Sfinkter kasının tamamlanması gereken yaşa ulaşmasına rağmen bir çocuğun istemli veya istemsiz olarak uygunsuz yerlere dışkılaması durumu, ‘enkoprezis’ rahatsızlığı olarak tanımlanıyor. Enkoprezisin toplumda genellikle 5 yaşına gelmiş çocuklarda yüzde 1 oranında ve daha çok erkek çocuklarında görüldüğünü belirten uzmanlar, ebeveynler tarafından durumun ciddiyeti dikkate alınmadığında çocukla aralarındaki iletişim probleminin derinleştiğini ifade ediyor. Uzmanlar, depresyon ve dikkat eksikliği hiperaktivitesi gibi nörogelişimsel bozukluklarda enkoprezisin daha sık görülebildiğine dikkat çekiyor.

Üsküdar Üniversitesi NP Feneryolu Tıp Merkezi Çocuk Ergen Psikiyatri Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Neriman Kilit, çocuklarda görülen enkoprezis rahatsızlığı ve tedavi sürecine ilişkin bilgi verdi.

Beş yaşına gelmiş çocuklarda görülüyor

Enkoprezis’in sfinkter kasının tamamlanması gereken yaşa ulaşmasına rağmen bir çocuğun istemli veya istemsiz olarak uygunsuz yerlere dışkılaması durumu olduğunu belirten Yrd. Doç. Dr. Neriman Kilit, “Toplumda genel olarak beş yaşına gelmiş çocuklarda %1 oranında ve genel olarak erkek çocuklarında görülmektedir. İki tip enkoprezisten bahsedebiliriz; Konstipasyon yani kabızlıkla giden ve kabızlık olmadan gidendir. Kabızlıkla giden durumlarda, kabızlığın derinleşmesi ile birlikte sıvı haline gelen dışkının taşma şeklinde dışarı çıkmasıyla meydana geliyor. Enkoprezis eğer kabızlıkla devam ediyorsa, ilerleyen süreçte çocukta travma görülebiliyor. Bu da kaygı bozukluğuna sebep olabiliyor. Bu durumda tedavi yöntemi olarak beslenme değişikliğine gidilerek ya da fizyolojik tedavi uygulanarak kabızlığın giderilmesi gerekiyor.” dedi.

Ebeveynlerin tutumu iletişim problemini derinleştiriyor

Eğer kabızlık olmadan gidiyor ise bir inatlaşma durumunun varlığından söz eden Kilit, “Çocuğun anne ve babayla bir iletişim probleminden ve ebeveynlere karşı üstünlük sağlamaya çalışma durumundan bahsedilebilir. Anne-baba bu durumu bir rahatsızlık olarak görmediği ve durumun ciddiyetini dikkate almadığı için iletişim problemleri derinleşiyor. Hiçbir zekâ problemi olmayan çocuğun, ileri yaşlarda bu problemi devam edebilir.” ifadelerini kullandı. 

Nörogelişimsel bozukluklarda daha sık görülebiliyor

Yrd. Doç. Dr. Neriman Kilit, enkoprezis teşhisi konulabilmesi için çocuğun sfinkter kontrolünün sağlandığı 4 yaşın üzerinde olması ile birlikte rahatsızlığın en az 3 ay boyunca ayda bir kez olması gerektiğini söyledi ve sözlerini şöyle tamamladı: 

“Depresyon ve dikkat eksikliği hiperaktivitesi gibi nörogelişimsel bozukluklarda enkoprezis daha sık görülebiliyor. Kabızlık olmadan giden durumda iletişimin oldukça önemli olduğunu vurgulamakta fayda var. Ebeveynin aşırı ısrarcı durumu daha travmatik sorunlara yol açabilliyor. Bu yüzden bir uzmandan yardım alınması gerekiyor.”