Türk Oftalmoloji Derneği, uzun ve güneşli günlerin göz sağlığını olumsuz yönde etkileyebileceğini ve göz sağlığını korumak için özellikli güneş gözlükleri kullanılmasının çok önemli olduğunu açıkladı.

Optik, Refraksiyon ve Az Görme Rehabilitasyonu Birimi aktif üyesi Dr. Füsun Uzunoğlu “Genel nüfusun önemli bir kısmının, modern toplumlar da dahil, güneş gözlüklerinin UV radyasyonundan koruyucu özelliklerinden habersiz olduğu, bilimsel çalışmalarla gösterilmiştir” dedi.

Türkiye’deki göz doktorlarını temsil eden tek dernek olan Türk Oftalmoloji Derneği, güneşli yaz günlerinde göz sağlığını korumak için bireylerin alması gereken önlemlerle ilgili olarak çeşitli açıklamalarda bulundu. Dr. Füsun Uzunoğlu kaliteli camların kullanıldığı güneş gözlüklerinin göz sağlığını korumakta büyük önem taşıdığını belirterek, “Güneşin zararlı ışınları başta katarakt ve sarı nokta hastalığı olmak üzere pek çok göz hastalığının nedenleri arasında sayılıyor. Bu zararları en aza indirmek için güneş gözlüklerinin sadece bir aksesuar olarak değil, ultraviyole ışınlardan koruyucu etkisi için kullanmayı alışkanlık haline getirmemiz önemli” dedi.   

Hangi güneş ışını gözler için zararlı? 

Dr. Füsun Uzunoğlu, gökkuşağının renkleri olan 400 ile 760 nanometre (nm) arasındaki ışık bandının görünen ışık olduğunu belirterek şöyle devam etti: ‘Görünmeyen spektrumdaki 100-400 nm arasındaki dalga boylarına Ultraviyole (UV) denir. UV ışınlarından UVA ve UVB, insan sağlığı için zararlıdır. 

Ultraviyole ışınlarının göze zararları

UV ışınları, gözün yüzey dokularından kapak cildini (cilt kanserleri), kornea (kar ve kaynak lambalarının oluşturduğu keratitler) ve konjonktivayı (kuş kanadı, pinguekula) etkilediği gibi, yaşa bağlı katarakt ve yaşa bağlı görme merkezi bozukluğu (sarı nokta) gibi hastalıkların gelişiminden de sorumlu tutulmaktadır. Bu etkinin termal etkiyle değil, vücut ısısında oksijenin reaktif formlarının oluşturduğu hücre hasarından (fotokimyasal zarar) kaynaklandığı düşünülmektedir.

UV’yi geçiren koyu renkli güneş gözlükleri, göz kapaklarının kapanması ve pupillanın küçülmesi gibi doğal koruyucu mekanizmaları engelleyerek, lens, kornea ve retina gibi diğer dokular üzerindeki UV etkisini artırabilir. O nedenle, güneş gözlüklerinin UV’yi ne kadar geçirdiği, bazı standartlarla belirlenmeye çalışılmıştır.

Güneş gözlüklerini alından 6 mm uzaklaştırdığınızda göze ulaşan UV %3.7 ile 44.8 arasındadır. Güneş gözlükleri UV korumasında renksiz numaralı camlardan daha etkili olsa da bu etki gözlük büyüklüğü, şekli ve takma pozisyonuna bağlı olarak önemli farklılıklar gösterir.

Güneş gözlüklerinin tipleri

Güneş gözlükleri, UV koruması ve kamaşmayı önleme özelliklerine bakılarak 0-5 arasında sınıflanmıştır. İlk 2 kategori aksesuar olarak kabul edilir. Diğer camlar güneş gözlüğü özelliği taşır. Sonuncu kategoride camlar en koyudur ve gece kullanılmaz.

Güneş gözlüklerinde kalınlık, kaplamalar ve materyal de önemlidir. Meslekler ve yapılan spor tipleri de gözlük seçimi yapılırken dikkate alınmalıdır. Deniz-kum gibi yatay yüzeylerden gelen yansımaları ortadan kaldıran polarize camlar ayrıca konfor sağlamaktadır.

Koyu renkler (kahverengi, gri, yeşil) orta-parlak ışıkta idealdir, kamaşmayı keser, ağrıyı engeller.  Kahverengi camlar renkleri biraz değiştirse de yeşil ve gri camlar renk değiştirmez. 

Açık renkler (sarı, altın sarısı, amber, roze, vermilyon-kızıl) orta ve düşük ışık şartlarında seçilebilir. Kayak, kış sporları, snowboard gibi sporlarda mükemmeldir. Derinlik hissi çok iyidir, çevreyi daha parlak gösterir, objeleri belirginleştirir ve aldatıcı ışık yansıması durumlarında kontrastı artırır.