ile, kirli el teması, hatta damlacık yolu ile olabilir.

Viral mide bağırsak enfeksiyonlarında şiddetli ve sık tekrarlı sıvı kaybına yol açabilecek kusmalar, bol pis kokulu sulu açık renkli ishal görülür. Dizanteride (bakteriyel ve amipli) ise ateş, kramp tarzında karın ağrısı, sulu, kanlı, az miktarda dışkılama başlıca şikayetlerdir. Viral bağırsak enfeksiyonları kadar ön planda olmasa da bazen bu şikayetlere kusma da eşlik eder.

Bu enfeksiyonlardan korunmak için bebeklerde anne sütü ile beslenme, yemeklerden önce ve tuvaletten sonra elleri yıkamaya özendirme, besinleri uzun süre dışarda bekletmeme ve taze tüketme, temiz su tüketimi çok önemlidir. Suların kaynatılması ve çiğ sebzeleri sirkeli suda bekletme özellikle amiplerden korur. Kamplarda, kanalizasyon ile karışmış olabileceğinden dereden su içmemeye dikkat edilmelidir. Ayrıca havuz yerine denizi tercih etme, soğuk/buzlu sıvı/buz, dondurma tüketiminden kaçınma, elleri en az 30 saniye süre ile ılık su ve sıvı sabunla yıkama ve havludan ziyade peçete ile kurulamak oldukça önemlidir.

YAZ GRİPLERİ (ÜST SOLUNUM YOLU ENFEKSİYONLARI)

Üst solunum yolu enfeksiyonları genelde kış hastalıkları olmasına rağmen yazın da görülebilir. Özellikle adenovirus ve enterovirus virüsleri yazın, kış virüslerinin yol açtığı gripler kadar şiddetli olmasa da burun akıntısı, hapşırık, boğaz ağrısı, kırgınlık, öksürük gibi şikayetlerle kendini gösterebilir. Bu virüsler mide bağırsak sistemine de yerleştiği için ek olarak ishal de görülebilir.

Enterovirus ailesinden coxsacki virüsler yaz aylarında el-ayak-ağız hastalığına da neden olabilir. Yüksek derecede ateş sonrası el ve ayaklarda çıban şeklinde yaralar ve ağız içinde aftlarla seyreden bu hastalık solunum yoluyla ve temas yoluyla, havuzlardan geçebiliyor. Tedavisinde ateş düşürücü ve vücuttaki döküntülere yönelik kremler, ağız içindeki aftlara yönelik aft ağrısını rahatlatıcı ilaçlar kullanılır. Aftların çok ağrıya sebep olduğu bazı durumlarda hiçbir şey yiyip içemeyen çocuklara, aftlar iyileşene dek damardan serum desteği gerekebilir.

DIŞ KULAK YOLU İLTİHABI

Orta kulak iltihabından farklı olarak boğazdan kulağa değil, dış kulak yolundan bulaşan mikroplarla meydana gelen bir enfeksiyondur. Genelde havuza giren çocuklarda havuz suyunun uzun süre dış kulak yolunda kalmasından dolayı nemi seven mikropların buraya yerleşmesiyle oluşur. Şiddetli kulak ağrısı ve kulak dışına çıkan bir sıvıya neden olabilir. Tedavide dış kulak yoluna damlatılan antibiyotikli damlalar ve sulu bir iltihap varsa kurutucu damlalar önerilir. Kulak tıpası kullanılması ve havuzdan çıktıktan sonra dış kulak yoluna kaçan sıvının dışarı çıkartılması ve saç kurutma makinesiyle dış kulak yolunun iyice kurutulması bu enfeksiyonu engeller.

İDRAR YOLU VE GENİTAL BÖLGE ENFEKSİYONLARI

Yazın temizliği iyi sağlanmamış havuzlara giren çocuklarda idrar yaparken yanma, sık idrara gitme, idrar kaçırma, idrarda koku gibi şikayetlerle kendini gösteren idrar yolu enfeksiyonları; genital bölgede kızarıklık, kaşıntı ve akıntı ile kendini gösteren genital bölge enfeksiyonları olabilir. İdrar tetkiki ve kültürü tanıda yol göstericidir. İdrar yolu enfeksiyonlarının tedavisinde antibiyotik, genital bölge enfeksiyonlarında ise çoğu zaman sadece kremler kullanılır.

İSİLİKLER

Ter bezleri henüz çok iyi gelişmemiş bebeklerde, sıcak ve nemli yaz aylarında ter bezlerinin tıkanması sonucu vücutta minik kızarıklıklar şeklinde kendini belli eder. Vücuda yapışık giysilerin giydirilmesi de bunun oluşumunu kolaylaştırır. Sık banyo yapılması, aşırı sıcak ortamlarda bebeklerin fazla giydirilmemesi, uyudukları yerlerin olabildiğince uygun sıcaklıkta tutulması, sıcaklık düşürülemiyorsa hava sirkülasyonu için en azından fan kullanılması ve odanın iyi havalandırılması, alınacak başlıca tedbirlerdir. Çok şiddetli isiliklerde doktorunuz çocuklara uygun kortizonlu kremler de reçete edebilir.

SİNEK ISIRIKLARI

Sivrisineklerin ısırması ile ciltte kızarıklık, içi su dolu kesecikler, kaşıntı, dudak, göz kapağı gibi dokusu yumuşak, gevşek yerlerde balon gibi şişlik ile kendini belli eder. Isırık bölgesinin sabunlu suyla bolca yıkanması, yumuşak doku şişliği olan yere soğuk tatbiki, nemlendirici kremlerin kullanılması evde yapılabilecek müdahalelerdir. Eğer ısırık yeri alanı çok büyükse doktora başvurulması gerekir. Sivrisineklerin yoğun olduğu bir bölgelerde, sinek ısırıklarından korunmak için cibinlik ve  çocuk cildiyle uyumlu bitkisel içerikli sinek kovucu spreylerin kullanılması önerilir.

SICAK BİTKİNLİĞİ

Aşırı sıcak havalarda uzun süre susuz kalmış ve fiziksel aktivite yapmış çocuklarda yüksek ateş, baş ağrısı, aşırı terleme, susama hissi, huzursuzluk, kas krampları, bulantı, kusma, güçsüzlük, baygınlık, tavuk derisi görünümü ile kendini gösterir. Güneş yanığı, kilo fazlalığı olanlarda ve hasta çocuklarda daha sık görülür. Bu belirtiler olduğunda ilk olarak çocukların daha serin bir yere götürülmesi, sıvı alımının desteklenmesi ve cilde ıslak havlu uygulanması gerekir. Çocuk, yeteri kadar sıvı alamadıysa ya da bilinci bulanıksa o zaman ileri müdahale için hastaneye götürülmesi gerekir. Bu durumdan korunmak için çocukların sıcak yaz aylarında güneşin daha eğik geldiği zamanlarda dışarıda oyun oynaması, çok katmanlı ve cilde yapışık kıyafetler giydirilmemesi, bol sıvı alınımının desteklenmesi, egzersiz yapıyorsa aralıklı dinlenmesi, güneş koruyucuların kullanılması gerekir.

SICAK ÇARPMASI

Sıcak bitkinliğinden daha ciddi bir durumdur ve 40 derece üzeri ateş, baş ağrısı, bulantı, kusma, baş dönmesi, bilinç bulanıklığı, tansiyon düşüklüğü, taşikardi (kalp hızının artması) ve bazen havale ile kendini belli eder. Bu şikayetleri olan çocuk ve ergenlerin acil serviste değerlendirilmesi gerekir. Acil serviste ıslak bir çarşafa sarılıp vantilatör karşısında tutma şeklinden buharlaştırıcı soğutma yöntemi ya da soğuk su dolu küvete konulması şeklinde soğuk suya daldırma yöntemi yapılır. Kasıklara ve koltuk altlarına buz paketleri konulabilir. Damardan sıvı tedavisi verilir. Ateş düşürücüler kullanılmaz.

CİLT HASTALIKLARI

Havuza giren çocuklarda bu hastalıkların dışında başka bazı bulaşıcı cilt hastalıkları da görülebilir. Cilt mantarı, molloskum kontagiosum hastalığı, siğiller de havuzdan bulaşabilir. Son yıllarda artan molloskum kontagiosum cilt hastalığı, daha çok 10 yaş altı havuza giren çocukların ciltlerinde uzun süredir var olan ortası çökük, içinde peynirimsi bir sıvının bulunduğu parlak pembe ya da cilt renginde minik kabarıklıklarla kendini belli eder. Alerjik cilt hastalıkları olan çocuklarda daha büyük kabarıklıklar oluşabilir. Dermatoloji uzmanları tarafından yapılacak tedavi yöntemleri ile iyileşme gerçekleşir.