GENÇLERDE SOSYAL MEDYA ETKİLERİ

Genellikle başka bir alanda kendisini yeterli ve değerli hissetmeyen genç insanlarda beden üzerinden çekici olmaya yönelik çabalar ortaya çıkıyor. Düşük benlik saygısının beden memnuniyetsizliği ile ilişkili olduğunu belirten uzmanlar, sosyal medya araçları dışında televizyon reklamları, müzik videoları, reklam panoları ve dergiler gibi geleneksel medyaya maruz kalmanın erkek ve kadınlarda olumsuz beden imajına yol açtığını vurguluyor. Uzmanlar, beden görünümü ile aşırı uğraş içerisinde olan ve sürekli olarak kendisini yetersiz bulan gençlerin uzman yardımı alarak bu duruma yol açan nedenleri araştırmalarını tavsiye ediyor.

Üsküdar Üniversitesi NP Feneryolu Tıp Merkezi Uzman Klinik Psikolog Esma Uygun, sosyal medya kullanımı ve beden algısı ilişkisi hakkında değerlendirmelerde bulundu.

Davranışlar kişiye göre değişiyor

İnsanların sosyal yaşamda diğerleri tarafından kabul edilebilir olmaya ihtiyaç duyduklarını belirten Esma Uygun, “İçinde yaşanılan ortamda beklentilerin farklı olması nedeniyle farklı şekillerde kabul edilmeye yönelik davranışlar geliştiriliyor. Bazı genç gruplarda beden görünümü önemliyken, bazı gruplarda atletik olmak, akademik olarak başarılı olmak veya iyi arkadaşlıklar kurabilmek gibi ilişkisel anlamda özellikler öne çıkıyor. Bu nedenle birlikte vakit geçirdiğimiz kişilerden ve içinde yaşadığımız çevredeki insanların beklentilerinden etkilenmek kaçınılmaz oluyor.” dedi.

Kendini zayıf bulmayanlarda yeme bozukluğu görülebiliyor

Uzman Klinik Psikolog Esma Uygun, diğer insanlar tarafından beğenilmek ve onaylanmanın ergenlik ve gençlik döneminde öne çıkan önemli gelişimsel ihtiyaçlar olduğunu söyledi ve sözlerine şöyle devam etti:

“Medya araçlarının bize sunduğu kadın ve erkek beden görünümleri, genç insanlar için nasıl görülmek istediğine yönelik bir motivasyon oluşturabiliyor. Genellikle başka bir alanda kendisini yeterli ve değerli hissetmeyen genç insanlarda beden üzerinden çekici olmaya yönelik çabalar ortaya çıkıyor. Kendimizi nasıl gördüğümüz ve nasıl görülmek istediğimiz arasındaki fark açık olursa benlik algımız ve benlik saygımız olumsuz etkilenebiliyor. Yapılan araştırmalar, kişinin kendi değerine ilişkin olumsuz değerlendirme yapmasının çeşitli psikolojik sorunları ortaya çıkardığını gösteriyor. Örneğin kendisini zayıf bulmayanlar genellikle yeme bozukluğu geliştiriyorlar. Düşük benlik saygısı bedeninden memnuniyetsizlikle ilişkilidir. Ortaya çıkan psikolojik sorunlar aslında benlik saygısını artırmak ve beden memnuniyetsizliğini azaltmaya yönelik çabaların bir sonucu oluyor.”

Gençler yaşıtları ile bedenlerini karşılaştırıyor

Toplumdaki ideal bedene yönelik beklentilerin elbette kişileri etkileyeceğini belirten Uygun, “Bu durumda sadece bireyi suçlamak ve sorunu sadece sosyal medya ile ilişkilendirmek eksik olacaktır. Yapılan araştırmalar sosyal medya araçları dışında, televizyon reklamları, müzik videoları, reklam panoları ve dergiler gibi geleneksel medyaya maruz kalmanın erkek ve kadınlarda olumsuz beden imajı ortaya çıkardığını defalarca gösterdi. Sosyal karşılaştırma teorisi, insanların kendilerini başkalarıyla karşılaştırarak kendiyle ilgili değerlendirmeler yaptığını varsayıyor. Yapılan son araştırmalar, gençlerin yaşıtlarıyla beden görünümünü karşılaştırmaya eğilimli olduklarını gösteriyor. Beden algısı olumsuz olan kişilerin özçekim düzenleme, kozmetik ve cerrahi müdahalelere girişmeye yönelik davranışlarının sıklığının arttığı gösterildi.” dedi.

Gerçek dışı hedefler belirliyorlar

Sosyal medya kullanımında siber zorbalığın da görünüm kaygısını artırdığına dikkat çeken Uzman Klinik Psikolog Esma Uygun, “Gençler, popülerliklerini artırmak ve siber mağduriyet olasılığını azaltmak için özçekimlerini düzenliyorlar. Bu anlamda sahte dijital kimliklerle sosyal medyada var olmak ve onay almak için nasıl görünmeleri gerektiğine dair gerçek dışı veya ulaşılamaz hedefler belirliyorlar. Bunun sonucunda beden memnuniyetsizliği ve depresyon ortaya çıkabiliyor.” ifadelerini kullandı.

Kendini yetersiz buluyorsa uzmana başvurmalı

Uzman Klinik Psikolog Esma Uygun, ‘Sosyal medya kullanımının artmasının beden imajı bozukluğuna mı yol açtığını yoksa önceden var olan beden imajı bozukluğunun sosyal medyayı daha sık kullanmasına mı neden olduğunu söyleyemeyiz.’ dedi ve sözlerini şöyle tamamladı:

“Her genç sosyal medyaya maruz kaldığında olumsuz bir beden imgesi ve depresyon yaşamaz. Ancak buna eğilimli gençler için sosyal medya bir risk faktörüdür. Bu nedenle gencin sosyal medya araçlarını ne şekilde kullandığı önemlidir. Eğer bir genç beden görünümü ile aşırı uğraş içerisindeyse ve sürekli olarak kendisini yetersiz buluyorsa bir uzman yardımı alarak bu durumun nedenleri araştırılmalıdır. Sosyal medya kullanmak depresyona neden olur gibi bir neden sonuç ilişkisi kurmak yerine bunun sadece bir faktör olduğunu vurgulamak isterim.”