İş kanununa göre işveren, çalışanın maaşını 20 günden fazla geciktiremez. Maaşını alamayan işçi, işten kendi isteği ile ayrılabilir. Ayrılırken de başta kıdem tazminatı olmak üzere tüm haklarını alır. Ayrıca zamanında ödenmeyen ücret için en yüksek mevduat faiz oranı uygulanır.
 

20 günlük süreye dikkat!

işveren çalışanın ücretini geç ödeyebilir; o da 20 gün. Bu olayların dışındaki tüm gerekçeler, hukuka ve iş kanununa göre geçersizdir. İşverenin, ‘piyasa sıkışık, ekonomik sıkıntıya düştüm’ demesi, ne hukuk yönünden ne de iş kanunu açısından hiçbir anlam ifade etmez.

Peki, ücret, 20 günden daha fazla ödenmezse ne olur?

Bu durumda öncelikle, çalışan, işyerindeki görevini yerine getirmeme hakkını kullanabilir. Bu hakkı kullanan işçiyi de işveren işten çıkaramaz ya da herhangi bir yaptırım uygulayamaz. Bu durum işveren tarafından grev olarak da adlandırılamaz.

Çalışana öneriler

MAAŞI ödenmeyen ya da geciken çalışan, önce işverenini bu konuda uyaracak. Uyarı da, ileride hukuka yansıma durumuna göre yazılı yapılacak ya da ihtarname çekilecek. Yazılı uyarıda ücretin ödenmemesi nedeniyle iş yapılmayacağı ya da işten ayrılmak istendiği belirtilecek. Tabii bu durum maaşını bankadan alan ya da makbuz karşılığı alan kişiler için geçerli. Sonuçta işveren, çalışana, maaşı ödediğini ispat etmek zorundadır. Bu süreler içinde çalışan, başta bordro olmak üzere maaşın alındığına dair hiçbir belgeyi de imzalamaması gerekiyor.

Hakları neler?

- 20 günden sonra iş yapmama hakkına sahiptir.

- Çalışanın iş yapmaması işveren tarafından grev olarak nitelendirilemez.

- Çalışan, işten kendi isteği ile ayrılıp, iş sözleşmesini tek taraflı sonlandırabilir.

- İşten ayrıldığında başta kıdem olmak üzere tüm haklarını alabilir, ihbar tazminatı hariç.

- İşveren, çalışanını işten çıkartamaz, yapılan işi başkasına yaptırtamaz.

- İşverenin gününde ödemediği her ücret için mevduata uygulanan en yüksek faiz uygulanır.

- Çalışanlar geriye dönük 5 yıllık süre için ücretlerini talep edebilir.

İşveren tazminat öder

İkincisi, işçi, maaşını alamadığını gerekçe gösterip, işten ayrılabilir; tek taraflı iş akdini sonlandırabilir. Sonlandırdığında da tazminat alma hakkı doğar. Yani, maaşını zamanında alamayan, maaş süresi geciken çalışan, işten kendi isteği ile ayrılabilir ve işveren de kıdem tazminatını, fazla mesai parasını, yıllık izin parasını, tüm sosyal haklarını ödemek zorundadır. Tek ödenmeyecek olan ihbar tazminatıdır. Bu kadarla da sınırlı değil; zamanında ödenmeyen ücret için mevduata uygulanan en yüksek faiz oranı uygulanır.

 Bunlar yasal haklardır. İşveren, maaş ödenmediği için çalışana bu hakları ödemeyebilir ama çalışan, mahkemeye gittiğinden bu hakların hepsini alır. Nitekim bu yönde alınmış birçok yargı kararı var ve ücretin faizi ile birlikte ödenmesi de bu kararlardan da biri.