“GENİŞ ÇEKİRDEK AİLE, YALNIZLIĞIN EN BÜYÜK İLACI”
Prof. Dr. Nevzat Tarhan: “Geniş çekirdek aile, yalnızlığın en büyük ilacı”

21 Eylül 2020 Pazartesi 23:20
İleri yaşlardaki insanların en büyük psikososyal sorununun yalnızlık olduğunu belirten Psikiyatrist Prof. Dr. Nevzat Tarhan, kültürümüzdeki geniş çekirdek aile kavramının yalnızlık sorununa çok değerli bir çözüm sunduğuna dikkat çekiyor. İleri yaştaki kişilerin bilgi ve birikimlerini çocuklarına ve torunlarına aktarmasının önemli olduğunu kaydeden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, dede-torun ilişkisinin çocuğun sosyalleşmesine katkılarının büyük olduğunu vurguladı.
Üsküdar Üniversitesi Kurucu Rektörü Psikiyatrist Prof. Dr. Nevzat Tarhan, yaşlanma psikolojisi ve yalnızlık konusunda değerlendirmelerde bulundu.
İleri yaşın en büyük sorunu: Yalnızlık
Günümüzde insan ömrünün uzadığını artık özellikle 65-75 yaş üzeri döneme yaşlılık değil “geç erişkinlik” denildiğini belirten Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Bu dönemi Dünya Sağlık Örgütü yaşlılığın başladığı yaş olarak kabul ediyor. İleri yaşta olan kişilerin en büyük psikososyal sorunu yalnızlıktır. Etrafında torunların, komşuların, çocukların olması gerekir. İnsan ilişkisel bir varlıktır. Tek başına yaşamaya kodlanmamıştır. İnsan tek başına kaldığı zaman daha hızlı yaşlanır ve ümitsizlik, karamsarlık oluşur” dedi.
İleri yaşlarda ümit duygusu çok önemli
Yaşlılıkta kaybedilen yetilerin olmasına karşın hayat tecrübesinin paylaşılmasının ileri yaştaki kişileri mutlu ettiğini kaydeden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, şunları söyledi:
“İleri yaştakileri en çok mutlu edecek şey, kendisinin tecrübelerinden faydalanılacak soruların sorulmasıdır. Bu zihinsel ve ruhsal beslenme anlamına gelmektedir. ‘Anne/baba şu nasıl olmalı?’ diye sormak onları inanılmaz mutlu eder. Alman basınına yansıyan çocuklu ve ileri yaşta bir çift vardı. Doğalgazı açıp hayatlarına son vermişler. Çocukları olduğu halde çocukları da kendi hayatlarına dalmışlar. Komşuluk zaten iyice zayıflamış. Şu an böyle yaşıyoruz. ‘5-10 sene daha böyle yaşasak da zaten öleceğiz’ diye düşünüp hayatlarına son vermişler. Böyle bir mantıkla hareket ediyorlar. Yaşlılarda ümit duygusu çok önemli. Yaşlılıkta en önemli süreç dindarlaşma sürecidir. Bu, yaşlılığı ayakta tutan bir süreçtir. Psikolojik savunma olarak hayatı, var oluşu sorgulayan bir durumdur. Yaşam felsefesi çok önemli. Kişinin yaşam felsefesi doğruysa iyi, yeterli ve mutlu bir yaşlılık ortaya çıkıyor. Batı’nın reçeteleri bu konuda çözüm üretmiyor. Batı’nın reçetesi kapitalizmdir. Kapitalizm de çıkarcılıkla kirlenmiştir. Sosyalist devrimden sonra bu durum azaldı.”
Kendi reçetemizi kendimiz oluşturmalıyız
“Batı’nın çözümü çözüm değil” diyen Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Bizim kendi reçetemizi kendimiz oluşturmamız gerekiyor. Almanya’da yaşlıları bir araya toplayacak projeler üretiliyor ama yaşlıları alıp çok güzel bir yere koymak onları mutlu etmiyor. Onları mutlu edecek şey yakınlarıyla olan ilişkileri. Batı’da bu kültür yok oldu. Durkheim, sosyolojide ciddi bir hata yaptı. Toplumu Tanrısallaştırdı. ‘Ahlakın ve yardımlaşmanın öğretilmesine gerek yok’ anlayışı ortaya çıktı. Nietzsche de öyle diyor. Yardımlaşma işletme maliyetini arttırır. Bunun sonrasında hayvanları gözlemlediler. Hep çekirdek aile modeli vardı. Hayvanlarda böyle bizde de böyle olmalı diyerek geniş aileyi dağıttılar” diye konuştu.
Türkiye, kendi çözümünü üretiyor
Türkiye olarak bu konuda kendi çözümümüzü ürettiğimizi belirten Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Şu anda apartmanlarda herkesin dairesi ayrı ama bütün akrabalar aynı yerde durabiliyor. Buna geniş çekirdek aile diyebiliriz. Komşuluk ilişkisi şeklinde aile ilişkisi devam ediyor. Bu durumla ilgili kendi çözümlerimizi üretmeye devam etmemiz gerekiyor. Üretemezsek Batı’nın şu anda yaşlılarda yaşadığı sorunu biz de yaşayacağız. Kendi kültürel yapımıza uygun çözümler geliştirmemiz gerekiyor. Kültürel uyum olursa sosyal kabul ortaya çıkıyor” dedi.
Dede-torun ilişkisi çocuğun sosyalleşmesine katkı sağlıyor
Nesiller arası birlikteliğin gençlere de büyük katkı sağladığını kaydeden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Dede ile torun ilişkisi çok meşhurdur. Çünkü aile büyükleri anlatma ihtiyacı içindedir. Torunlar da sorup öğrenme ihtiyacındadır. İkisinin ihtiyacı örtüştüğü için çok iyi anlaşırlar. Anne babalar genelde hep meşguldür ama aile büyükleri belki de bir hikâyeyi beş kere anlatırlar. Bu olay çocuğun sosyalleşmesine katkı sağlar. Aynı evde kalınmasa bile çocukların aile büyükleriyle birlikte zaman geçirmesine fırsat verilmelidir. Bu hem de aile bağlarını güçlendiriyor” dedi.
Çocukluk hatıralarının çok önemli olduğunu belirten Tarhan, “Evlenen bir genç eşinin anne babasını kabul etmiyorsa bir müddet sonra eşi de onun ailesi hakkında öyle düşünecek ve iletişim kopacak. Böyle durumlarda yetiştiren kişi rolleri de çok önemli. Aile büyükleri ile kurulan bağ, çocuğun psikolojik doyumu ve zihinsel beslenmesi, yalnızlık duygusunu gidermesi için çok önemli. Bunlar çocuğun gelişen ruhunda iz bırakan şeyler. Anne babalar çocuklarına fedakârlık yaptılar, şu anda da torunlarına bakarak yapıyorlar. Burada büyük bir tecrübe aktarımı var. Çocuğun büyüklerin tecrübelerinden faydalanmaları gerekiyor. Böyle durumlarda çocuklar duygu yönetimini, doyum erteleme becerisini öğrenirler. Bunlar ileri yaştaki kişilerden daha iyi öğreniliyor. Gençlerin enerjisi vardır ileri yaştaki kişilerin bilgiliği ve hayat tecrübesi vardır” dedi.
İyi çocuk yetiştirmenin beşik kültürü ailedir
Aile büyüklerinden öğrenilecek bilginin hiçbir yerde bulunamayacağını belirten Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Eğitimsiz bir ordu düşünün. Karşı tarafta da çok iyi eğitilmiş bir ordu var. On bin kişilik eğitimli ordu, yüz bin kişilik eğitimsiz orduyu dağıtır. Tıpkı bu benzetmede olduğu gibi eğitimli ve bilge insanlar da böyledirler. O bilgiler genç çocuğun darmadağın enerjisini toparlayıp dizginlemesini sağlar. Çocukta iç disiplin gelişir, duygu regülasyonunu öğrenir. Bütün bunların hepsi yaşantılamayla öğrenilecek olan kavramlardır. Bunlar okulda öğretilmiyor. Orada sosyalleşme öğretiliyor. Bunun kültürü ailedir. İyi çocuk yetiştirmenin beşik kültürü de ailedir. İleri yaştaki kişilerin aileyle bağlarını koparmamak bu noktada çok önemlidir” diye konuştu.
Kuşak çatışmasının doğal olduğunu belirten Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Kuşak çatışması az ya da çok muhakkak olur. Çünkü o kuşağın doğrularıyla diğer kuşağın doğruları aynı değildir. Ailede çatışma olduğu zaman çatışmayı çözme yöntemleri vardır. Bunlar öğrenilebilir. Örneğin bir evde devamlı anne baba anlaşmazlık yaşıyor, bağırıp çağırıyor. Çocuklar hep tedirginler. Eve anneanne geliyor. İki tarafa da bir şey söylüyor. Eğitimli insanların halledemediği konuyu birden hallediyor. Evde birden bire huzur ortamı oluşuyor. Bu duygusal zekâdır. Duygusal zekâ ileri yaşta gelişiyor. Olgunlaştıkça duygusal zekâ genişler. Bunlar psikolojik olgunlukladır. Psikolojik olgunluk duygusal zekâ ile eş anlamlı kullanılıyor” dedi.
Ailede pozitif iletişim en önemli anahtar kelime
Ailede anahtar kelimenin pozitif iletişim olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Kusurları düzeltmeye çalışmak yanlış. Bunu ileri yaştaki insanlar, kendi çocuklarına yapıyor ve torunlar da bunlardan etkileniyor. Böyle olunca olumlu cümleler kurup dikkat odaklarını değiştirebilirler. Bu durum şirketlerde de böyledir. Pozitif liderlik varsa negatifle savaşarak iş ortamı iyi hale getirilebilir. Bunu yaptığınız zaman sorunlar kendiliğinden çözülüyor. Psikiyatride olduğu gibi çocukluk travmalarını getirip önüne açtığınız zaman anne babaya düşman çocuk ortaya çıkabiliyor. Bunun yerine kullandığımız metot o kişinin güçlü ve zayıf yönlerine bakıp güçlü yönlerini ortaya çıkarmak oluyor. Hangilerini daha çok öne çıkarırsak o kişinin psikolojik bağışıklığı güçlenir. Bu dokulara saygılı hekimliktir. Bu aile içerisinde, yaşlılarla ve çocuklarla ilişkilerde pozitif liderlik çok önemlidir” diye konuştu.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Obezite Türkiye'de alarm veriyor!Gastroenteroloji Uzmanı Prof. Dr. Can Gönen, Türkiye’de alarm veren obezitede en yeni tedavi yöntemlerini anlattı, önemli uyarılar ve önerilerde bulundu.10 Nisan 2025 Perşembe 09:37YAŞAM
Modern çağın yaygın hastalığı: Migren!Modern çağın stresli yaşantısında dünya genelinde olduğu gibi ülkemizde de görülme sıklığı önemli ölçüde artan migren, yaşam kalitesini bozan hastalıklar arasında ilk sıralarda yer alıyor.09 Nisan 2025 Çarşamba 10:08YAŞAM
Erken yaşta makyajın 5 zararıDermatoloji Bölümü’nden Prof. Dr. Güldehan Atış, erken yaşta makyaj malzemesi ve diğer kozmetik ürünlerin kullanılması sonucu ortaya çıkan sorunlar hakkında bilgi verdi.07 Nisan 2025 Pazartesi 17:10YAŞAM
Hamileler dikkat! İşte kaçınmanız gereken 10 önemli hataKadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Burak Güler, hamilelik sürecinin sağlıklı ilerleyebilmesi için kaçınılması gereken hatalar hakkında bilgi edinmenin son derece önemli olduğunu vurguladı.07 Nisan 2025 Pazartesi 17:02YAŞAM
Kanatlı etleri pişirildikten sonra hemen tüketilmeliArtvin Çoruh Üniversitesi Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Hüdayi Ercoşkun, kırmızı ete göre daha çabuk bozulan kanatlı etinin pişirilmesinden tüketilmesine kadar her aşamasında dikkatli olunması gerektiğini söyledi.07 Nisan 2025 Pazartesi 13:14YAŞAM
Telefonu yatakta şarj etmeyin! Yangın riskini arttırıyorTelefonu gece şarjda bırakmak yangın riskini artırıyor. Uzmanlar, özellikle düşük kaliteli veya hasarlı şarj aletleri, batarya problemleri ile uygun olmayan şarj ortamlarının önemli tehlike unsurları olduğunu söylüyor.04 Nisan 2025 Cuma 11:35YAŞAM
İşte C vitaminin 5 faydasıBeslenme ve Diyet Uzmanı Tuba Örnek, “C vitamini veya bir diğer adıyla askorbik asit, vücudumuzdaki çeşitli hastalıklara yol açan zararlı moleküllerle savaşma konusunda önemli bir antioksidandır” dedi.02 Nisan 2025 Çarşamba 15:32YAŞAM
Diyabet riski taşıyor musunuz?8 sorudan oluşan diyabet testi hazırlayan İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Edvin Murrja, bu belirtilerden birinin bile olması durumunda mutlaka doktora başvurmak gerektiğini belirtti, önemli uyarılar ve önerilerde bulundu.02 Nisan 2025 Çarşamba 10:57YAŞAM
İşte bel fıtığı hakkında doğru bildiğiniz 7 yanlışBeyin ve Sinir Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Ziya Akar,bel fıtığı hakkında doğru sanılan 7 yanlışı anlattı, önemli uyarılar ve önerilerde bulundu.28 Mart 2025 Cuma 09:47YAŞAM
Bayramda tatlı ve şeker tüketimine dikkat!Dr. Öğr. Üyesi Işıl Doğruer, tatlı ve şeker tüketiminin diş sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerini vurgulayarak, bayramda dikkat edilmesi gereken önemli noktaları paylaştı.27 Mart 2025 Perşembe 16:09YAŞAM
Sağlık bayram için 9 öneriRamazan ayında sindirim sistemi uzun süreli oruca alışır, öğün sayıları azaldığı için beslenme düzeninde değişiklikler olur.27 Mart 2025 Perşembe 14:35YAŞAM
Geleceğin keman virtüözü Kıvanç Sakder’ den bir başarı dahaTürkiye’nin önemli keman virtüözlerinden İlhan Özsoy’un kendisi gibi keman virtiözü olan kızı Prof.Dr Aslı Özsoy’un öğrencisi Kıvanç Sakder; müzik eğitimini Bursa Uludağ Üniversitesi Devlet Konservatuarı’nda başarıyla sürdürüyor.24 Mart 2025 Pazartesi 11:44YAŞAM
Dikkat! Oruç ruh sağlığını da etkiliyorUzman Psikolog Jülide Unutmaz, “Ramazanda görmezden gelinen duygulardan yemek yiyerek geçici de olsa uzaklaşılamaması, stres ve kaygıyı daha çok artırabilir" dedi.21 Mart 2025 Cuma 13:07YAŞAM
Ramazanda tok tutan 8 besinBeslenme ve Diyet Uzmanı Elif Gizem Oğuz, oruç tutarken tok kalmanıza yardımcı olan 8 güçlü besini ve nasıl tüketmeniz gerektiğini anlattı; önemli öneriler ve uyarılarda bulundu.17 Mart 2025 Pazartesi 09:22YAŞAM
Ramazan’da ağız ve diş sağlığınızı koruyun!Ramazan ayının gelmesiyle birlikte oruç tutan bireylerde uzun süre susuz kalmaya bağlı olarak ağız ve diş sağlığında bazı olumsuz etkiler görülebilir.11 Mart 2025 Salı 17:15YAŞAM
Ramazanda uyku sorunlarına karşı 8 öneriGöğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Yelda Başbuğ, Ramazan’da uyku sorunlarına karşı almanız gereken önlemleri anlattı...10 Mart 2025 Pazartesi 14:30YAŞAM
10 kadından 7'si şiddet ve mobbinge uğruyorHürriyetçi Sendikalar Konfederasyonu’nun, 8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü nedeniyle 81 ilde 3 bin 418 kadın çalışanla yaptığı anket kadınların karşılaştığı acı tabloyu ortaya koydu07 Mart 2025 Cuma 11:36YAŞAM
Ramazan ayında sağlıklı beslenmenin ipuçlarıDiyetisyen Miray Abaza, ramazan ayı beslenmesi ile ilgili ilgili ipuçları verdi. Miray Abaza, sahur ve iftarda dikkat edilmesi gerekenler ile özellikle su tüketiminin önemine dikkat çekti.05 Mart 2025 Çarşamba 16:38YAŞAM
Oruç tutmak kalbe iyi geliyorKardiyoloji Uzmanı Prof. Dr. İbrahim Baran, oruç tutmanın kalp damar sağlığı için yararlı olduğunu ifade etti.04 Mart 2025 Salı 10:20YAŞAM
Ramazanda ağız bakım uyarısı: "Alkollü gargaradan uzak durun"Ramazanın gelmesiyle ağız ve diş bakımı hakkında yapılması gerekenleri anlatan Diş Hekimi Ece Çalışkan, alkollü gargara kullanmanın ağız kuruluğuna neden olabileceğini belirterek "Alkollü gargara yerine hafif tuzlu suyu tercih edebilirsiniz" dedi.04 Mart 2025 Salı 10:10YAŞAM
- Geri
- Ana Sayfa
- Normal Görünüm
- © 2015 Bursa Bakış