Teknolojiyle beraber hayatımızın ayrılmaz parçası haline gelen sosyal medya mecraları, çocuklar tarafından yoğun ilgi görüyor. Çocukların en çok Youtube platformunu kullandığını belirten uzmanlar, kurgulanmış Youtube içeriklerinin pek çok duygu barındırdığına dikkat çekiyor. Uzmanlara göre bu içeriklerden yayılan şiddet, korku, narsisizm gibi duygulara maruz kalmak hem psikolojik açıdan hem de kişilik gelişimleri açısından tehlike oluşturabiliyor.

Üsküdar Üniversitesi İletişim Fakültesi Yeni Medya ve Gazetecilik Öğretim Üyesi Doç. Dr. Aylin Tutgun Ünal, çocuklarda Youtube kullanma alışkanlıklarına ilişkin değerlendirmelerde bulundu.

Youtube en çok Z kuşağı tarafından tercih ediliyor

Dünya geneline bakıldığında Youtube platformunu çoğunlukla en genç kuşağın tercih ettiğinin görüldüğünü kaydeden Doç. Dr. Öğretim Üyesi Aylin Tutgun Ünal, “Örneğin İsveç'te Youtube, 9-18 yaş arasındaki Z kuşağı tarafından en popüler sitedir. İngiltere'de ise 8-11 yaş arası çocukların %81'inin Youtube kullandığı belirtilmektedir.” dedi.

Sosyal medya kullanımında yükseliyoruz

Youtube kullanımında ülkemizde de durumun farklı olmadığını kaydeden Doç. Dr. Öğretim Üyesi Aylin Tutgun Ünal, “Yaptığımız sosyal medya kuşakları çalışmalarında Z kuşağını iki kademeli olarak ele aldığımızda lise öğrencilerinin Instagram, ilköğretim ikinci kademe ve daha alt yaş grubunun Youtube platformunu en çok kullandığı ortaya çıktı. Bununla birlikte, internet ve sosyal medya kullanımında dünya genelindeki sıralamamız son zamanlarda yükselişte olduğu raporlanıyor. Buna göre internette 12. sırada, sosyal medya kullanımında 14. sırada olduğumuz belirtiliyor (“We are Social”, 2021).” diye konuştu. 

Oyun videolarından çok etkilenebiliyorlar

Youtube’da dolaşan ve paylaşan tarafından düzenlenmiş/kurgulanmış videoların alt yapısında pek çok duygu barındığını ifade eden Doç. Dr. Aylin Tutgun Ünal, şunları söyledi:

“Estetize edilmiş, diğer bir ifade ile süslenmiş görüntüler ile yayılan şiddet, korku, narsisizm gibi duygulara çocukların maruz kalması hem psikolojik açıdan hem de kişilik gelişimleri açısından tehlike yaratabilmektedir. Bunun en belirgin örneği oyun veya oyun yorumları videolarını izleyip intihar eden çocuklardır. Oyunun cazibesi altında yatan şiddet, korku, saldırganlık, öfke gibi duyguların çocuk yaştaki kullanıcılara yayılması ve bu vesile ile çocuktan çocuğa da yayılması tehlikenin boyutunu arttırmaktadır.”

Olumsuz duygular barındıran videolara dikkat edilmeli

Diğer yandan duyguların çevrimiçi ağlarda yayılım gücünün olduğunu, özellikle olumsuz duyguların daha hızlı ve geniş çapta yayılım gösterdiğinin bilindiğini kaydeden Doç. Dr. Aylin Tutgun Ünal, “Bu da çocukları etkisinde bırakan ve olumsuz duyguları barındıran videoların Z kuşağı tarafından sıklıkla kullanılan Youtube’da dolaşmasının yol açacağı büyük sorunları işaret etmektedir. Oyun videosu izleyen, özellikle küçük yaştaki çocukların ailelerinin dikkatli olması gerekiyor.” uyarısında bulundu.

Sosyal medya okuryazarlığı becerisi kazandırılmalı

Sosyal medya kullanımında çocuğu bilinçlendirmenin önemli olduğunu vurgulayan Doç. Dr. Aylin Tutgun Ünal, “Belirli seviyeye gelindiğinde, sosyal medyayı dışarıdan müdahale ile kısıtlamak yerine bilinçlendirme çalışmaları kapsamında sosyal medya okuryazarlığı becerisini kazandırmak uzun vadede sonuç getirebilir. Bu konuda ilköğretimden itibaren okul müfredatlarına belirli plan çerçevesinde sosyal medya okuryazarlığının ders olarak koyulması ve ebeveynlere de seminerlerin düzenlenmesi dijital çağda faydalı olacaktır.” dedi.