Kullanımı dünden itibaren zorunlu hale gelen ‘yerli üretim’ logosunda tüketicilerin kafası karıştı. Ticaret Bakanlığı’nın, “İthal edilen ve Türkiye’de sadece ambalajlanan ürünler bu kapsamda değil” açıklamasına rağmen paketlerinde menşei yurtdışı görünen birçok üründe ‘yerli üretim’ logosu kullanıldı. Bu ürünlere yapıştırılan logolu yeni etiketlerde ise menşeinin Türkiye olarak görünmesi kafaları karıştırdı.

Ticaret Bakanlığının, ‘Fiyat Etiketinde Yerli Üretim Logosu Kullanımına İlişkin Tebliği’ dün Resmi Gazete’de yayınlandı. Buna göre, üretim yeri Türkiye olan mallar için Ticaret Bakanlığınca tespit ve ilan edilen şekil, logo veya işaretin kullanılması zorunlu olacak.

Üretim yeri Türkiye olan ve perakende olarak satışa sunulan ürünlerde kullanımına başlanan “yerli üretim” logosu, etiketler ve fiyat listelerine, kolaylıkla görünebilir ve okunabilir şekilde yerleştirilecek. Malın üretim yeri, ayırıcı özelliği, tüm vergiler dahil satış fiyatı, birim fiyatı ile bu fiyatların uygulanmaya başlandığı tarih etiketlere yazılacak. 6948 sayılı Sanayi Sicili Kanunu’nun ilgili maddesinde belirtilen işletmeler tarafından Türkiye’de üretilen mallar, el ve ev sanatları ürünleriyle 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun ilgili maddesinde sayılan ürünlerden Türkiye’de elde edilen veya üretilen mallar, yerli üretim sayılacak.

Bu kapsamda Türkiye’de çıkarılan madencilik ürünleri, ülkede toplanan bitkisel ürünler, doğan ve yetiştirilen canlı hayvanlar, tutulan ve avlanan balıkçılık ve avcılık ürünlerinde de “yerli üretim” logosuna yer verilecek. Bakanlık, belediyeler ve ilgili odalar söz konusu tebliğ hükümlerinin uygulanması ve izlenmesine ilişkin işleri yürütmekle görevli olacak. Tebliğe aykırı uygulamaların tespiti halinde, bu aykırılık, gereği yapılmak üzere uygulamayı yapanın merkezinin bulunduğu valiliğe bildirilecek.

Bakanlık açıklaması net

Ticaret Bakanlığından yapılan açıklamada ise şu ifadelere yer verildi: “Düzenlemeyle Sanayi Sicil Kanunu'nun ilgili maddesinde belirtilen işletmeler tarafından Türkiye'de üretilen malların, Türkiye'de üretilen el ve ev sanatları ürünleri ile Gümrük Kanunu'nun ilgili maddesinde sayılan ürünlerden (sanayi, gıda ve tarımsal ürünler ile madenler gibi) Türkiye'de elde edilen veya üretilen malların 'yerli üretim' sayılacağı kabul edilmiştir.

Bu doğrultuda yurt dışından ithal edilen ve Türkiye'de sadece ambalajlanarak piyasaya arz edilen ürünler yerli üretim olarak kabul edilmeyecektir. Örneğin Rusya'dan ithal edilen pirincin Türkiye'de sadece ambalajlanarak satışa sunulmasının yerli üretim sayılmayacağı değerlendirilmiştir. Ayrıca, sermayesi yabancı olmakla birlikte Türkiye'de yatırım yapan ve katma değer üreten üreticilerin de yerli sayılacağı göz önünde bulundurularak Türkiye’de elde edilen veya üretilen malların yerli üretim sayılması gerektiği değerlendirilmiştir.

Diğer taraftan 'yerli üretim' kavramı ile 'yerli malı' kavramları farklı olup birbirlerinin yerine kullanılmamaktadır. Zira sermayesi yabancı olmakla birlikte Türkiye’de yatırım yapan ve katma değer üreten firmalar tarafından Türkiye’de üretilen ve satışa sunulan her tür mal için de fiyat etiketlerinde yerli üretim logosu kullanılması zorunluluğu bulunmaktadır.”

Kafalar karıştı

Uygulamanın zorunlu hale gelmesiyle birlikte dün bazı ürünlerde ‘yerli üretim’ logosuna sahip etiketler kullanılmaya başlandı. Ancak bu etiketlerin kullanıldığı bir çok üründe yazan menşeiler kafaları karıştırdı. Çünkü paketlerin üzerinden ürünlerin menşei olarak ABD, Hindistan, Sırbistan gibi ülkeler gözükmesine rağmen, yapıştırılan yeni logolu etiketlerde ise Türkiye yazılması dikkat çekti. Bazı ürünlerde ise bu durumun yarattığı belirsizlikten dolayı yeni etiketlerdeki menşei bölümü boş bırakılmıştı.

Bazı marketler hazır değil

- SON düzenlemede ‘yerli üretim’ ile başlayan yeni döneme yetişemeyen marketlerin de olduğu gözlendi. Bazı marketlerin etiket boyutlarının logo basmak için uygun olmadığı, çalışmaların ise sürdüğü öğrenildi. Etiketlerin tamamında henüz ‘yerli üretim’ logosunu kullanamadıklarını ifade eden bir market yöneticisi, “Genel müdürlükte çalışmalar devam ediyor. Etiketler için yapılan çalışma devam ediyor. Bazı ürünlerde yeni sisteme geçiş yaptık. Ancak şubelerimizdeki ürünlerin yüzde 80’inde eski etiketler var” dedi.

Araçların ön camına logo

TÜRKİYE’de üretilen otomobil ve ticari araçlarda da ‘yerli üretim’ logosu kullanacak. Sektör yetkilileri araçların ön camlarına bakanlığın yayınladığı gibi kırmızı renkteki ‘yerli üretim’ logolarının olduğu etiketlerin yapıştırılacağını açıkladı. Bu etiketlerin şu an hazırlandığı da belirtildi.

Yerli ceplerin kutularında

‘Yerli üretim’ logoları General Mobile gibi Türkiye’de üretilen cep telefonlarının kutularının üstlerine de yapıştırıldı.