SALGIN DÖNEMİNDE İŞTEN ÇIKARILANLAR NE YAPMALI?
İşçilerin dikkat etmesi gereken konular!
13 Ocak 2021 Çarşamba 10:33
Her sektörü her anlamda olumsuz yönde etkileyen salgın, oldukça fazla işten çıkarılma durumlarını da gündeme getirdi. İşten çıkarılmanın modelini değiştiren işverenler, istifa ile iş sözleşmelerini sonlandırarak bu durumdan kurtulmanın yolunu bulmuş durumdalar.
Peki çalışma hayatındaki en büyük maliyeti oluşturan işçilerin, iş akitlerinin ne şekilde sonlandırılacağı konusunda kanunlarımız ne diyor?
Prof Hukuk Bürosu Kurucu Avukatlarından Avukat Emre Avşar ile salgın döneminde işten çıkarılanların nasıl bir yol izleyeceği konusunu gündeme aldık.
Av. Emre Avşar, işçi haklarını ve işten çıkarılma konusunda neler yapılabileceğini anlattı:
Özellikle mevcut salgının etkilediği iş akitleri ve zarar eden şirketlerin işçilerle anlaşarak (!) “çalışanları ayrılma yoluna götürmeleri” (yani istifaya zorlamaları) ve işten çıkarma yasağı uygulamasının uzatılması gibi durumlar sonucu, işçilerin haklarını gereği gibi ve tam alamadıklarını hatta haklarının ne olduğu konularından bile haberdar olmadıkları görülmektedir. Öncelikle belirtmek gerekir ki, “işçi” kelimesinin hukuki tanımını bir iş akdi karşılığı, herhangi bir işte ücret karşılığı çalışan kişi olarak ifade edebiliriz. Hukuki tanımdan anladığımız üzere işçinin bir iş sözleşmesi altında çalışıyor olması gerekmektedir.
Ancak en çok yapılan yanlışlardan birisi, işçilerin sözleşmelerinin olmadığı algısıdır. Belirtmeliyiz ki, bir sözleşmenin var olması için illaki yazılı bir sözleşmenin varlığı aranmamaktadır. İşçinin bir işyerinde çalışmaya başlamasıyla aslında sözleşme kurulmuş olur. Yazılı sözleşmenin olmaması mevcut sözlü sözleşmeyi süresiz bir iş sözleşmesine dönüştürmektedir. Bu yüzden iş sözleşmesinin olmadığı gerekçesiyle haklarından mahrum edilemez, işçilik alacaklarının ödenmesinden kaçınılamaz.
İşçinin, işveren tarafından herhangi geçerli veya haklı sebep bulunmaksızın iş akdine son verilmesi dolayısıyla doğacak bazı hakları mevcuttur.
Bir yıllık kıdemi tamamlanmışsa, kıdem tazminatı
işten çıkarılmadan önce, çalışmış olduğu yıl ile bağlantılı olarak kanunla belirlenmiş ihbar şartları sağlanmamış ya da gereği gibi kullandırılmamışsa ihbar tazminatı
Varsa eksik ücret, fazla mesai, hafta tatili, yıllık izin ve AGİ (Asgari Geçim İndirimi) alacakları işçiye işten çıkarılması ile birlikte ödenmek zorundadır.
Ancak feshin haklı sebebe dayanması veya işçinin kendi hür iradesi ile istifa etmesi durumunda, ücret alacakları hariç, işçiye kıdem tazminatı, ihbar tazminatı vb. iş akdinin sonlanmasından dolayı doğacak ücretler ödenmemektedir.
Pandemi sürecinde özellikle işten çıkarma yasakları sebebiyle, işçilerin işçilik alacaklarının alınması konusunda bazı mağduriyetler yaşanmıştır.
İşverenler işten çıkarma yasağını kendi lehlerine avantaja çevirerek işçilere haklarını eksik ödeyerek, istifa beyanıyla işten çıkışlarını sağlamaktadırlar. Bunun yanı sıra ikale anlaşması yaparak işçilerin haklarının dava ve hak arama hürriyetlerinin de önüne geçmeye çalıştıkları münferit örneklerde görülmektedir.
Bilinen bir diğer yanlış da istifa beyanıyla işten çıkarıldıktan sonra ya da ikale anlaşması dolayısıyla hukuki yola başvurma hakkının ortadan kalktığı algısıdır. Bu uygulama olarak yanlış bir algıdır. İşçinin hür iradesini barındırmayan istifa ya da ikale anlaşması işçinin hukuki imkanlarını kullanmasına engel değildir. Bu süreçte kanıtlanabildiği müddetçe işçi, dava yoluna başvurma hakkını kullanarak eksik alacaklarını ve diğer işçilik alacaklarını işverenden alabilir.
Hatta işe iade şartlarını sağlayan bir işte çalışıyorsa 1 ay içerisinde işe iade davasını dahi açabilmektedir. Yani pandemi döneminde alınan işten çıkarmanın yasaklanması kararı dolayısıyla, işçilerin istifaya zorlanması, haklarının eksik ödenmesi ve mağduriyetlerine yol açılması durumu hiçbir suretle korunmayacaktır. Bu durumda işverenin feshi dolayısıyla doğan hükümler uygulanacak mahkeme de buna göre karar verecektir. Özgür iradeyle imzalanmayan istifa beyanlarının ve ikale anlaşmalarının geçerli olmadığına dair içtihatlar mevcut olup, işçinin hakları hukuk kanalıyla koruma altındadır.
İşçilerin de bu durumlara dikkat ederek, hukuki haklarını aramalarında herhangi bir sakınca bulunmamakla beraber, kötü niyetli bu yaklaşıma karşı her zaman dava hakları bulunmaktadır.
- İDMA İstanbul kapılarını açtıDeğirmencilik sektörü 500 milyon dolarlık hedefle İDMA İstanbul’da...02 Mayıs 2024 Perşembe 14:46EKONOMİ
- Kırmızı et üretimi arttıKırmızı et üretimi 2023 yılında yüzde 8,8 arttı...02 Mayıs 2024 Perşembe 10:46EKONOMİ
- Sıcak havalar cep yakmasınSıcak havaların cep yakmaması için 8 öneri...02 Mayıs 2024 Perşembe 10:41EKONOMİ
- Çiğ süt üretimi azaldıÇiğ süt üretimi 2023 yılında yüzde 0,4 azaldı...02 Mayıs 2024 Perşembe 09:25EKONOMİ
- Tarım sektörü alarm veriyorEleman Sıkıntısı Nedeniyle Hasat Edilemeyen Mahsuller Yalnızlığa Sürükleniyor...01 Mayıs 2024 Çarşamba 14:10EKONOMİ
- Yurt dışında ilgi gören Türk ürünleriYurt dışı pazarlarda en çok ilgi gören Türk ürünleri açıklandı...01 Mayıs 2024 Çarşamba 13:59EKONOMİ
- Tarımsal kredi kararı yayımlandıTarımsal üretimde kullandırılacak kredilere ilişkin esaslar belirlendi...01 Mayıs 2024 Çarşamba 10:35EKONOMİ
- Karahan'dan enflasyon açıklamalarıKarahan: Yılsonu enflasyon beklentilerinin halen tahminlerimizin üzerinde olduğunu görmekteyiz...30 Nisan 2024 Salı 15:23EKONOMİ
- Hizmet Üretici Fiyat Endeksi arttıH-ÜFE yıllık yüzde 85,41 arttı, aylık yüzde 3,64 arttı....30 Nisan 2024 Salı 10:56EKONOMİ
- Dış ticaret açığı azaldıİhracat yüzde 4,1, ithalat yüzde 6,3 azaldı...30 Nisan 2024 Salı 10:33EKONOMİ
- Tavuk eti ihracatına sınırlamaDenetlenen firmaların yarısına idari para cezası verildi30 Nisan 2024 Salı 10:22EKONOMİ
- Beyaz et ihracatı gerilediBeyaz ette üreticinin fiyat artışı TÜİK enflasyonunun 15 puan altında..30 Nisan 2024 Salı 09:44EKONOMİ
- Simit fiyat tarifesinde değişiklikSimit fiyat tarifesinde Ticaret Bakanlığı'nın onayı zorunlu hale getirildi...30 Nisan 2024 Salı 09:26EKONOMİ
- Dalları kiraz bastıTürkiye, kiraz ihracatında 300 milyon dolar hedefliyor...29 Nisan 2024 Pazartesi 12:10EKONOMİ
- Uçak biletlerine zam geldiUçak biletleri 3 bin 250 lirayı geçemeyecek29 Nisan 2024 Pazartesi 12:06EKONOMİ
- Sıcak havalar cebinizi yakmasınKlimalar ve soğutucular açılmaya, elektrik kullanımı da yine artmaya başlayacak....29 Nisan 2024 Pazartesi 11:28EKONOMİ
- Ekonomik güven azaldıEkonomik güven endeksi 99,0 oldu...29 Nisan 2024 Pazartesi 09:00EKONOMİ
- Zeytin zeytinyağı ihracatında rekorEgeli zeytin zeytinyağı ihracatçıları ambalajlı ihracatı ödüllendirdi...27 Nisan 2024 Cumartesi 10:34EKONOMİ
- Bitcoin’de istikrar dönemi başlıyorBitcoin yarılanması, 19 Nisan’ı 20 Nisan’a bağlayan gece yarısı tamamlandı...26 Nisan 2024 Cuma 15:37EKONOMİ
- Kayıtlı araç sayısı arttıTrafiğe kaydı yapılan taşıt sayısı Mart ayında yüzde 17,1 arttı...25 Nisan 2024 Perşembe 09:20EKONOMİ
- Geri
- Ana Sayfa
- Normal Görünüm
- © 2015 Bursa Bakış
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.