Sabancı Üniversitesi’nin Akbank ve Eczacıbaşı Holding iş birliği ile kamu ve özel sektör yöneticilerini bilim ve teknoloji ile buluşturmak üzere düzenlediği “Teknolojinin Gücüyle Geleceğe” Webinar Serisi’nin sonuncusu “Yarıiletken Tümdevre Teknolojisi ve Yaşantımızdaki Önemi” başlığıyla gerçekleşti

“Teknolojinin Gücüyle Geleceğe” Webinar Serisi’nin yedincisi ve sonuncusu “Yarıiletken Tümdevre Teknolojisi ve Yaşantımızdaki Önemi” başlığı altında gerçekleşti. Webinarda, Sabancı Üniversitesi Rektörü Yusuf Leblebici ve Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi Melik Yazıcı cep telefonlarından bilgisayarlara, otomotiv elektroniğinden, tıp elektroniğine pek çok alana hizmet eden “Yarıiletken Tümdevre Teknolojisi ve Yaşantımızdaki Önemi”ni günümüzden somut örnekler vererek anlattı. 

Sabancı Üniversitesi Rektörü Yusuf Leblebici, global mikro elektronik yarı iletken sektörünün 500 milyar doların üzerinde büyüklüğe sahip bir sektör olduğuna işaret ederek, sunumunda şu görüşlere yer verdi: 

“Bu alan stratejik bir teknoloji olduğu için çok önemli. Cep telefonlarından bilgisayarlara, otomotiv elektroniğinden, tıp elektroniğine pek çok alana hizmet ediyor. Bu alandaki sürekli ve üstel olarak yükselen gelişme trendinin arkasında, aslında "ekonomik bir öngörü" olarak adlandırabileceğimiz Moore Yasası var. Bu "yasaya" ya da ekonomik gözleme göre, yarı iletken sektörünün ekonomik fizibilitesinin sürdürülebilirliği için her sene belli bir hızda büyümesi gerekiyor. Gerçekten de 1970’lerden 2020’lere ürünlerin içinde bulunan transistör sayısından çalışma hızına kadar pek çok parametrenin neredeyse 1 Milyar kat artmış olduğunu görüyoruz.  Bu şekilde, 50 sene boyunca sürekli olarak üstel olarak büyüyen başka bir endüstri de bulunmamaktadır.”

Bir transistörün boyutunun, SARS-CoV-2 virüsünün onda biri boyutunda olduğuna dikkat çeken Yusuf Leblebici, “Bundan 10 yıl önce bir transistörün boyutu yaklaşık olarak bir virüsün boyutu kadardı. Ama artık onda birine yani bir milimetrenin milyonda biri mertebesine inmiş durumda, yakın gelecekte bu boyutlar daha da küçülecek. Bu teknoloji çok hızlı ilerliyor ve daha önümüzdeki koşacak çok alan var. Ancak böyle bir teknolojiyi üreten tesislerin yatırım maliyeti de 10 milyar dolar civarında olabiliyor” dedi. 

Mikroelektronik endüstrisinin stratejik bir öneme sahip olduğunu hatırlatan Yusuf Leblebici, ekonomik olarak lider konumdaki ülkelerin hepsinin bu teknolojiye sahip olduğunu, Türkiye’nin de bu konuda söz sahibi olması için bu endüstrinin üretim ve tasarım altyapısına sahip olması gerektiğini söyledi. Türkiye’de TÜBİTAK-YİTAL bünyesinde bir üretim hattı olduğunu hatırlatan Leblebici, bu üretimin henüz yerel ihtiyaçların bir kısmını sağlayabildiğini kaydetti. Mikroelektronik endüstrinin üretim ve tasarım altyapısına katkı sağlayacak tesislerin Türkiye’de de kurulması gerektiğini vurgulayan Leblebici, bu alanda devletin katkısının mutlaka gerekli olduğunun altını çizdi.

Sabancı Üniversitesi Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi Melik Yazıcı, halen sektörde satışa hazır çipler ve uygulamaya özgü tümleşik devre çipleri olarak iki çeşit çip bulunduğunu hatırlatarak, “Dünyadaki üç büyük teknoloji firması Samsung, Apple ve Huawei kendi tasarladıkları çipleri kullanıyor. Her firma rekabet için kendi istediği unsurları ön plana çıkarıyor” dedi. Devamında ise, kendi çiplerini kullanan elektronik firmalarının bununla sınırlı olmadığını, yüksek katma değerli elektronik ürün geliştirmek isteyen tüm teknoloji şirketlerinin inovasyonu çip seviyesinde yaptığını vurguladı. 

OTOMOTİV SEKTÖRÜNDE ÇİP KRİZİ YAŞANABİLİR

Melik Yazıcı, webinar’daki sunumunda, otomotiv sektöründe elektroniğin ve yarı iletkenlerin önemini vurgulayarak, otomobillerde bulunan en ileri teknolojinin otonom sürüş sistemleri olduğunu dile getirdi. Otomobillerde yarıiletken kullanımının çok yüksek olduğunu, elektronik sistemlerin toplam otomobilin maliyetine oranının 2000 yılında %18 olduğunu belirten Yazıcı, bu maliyetin bugün %40 seviyelerinde olduğundan ve önümüzdeki 10 sene içerisinde %45’lere ulaşacağından bahsetti. 2020-2021 çip krizinden bahseden Yazıcı, başta pandemi nedeniyle otomobile olan talebin azalmasının öngörüldüğünü, bunun da otomotiv endüstrisinde kullanılan yarıiletken talebini azalttığını, yarıiletken üretim şirketlerinin bu azalan talebi hızlı bir şekilde tüketici elektroniğindeki artan talep ile doldurduğunu belirtti. 2021 yılında ise üretimi arttırmayı hedefleyen otomotiv sektörünün geçen sene kaybettiği yarıiletken payını maalesef geri kazanamadığını vurguladı. Bunun en önemli gerekçesinin ise az sayıdaki sektörün liderleri konumunda olan yarıiletken üretim şirketlerinin sürekli tam kapasite ile çalıştığını ve artan taleplere hızlı karşılık veremediği belirtti. 

Yarıiletken sektöründeki tam kapasite ile çalışmanın büyük risk yarattığını belirten Yazıcı, sadece 1 dolarlık çipin bile temin edilememesinin otomotiv sektöründe tüm üretim hattını durdurabileceğine dikkat çekerek, yarıiletken tedariğinde riski dağıtmanın ve stoklamanın bunun gibi dönemsel krizlerdeki önemini vurguladı. 

Yazıcı, çip krizinin çözümü için önümüzdeki 3 yıl boyunca TSMC firmasının 100 milyar dolarlık yatırım yapacağını, Intel’in 20 milyar dolara Arizona’da 2 fabrika kuracağını, Amerika’nın bu alandaki yatırımlara ve araştırmalara 50 milyar dolar kaynak ayırdığını, Global Foundries’in 1.4 milyar dolarlık kapasite artırımı yatırımı yapacağını aktardı. Bu yatırımların etkisinin en az 1-1.5 yıl içinde etkisini göstereceğine vurgu yaptı.