Daha önce sağlık enflasyonu, sağlık sektöründe üretim maliyetleri, Türkiye'nin en çok tercih edilen tıp fakülteleri gibi araştırma raporları yayımlanan danışmanlık şirketi, son raporunda Sosyal Güvenlik Kurumu verilerine odaklandı. Üç yıllık SGK verilerinin incelendiği rapor, SGK Genel Sağlık Sigortası prim gelirlerinin 2021'e kıyasla %68,25 arttığını ortaya koydu. 

Türkiye'deki sağlık ekonomisine ışık tutan raporlara bir yenisi eklendi. Daha önce sağlık enflasyonu, sağlık sektöründe üretim maliyetleri, ilaç pazarı gibi konulara odaklanan, Estonya, Tunus ve Türkiye'deki merkezleriyle faaliyet gösteren ECONiX Araştırma, Türkiye Kamu Sağlık Sigortası Harcamalarının Değerlendirme Raporu 2022 başlıklı raporunda, Sosyal Güvenlik Kurumu’nun (SGK) prim gelir ve giderlerine, hastane müracaatlarına ve reçete sayılarına odaklandı. 

Araştırma sonuçları, SGK Genel Sağlık Sigortası prim gelirlerinin 2022’de 2021’e kıyasla %68,25 arttığını ortaya koyarken, 2022 toplam SGK Genel Sağlık Sigortası prim gelirinin 246 milyar 308 milyon TL'den fazla olduğu görüldü. 

Pandemi döneminde hastane müracaatları azaldı

SGK ve Hazine ve Maliye Bakanlığı verilerinin incelenmesiyle gerçekleştirilen araştırmada, hastanelere yapılan müracaat sayılarına, fatura tutarlarına, reçete sayılarına ve reçete fatura tutarlarına da bakıldı. COVID-19 pandemisinin ülkemizde görülmeye başlandığı Mart 2020'den itibaren hastane müracaatlarında keskin bir düşüş göze çarparken, bu düşüşün 2022'de pandeminin etkisinin önemli ölçüde azalmasıyla yerini büyük artışa bıraktığı tespit edildi. 

Hastane müracaat faturalarının değişim grafiğinde, 2021 itibarıyla başlayan artış eğrisinin 2022 ile hız kazandığını kaydeden ECONiX Araştırma ekibinden Dr. Birol Tibet, “SGK tarafından ödenen hastane müracaat sayılarına bakıldığında, 2022'de bir önceki yıla kıyasla %24,74'lük bir artış görülüyor. Reçete sayısında ve fatura tutarında görülen artışlar, reçete başı maliyetin neredeyse yarı yarıya (%47,58) arttığına işaret ediyor” dedi. 

Ödenen reçete sayılarındaki artış %13,30 

Reçete ve SGK tarafından ödenen reçete sayılarındaki değişimleri de üç yıllık veriler üzerinden inceleyen araştırmada, reçete sayılarının 2022 ortasına kadar dalgalı seyrettiği, 2022’nin ikinci yarısında artış trendi izlediği kaydedildi. Reçete fatura tutarlarında da Temmuz 2022 itibarıyla istikrarlı bir yükseliş eğilimi gözlendiğini kaydeden Dr. Birol Tibet, “2022’de 2021’e kıyasla SGK tarafından ödenen ilaç reçete sayısında %13,30’luk artış tespit ediliyor” ifadelerini kullandı. 

Bütçe fazlası 2022’de rekor kırdı

Türkiye Kamu Sağlık Sigortası Harcamalarının Değerlendirme Raporu’nda, yıllara göre ilaç ve sağlık hizmetleri bütçe değişimlerinin yanı sıra toplanan SGK primleri ve harcamalar da kıyaslandı. Buna göre, 2022'de ilaç bütçesi için hedeflenen tutarın üzerine çıkıldığı, sağlık hizmetleri bütçesinde ise 63,8 milyar TL daha az harcama yapıldığı görüldü.

Yıllara göre SGK Genel Sağlık Sigortası (GSS) kapsamında toplanan prim ve yapılan sağlık harcamalarının değerlendirmesi sonucunda 2015'e kadar bütçe açığı verildiğini kaydeden, Doğu Avrupa, Ortadoğu, Kuzey Afrika ve Batı Asya ülkelerinde kamu ve akademik kurumlar için sağlık ekonomisi ve Pazar erişim araştırmaları yapan ECONiX’in Araştırma ekibinden Dr. Güvenç Koçkaya ise değerlendirmelerini şu ifadelerle paylaştı: "SGK GSS Bütçe açığı trendi, 2015 itibarıyla kırıldı ve toplanan prim ve yapılan sağlık harcamaları arasındaki 2015'ten bu yana bütçe fazlası gerçekleşiyor. Bu veri daha öncesinde hakemli bir bilimsel dergide de yayınlandı ve bilimsel kongrelerde sunuldu. 2022'de oluşan bütçe fazlasının toplam tutarının 30 milyar TL'nin üzerinde olduğu bilinirken, bu rakam, 2021'e kıyasla %230,30 artışa işaret ediyor. Bunun birçok nedeni olabilir ancak önemli olan bu bütçe fazlasının doğru ve verimli bir şekilde sağlık ekonomisine dayanan bilimsel bakış açısı ile tekrardan kamu sağlık sistemine dönmesinin sağlanmasıdır.”