Yaz mevsiminde havaların ısınmasıyla birlikte çocuklar açık havada daha fazla zaman geçirirken, yoğun yayılım gösteren polenler alerjik sorunlara neden olabiliyor.  “Polen alerjisi” denildiğinde aklımıza bahar mevsimi gelse de aslında mayıs ve haziran aylarında çimen polenleri, ağustos ayından itibaren yabani ot polenleri yayılım gösteriyor ve çocuklarda şiddetli reaksiyonlara neden olabiliyor.  Acıbadem Dr. Şinasi Can (Kadıköy) Hastanesi Çocuk İmmünolojisi ve Alerji Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Gülfer Mehtap Yazıcıoğlu, halk arasında saman nezlesi olarak bilinen mevsimsel alerjik rinitin, tedavi edilmezse, çocukların okul ve sosyal yaşamlarında olumsuz etkilere yol açabileceğini belirterek, “Ancak, doğru   tanı, tedavi ve korunma önlemleriyle çocuklar tamamen normal bir yaşam sürebilirler. Tedaviden etkin sonuç alınması için ilaca uyum ve takibin düzenli yapılması ise şarttır” diyor. Çocuk İmmünolojisi ve Alerji Hastalıkları Uzmanı  Prof. Dr. Gülfer Mehtap Yazıcıoğlu, çimen ve yabani ot poleni alerjisine karşı dikkat edilmesi gereken en önemli üç kuralı ise   “Özellikle açık havada geçirilen zamanın ardından burun akıntısı oluyorsa hekime başvurmak, alerji takibini sadece mevsimsel değil, yıl boyu sürdürmek ve korunma önlemlerini ilaç tedavisiyle birlikte uygulamak” olarak sıralıyor. 

Belirtiler dakikalar içinde başlayabiliyor!

Çimen ve yabani ot poleni alerjisinin en sık görülen belirtileri; burun akıntısı, burun kaşıntısı, burunda tıkanıklık, hapşırık, gözlerde kaşıntı ve sulanma oluyor. Bazı çocuklarda çimene temas sonrasında dakikalar içinde ciltte kaşıntılı, kabarık ve kızarıklık şeklinde ürtikeryel döküntüler (kurdeşen) veya bazı bitkilere temastan genellikle 12-24 saat sonra, ciltte şiddetli kaşıntılı kızarıklıklar, bazen içi su dolu kabarcıklar şeklinde kontakt dermatit (temas egzaması) gelişebiliyor. 

Parkta oynadıktan sonra hapşırıyorsa, dikkat!

Yaz aylarında yaygın görülen polen alerjisini diğer alerjilerden ayırt etmek için ailelerin belirtilerin hangi mevsimde ve hangi ortamlarda arttığına dikkat etmeleri önem taşıyor. Çocuk İmmünolojisi ve Alerji Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Gülfer Mehtap Yazıcıoğlu, “Parkta oynadıktan veya çim biçilen bir alanda vakit geçirdikten sonra çocuk hapşırıyorsa, gözleri kaşınıyor veya burnu tıkanıyorsa, nedeni çimen veya yabani ot poleni alerjisi olabilir” diyor. Çimen polenlerinin genellikle  ilkbahar sonu ve yaz başında, yabani ot polenlerinin ise yaz sonu ve sonbaharda arttığını vurgulayan Prof. Dr. Gülfer Mehtap Yazıcıoğlu, “Diğer mevsimlerde   bir sorunu olmayan çocukta, ilkbahar sonu ile sonbahara kadar olan bir dönemde yakınmalar gözleniyorsa, çimen veya yabani ot polen alerjileri kuvvetle muhtemeldir. Tanının netleşmesi için bir alerji uzmanı tarafından yapılan cilt testi ya da kan testleri yol göstericidir” bilgisini veriyor. 

Polen alerjisine karşı 7 etkili önlem!

Alerjik rinitin tedavisinde polenler ile temasın önlenmesi önemli bir yer tutuyor. Prof. Dr. Gülfer Mehtap Yazıcıoğlu, çocuğunuzu çimen ve yabani otlardan korumanız için almanız gereken önlemleri 7 maddede şöyle özetliyor: 

Hava durumu uygulamalarından polen uyarılarını takip edin.  
Polenin yoğun olduğu sabah erken saatlerde ve rüzgarlı havalarda dışarıya çıkarmayın, mecbursanız uzun süre kalmayın. 
Dış ortamdan eve döndüğünüzde kıyafetlerini değiştirin ve duş aldırın.
Dışarı çıkarken gözlük ve maske kullanmayı alışkanlık edinin. 
Evde camları kapalı tutun; mümkünse polen filtreli klima, hava temizleyici veya HEPA filtreli süpürge tercih edin.
Çim biçildikten sonraki 1–2 saat polen yoğunluğunun en yüksek olduğu zamandır. Bu süre boyunca mümkünse dışarı çıkarmayın ve evin pencerelerini kapalı tuttuğunuzdan emin olun.
Çimenlere temas ettiğinde ciltte kaşıntı, kızarıklık ya da döküntü oluşuyorsa, parka, okul bahçesine veya ormanlık bir alana gitmeden önce uzun kollu giysiler giydirin. Çimenle temas etmemesine dikkat edin.

Kortizon içeren ilaçları kontrolsüz kullanmayın! 

Yabani ot ile çimen poleni alerjisinin kesin tedavisi olmasa da belirtilerin şiddeti azaltılabiliyor ve hastalığın tekrarlaması önlenebiliyor. Tedavisinde, antihistaminikler ve kortizon içeren burun spreylerine başvuruluyor. Uygun dozda ve düzenli kullanılan burun spreylerinin çocuğun büyümesi üzerinde olumsuz bir etki oluşturmadığını belirten Çocuk İmmünolojisi ve Alerji Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Gülfer Mehtap Yazıcıoğlu,  sözlerine şöyle devam ediyor: “Ancak bu ilaçların gereksiz ve kontrolsüz kullanımdan kaçınılmalıdır. Çünkü, kortizon içeren spreylerin kontrolsüz kullanımı burun mukozasında incelme ve kanama gibi lokal sorunlara, yüksek dozlarda uzun süreli kullanımı ise büyüme geriliği gibi sistemik yan etkilere yol açabilir. Ayrıca, alerjik rinitli çocuklarda sinüzit, adenoid hipertrofisi gibi farklı burun ve geniz hastalıkları da gelişebileceğinden, düzenli hekim takibi önemlidir. Alerji aşıları (alerjen immünoterapisi) alerjik rinit tedavisinde etkili ve kalıcı sonuçlar sağlayabilen bir tedavi şeklidir. Özellikle diğer tedavi yaklaşımlarıyla yeterli düzelme sağlanmayan çocuklarda düşünülmelidir.”