Merkez Bankası yaptığı bir değişiklikle kamu bankalarının seçim öncesinde Merkez Bankası'na zorunlu karşılık yatırma limitlerini değiştirdi, kamu bankalarını kapsam dışı bıraktı. Yani kamu bankaları topladıkları mevduat için vatandaşa daha fazla kredi verebilecekler.

Merkez Bankası, bankaların tasarruf sahiplerinden topladığı mevduatlara uyguladığı zorunlu karşılıklarda kritik bir değişiklik yaparak kamu kurumlarına ait paraları kapsam dışında bıraktı. Bu değişiklik sayesinde kamu bankaları seçim öncesinde istediği kişi ya da şirketlere verebileceği yaklaşık 6.4 milyar liralık yeni bir kredi imkanı doğdu.

Bankalar tasarruf sahiplerinden faiz vererek topladığı mevduatların tamamını kredi olarak kullandıramıyor. Çünkü Merkez Bankası, bankaların topladığı bu paraların yüzde 1.5 ile yüzde 8'lik kısmını ‘zorunlu karşılık' olarak bankalardan alıyor. Halen vadesiz ya da 3 aya kadar vadeyle bankaya yatırılan TL mevduatlara yüzde 8 oranında zorunlu karşılık uygulanıyor. Vade uzadıkça karşılık oranı yüzde 1.5'e kadar düşüyor.

100 BİN TL’NİN 8 BİN TL’Sİ MERKEZ BANKASI’NA

Dolayısıyla örneğin tasarruf sahibi mevduat hesabı açtırıp 100 bin lirasını bankaya 3 ay vadeyle yatırdığında, banka bu paranın 8 bin lirasını Merkez Bankası'na gönderiyor, geriye kalan 92 bin lirasını tüketici ya da ticari kredi olarak kişi ya da şirketlere kullandırıyor.

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu (BDDK) verilerine göre, kamu kurum ve kuruluşlarının kasım sonu itibarıyla bankalarda 69 milyar lira TL, 7.3 milyar lira da Euro, dolar gibi yabancı para mevduatı bulunuyor. Yeni değişiklik sayesinde bankalar topladıkları bu 69 milyar liranın tamamını kredi olarak piyasaya verebilecek.

6.4 MİLYAR LİRALIK KAYNAK

Dolayısıyla 3.5 milyar ile 5.5 milyar lirayı Merkez Bankası'na göndermeyecek. Yabancı para mevduata yüzde 12 oranında zorunlu karşılık uygulandığı için, yaklaşık 880 milyon lira da buradan gelecek. Böylece kamu bankaları toplamda 6.4 milyar lirayı bulan tutarda yeni kaynağa kavuşmuş olacak.