ÜST GELİR GRUBUNA DEPREM VERGİSİ GETİREBİLİR
Prof. Dr. Funda Başaran Yavaşlar: Üst gelir grubuna yönelik ‘deprem’ ya da ‘dayanışma’ vergisi getirilebilir...

28 Şubat 2023 Salı 11:58
Türkiye'nin Güneydoğusunda meydana gelen ve 11 ilde büyük yıkıma neden olan depremler sonrası oluşan ekonomik hasarı onarmak için finansman ihtiyacı sürüyor. Kültür Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Funda Başaran Yavaşlar, Anayasa'ya konulacak açık bir düzenleme ile "özel vergi" niteliğinde üst gelir grubuna yönelik, mali gücü dikkate alan bir "dayanışma vergisi" ya da "deprem vergisi" önerisinde bulundu.
Kahramanmaraş merkezli 11 ilde büyük yıkıma neden olan depremlerin ardından yaralar sarılmaya çalışılıyor. Depremlerin ekonomik etkisi de çok büyük ve yapılacak işlerin finansmanı için kaynak arayışı konusu tartışılıyor. Depremlerden zarar gören bölgelerde güvenli konut ihtiyacını karşılamanın ve depremden etkilenenlerin yeni bir yaşam kurmalarına izin verecek çalışmaları yapmanın Devletin anayasal görevi olduğunu söyleyen Kültür Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Funda Başaran Yavaşlar, yapılacak işlerin finansmanının uzun vadeli bir planlama ve kaynak gerektirdiğine dikkat çekti.
1999 depremi sonrasında bu kaynağın vergi olduğunu hatırlatan Yavaşlar, "Bunlar bir seferlik ek vergiler ile -özel iletişim vergisi ve özel işlem vergisinden oluşan- yeni vergilerdi. Ancak, bu vergilerin gelirleri ne yazık ki depremle ilgisiz konular için de harcanmıştır. Her ne kadar genel bütçeye giren vergiler bütün kamu harcamaları için bir finansman kaynağı olduğundan bu durum hukuka aykırı değilse de harcamanın söz verilen işler için yapılmaması kamuoyunun haklı tepkisini çekmiştir. Ülkemiz hukuk sisteminde, bir verginin sadece belli bir amacı gerçekleştirmek üzere toplanıp onun için harcanması mümkün değildir. Çünkü, bu "özel vergi" anlamına gelmektedir ve Anayasa'da buna izin verilmemektedir." dedi.
Dayanışma veya deprem vergisi
İçinde bulunulan durum dikkate alındığında, Anayasa'ya konulacak açık bir düzenleme ile "özel vergi" niteliğinde üst gelir grubuna yönelik, mali gücü dikkate alan bir "dayanışma vergisi" ya da "deprem vergisi"nin kabul edilebileceğini söyleyen Yavaşlar, "Sadece yeniden yapılanma için kullanılacak uzun vadeli, sağlam ve karşılıksız bir gelir kaynağı yaratılacak, bu gelir kaynağı, en azından genel bütçenin tabi olduğu üçlü denetime (idari denetim, Sayıştay yoluyla yargısal denetim ve TBMM denetimi) tabi olacak ve verginin mükellefleri bazı önemli anayasal güvencelere sahip olacaklardır; çünkü, vergi başta mülkiyet hakkı olmak üzere temel hak ve özgürlükleri sınırladığı için, ancak Anayasa'da yer alan bazı ilke ve kurallar çerçevesinde getirilip uygulanabilir" diye konuştu.
"Alt ve orta gelir grubunu kapsamamalı"
Bu özel verginin düşük ve orta gelirlileri kapsamaması gerektiğini bildiren Prof Dr. Funda Başaran Yavaşlar, sözlerini şöyle sürdürdü: "Asgari ücretin ortalama ücret olduğu günümüzde, geniş kesimlerin bir kuruş daha fazla ne gelir vergisi ne de harcamalar üzerinden alınacak bir dolaylı vergiyi kaldıracak takadi vardır. Getirilecek verginin bir servet vergisi olması düşünülebilecekse de, bunu hem uygulamak hem de servet vergisi üzerinden yeterli ve düzenli gelir elde etmek zor olur. Çünkü, çok düşük oranlı bir genel servet vergisi dahi, kayıt dışılığı önleyeceği için, buna direnç çok yüksek olacaktır, özel servet vergisi türlerinden emlak vergisine zaten 2021'den itibaren "değerli konut vergisi" eklemlenmiştir. Bu verginin Anayasa'ya aykırılığı tartışmalıyken ve bu sorun daha çözülmemişken, burada yeni bir şey yapılamaz. Ek motorlu taşıtlar vergisi getirilecek olsa, tek başına böyle bir vergisinin sağlayacağı gelir hem yeterli olmayacak, hem de uzun vadede verginin mali güçle orantılı olması ilkesine aykırılık yaratacaktır. Karşılıksız mal transferini konu alan veraset ve intikal vergisi türünde bir vergi ise, düzenli olmayacağı ve sağlayacağı gelir belirsiz olduğundan anlamlı olmayacaktır. Dolayısıyla, getirilecek özel verginin konusu, gelir vergisi tarifesinin dördüncü diliminin altında olmamak üzere saptanacak bir rakamın üzerinden elde edilen "gelir/kazanç"; mükellefleri ise gerçek kişiler ile kurumlar olmalıdır."
Böyle bir özel verginin getirilmesi durumunda özel iletişim vergisinin kaldırılması gerektiğine de dikkat çeken Yavaşlar, özel iletişim vergisinin konusuna giren hizmetlerin KDV'ye tabi olduğunu ve oradaki harcamanın özel başka bir vergi ile vergilendirilmesi gereken ek bir mali gücün olmadığını sözlerine ekledi.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Türk somonunda ihracat hedefi!Türk somonunda hedef ihracatı 1 milyar doların üzerine taşımak21 Temmuz 2025 Pazartesi 13:13EKONOMİ
Ekonomi Koordinasyon Kurulu toplantısı başladıEKK, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz'ın başkanlığında toplandı.21 Temmuz 2025 Pazartesi 12:09EKONOMİ
Yıl sonu enflasyon beklentisi yüzde 29,66 olduMerkez Bankası anketinde yıl sonu enflasyon beklentisi yüzde 29,66 oldu21 Temmuz 2025 Pazartesi 10:26EKONOMİ
Yapılandırmada yeni dönemKredi ve kart borcu olanlar dikkat!19 Temmuz 2025 Cumartesi 10:51EKONOMİ
Kurulan şirket sayısı azaldıYılın ilk 6 ayında kurulan şirket sayısı yüzde 0,9 azaldı18 Temmuz 2025 Cuma 11:05EKONOMİ
Konut fiyatlarında büyük artışKonut fiyatları Haziran ayında yıllık yüzde 32,8 arttı17 Temmuz 2025 Perşembe 11:11EKONOMİ
Konut satış rakamları açıklandıTürkiye genelinde Haziran ayında 107 bin 723 konut satıldı17 Temmuz 2025 Perşembe 10:19EKONOMİ
Bütçe Haziran’da açık verdiBütçe Haziran’da 330,2 milyar TL açık verdi16 Temmuz 2025 Çarşamba 11:18EKONOMİ
Bitcoin tarihin en yüksek seviyesini gördüBitcoin, tarihinde ilk kez 120.000 dolar seviyesini aştı.14 Temmuz 2025 Pazartesi 08:55EKONOMİ
Motorine bir zam dahaAkaryakıt fiyatları rekor seviyelere ulaştı12 Temmuz 2025 Cumartesi 11:03EKONOMİ
Binek otomobil ihracatı son 5 yılda yüzde 47 arttıAB ülkeleri, otomotiv ihracatında yine en önemli pazar...12 Temmuz 2025 Cumartesi 10:57EKONOMİ
İnşaat maliyetleri yüzde 22,40 arttıİnşaat maliyet endeksi yıllık yüzde 22,40 arttı10 Temmuz 2025 Perşembe 10:20EKONOMİ
Philip Morris sigaralarına yeni zamYeni fiyatlara göre bazı ürünlerin satış fiyatı 5 TL birden yükseldi.09 Temmuz 2025 Çarşamba 11:38EKONOMİ
Mevduat stopajları arttırıldıYatırım fonları ve TL mevduatta stopaj oranı artırıldı09 Temmuz 2025 Çarşamba 08:41EKONOMİ
Borsa haftaya düşüşle başladıBorsa, haftaya yüzde 1,34'lük düşüşle başladı.07 Temmuz 2025 Pazartesi 10:41EKONOMİ
UİB rakamları açıklandıUİB'in haziran ayı ihracat verileri açıklandı03 Temmuz 2025 Perşembe 11:12EKONOMİ
Akaryakıt fiyatlarına temmuz zammı3 Temmuz 2025 itibarıyla zam geliyor...03 Temmuz 2025 Perşembe 11:03EKONOMİ
Temmuz ayı kira artış tavanı belli olduTemmuz ayı için kira artış tavan oranı yüzde 43,23 olarak gerçekleşti.03 Temmuz 2025 Perşembe 10:25EKONOMİ
Enflasyon rakamları açıklandıTüketici fiyat endeksi (TÜFE) Haziran ayında yıllık yüzde 35,05 oldu, aylık yüzde 1,37 arttı.03 Temmuz 2025 Perşembe 10:14EKONOMİ
İhracat rakamları belli olduBakan Bolat açıkladı...02 Temmuz 2025 Çarşamba 10:25EKONOMİ
- Geri
- Ana Sayfa
- Normal Görünüm
- © 2015 Bursa Bakış