Sözel iletişimin sürdürülmesi için olmazsa olmaz nitelikteki işitme duyusu; hayat kalitesi üzerinde çok önemli bir alana sahip. İşitme şikâyeti olan hastalara işitme kaybı, kayıp derecesi ve kayıp tipini belirlemek için çeşitli testler uygulandığını belirten uzmanlar, işitme kaybının önüne geçecek tedbirlerin alınmasının önemine dikkat çekerek; kulağa yabancı cisim sokulmaması, çocukların sigara dumanından uzak tutulması ve yüksek sesle müzik dinlenmemesi konusunda uyarıyor.

Her yıl 3 Mart tarihi, Dünya Kulak ve İşitme Günü olarak anılıyor. Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Beyin Hastanesi Kulak Burun Boğaz Uzmanı Prof. Dr. Murat Topak, işitme sağlığı hakkında önemli değerlendirmelerde bulundu.

"İnsanoğlu, iletişim kurmak için işitme duyusundan yararlanmak zorundadır. Sözel iletişim sırasında yararlandığımız işitme duyusu, sesin koklea ve işitsel sinir sistemi tarafından algılanması sürecidir" diyen Murat Topak,

"İşitme duyusu, insan için anadilin edinilmesi, konuşmanın öğrenilmesi ve sözel iletişimin sürdürülmesi için olmazsa olmaz nitelikte bir duyudur. Hafif derecede bir işitme kaybı çocukların okuldaki başarısını olumsuz yönde etkileyebilir" şeklinde konuştu.

İşitme testleri ile sağlık durumu belirleniyor

Yenidoğan işitme tarama testlerinde doğumsal işitme kaybı olan bebeklerin tespit edilebildiğini belirten Prof. Dr. Murat Topak,

"İşitme kaybı şikâyeti olan bir hastanın öncelikle tam bir KBB muayenesinin yapılması gerekir, daha sonra işitme kaybı olup olmadığını, varsa derecesini ve tipini belirlemek için çeşitli testler uygulanabilir. Bu testler arasında;diyapozon testleri, saf ses odyometrisi, timpanometri, otoakustik emisyon testleri, akustik refleks testleri, işitsel uyarılmış beyin sapı potansiyelleri (ABR) testlerini sayabiliriz" dedi.

İşitme kaybının nedenleri ve risk faktörleri neler?

Dış, orta ve iç kulağı etkileyen birçok hastalığın işitme kaybına neden olabileceğini ifade eden Prof. Dr. Murat Topak,

"İşitme kayıplarını;

1.İletim tipi işitme kayıpları

2.Sensorinöral işitme kayıpları

3.Kombine işitme kayıpları olarak sınıflandırabiliriz" diyerek, sözlerini şöyle sürdürdü:

'İletim Tipi' işitme kayıpları, dış kulak yolu-kulak zarı ve orta kulak hastalıklarında ortaya çıkan işitme kayıplarıdır. Bunlar arasında:

- Kulak kepçesini ve dış kulak yolunu etkileyen doğumsal anomaliler

-Serümen tıkacı (buşon)

- Dış kulak yolu yabancı cisimleri

- Dış kulak yolu enfeksiyonları

- Dış kulak yolunu etkileyen tümörler

- Kulak zarı yırtıkları (perforasyon)

- Akut orta kulak iltihapları

- Efüzyonlu orta kulak iltihapları (orta kulak nezlesi)

- Kronik orta kulak iltihapları

- Orta kulak kemikçikleri arasında kireçlenme

- Otoskleroz (orta kulak-iç kulak bağlantısında kireçlenme) sayılabilir.

Doğumsal işitme kayıpları 2'ye ayrılıyor

'Sensorinöral' işitme kayıpları, iç kulak yapılarına ve işitme sinirine zarar veren hastalıklarda ortaya çıkar. Çocuklarda görülen doğumsal sensorinöral işitme kayıpları, önemi yönünden ayrı bir gruptur. Görülme sıklığı 1000 bebekte 1-3'tür.

Doğumsal işitme kayıpları Genetik ve Genetik olmayan işitme kayıpları olarak ikiye ayrılır. Genetik olmayan işitme kayıpları nedenleri arasında:

-Annenin gebeliği sırasında geçirdiği enfeksiyonlar (kızamıkçık, kızamık, toksoplazma, kabakulak vb.)

-Annenin gebeliği sırasında ototoksik (iç kulak yapılarına zarar veren) ilaç kullanması

-Prematüre doğum

-Doğum sırasında anoksi-hipoksi gelişmesi (bebeğin oksijensiz kalması)

-Hiperbilirubinemi (kan uyuşmazlığına bağlı sarılık) sayılabilir.

Diğer sensorinöral işitme kayıpları nedenleri arasında:

-Anisensorinöralişitme kaybı

-Presbiakuzi (yaşlanmayabağlı işitme kaybı)

-Gürültüye bağlı işitme kayıpları

-Meniere Hastalığı

-Ototoksik ilaçlara bağlı (aminoglikozidantibiyotikler, salisilatlar, cisplatin , bazı diüretikler) işitme kayıpları söylenebilir. Kulak kemiğinin zarar gördüğü kafa travmalarından sonra da iletim tipi, sensorinöraltip veya ikisinin bir arada olduğu kombine tip işitme kayıpları görülebilir. İşitme kaybına neden olan hastalık tespit edildikten sonra duruma göre bir tedavi programı belirlenir."

Çocuğunuzu sigara dumanından uzak tutun!

"Neden olan faktörler düşünülecek olursa birçok durumda önleyici tedbirler yararlı olur" diyen Prof. Dr. Murat Topak, "Örneğin; dış kulak yoluna herhangi bir cisim sokup temizlemeye uğraşmamak, çocukların dış kulak yoluna yabancı cisimleri sokmalarını önlemek, orta kulak iltihaplarını ve kulak nezlelerini önlemek için özellikle çocukların sigara dumanına maruz kalmamalarını sağlamak, orta kulak iltihaplarını zamanında ve etkili bir şekilde tedavi etmek, ototoksik ilaç kullanmamak, yüksek sesle ve kulaklıkla müzik dinlememek bunlar arasında sayılabilir" diye konuştu.

İşitme kaybı tedavi edilebilir mi?

Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Beyin Hastanesi Kulak Burun Boğaz Uzmanı Prof. Dr. Murat Topak, "Çok basit olarak dış kulak yolunu tıkamış olan buşon temizlenirse işitme kaybı düzelir ve buna benzer şekilde işitme kaybına neden olan tedavi edilebilir hastalıkların etkili bir şekilde tedavisi ile işitme kaybı düzelebilir" diyerek, sözlerini şöyle tamamladı:

"Örneğin;orta kulak iltihabının tedavisi , 3 aydan fazla süren efüzyonlu orta kulak iltihabında ventilasyon tüpü takılması, cerrahi girişimle kulak zarındaki perforasyonun onarılması , kronik orta kulak iltihaplarında ameliyat ile iltihabın temizlenmesi ve varsa hasar görmüş kemikçiklerin onarılması, otosklerozda kireçlenen kemikçik yerine uygun bir protezin takılması ile işitme kaybı düzeltilebilir. Ayrıca ani işitme kaybında erken dönemde yapılacak etkili bir tedavi ile durum düzelebilir. İç kulağı ve işitme sinirini etkileyen hastalıklarda ise işitme cihazları ile rehabilitasyon mümkündür, doğumsal işitme kayıplarında işitme kaybının derecesine göre yine işitme cihazı uygulaması ve gerekli olan durumlarda ise koklear implant uygulaması ile işitme sağlanabilir."