DÖVİZLE BORCU OLANLARA KRİTİK UYARILAR!
“Öngörülemeyen orandaki döviz artışından zarar görenler, ‘uyarlama’ talebinde bulunmalı”

27 Kasım 2021 Cumartesi 16:12
Türk lirasının son günlerde hızla değer kaybetmesi, her alanda olduğu gibi ticari iş sözleşmelerinin durumu hakkında soru işaretleri doğduğunu söyleyen Altınbaş Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Umut Yeniocak, “Öngörülemeyen orandaki döviz artışından zarar görenler ‘uyarlama’ talebinde bulunmalı” önerisinde bulundu. Yeniocak, döviz borcu olanların haklarıyla ilgili de bilgi verdi.
Türk lirasının son günlerde hızla değer kaybetmesi, her alanda olduğu gibi ticari iş sözleşmelerinin durumu hakkında soru işaretleri doğurdu. Uzmanlar, bunun sözleşme ilişkileri bakımından oldukça önemli sonuçlar doğuracağını dile getirdi. Altınbaş Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Umut Yeniocak, sözleşme konusu ürünlerin ya da hizmetlerin fiyatlarının hızla ve büyük oranlarda değişmesinin, tedarik sözleşmelerinin mevcut hâliyle sürdürülmesini güçleştirdiğini söyledi. Doç. Dr. Umut Yeniocak, “Bundan birkaç ay önceki fiyatlara göre uzun süreli sözleşmeler imzalayan işletmelerin, yaşanan son ekonomik gelişmeler karşısında beklenmeyen ve büyük ölçekli zararlara uğramaları kaçınılmaz bir sonuç” dedi.
Doç. Dr. Umut Yeniocak, bu durumla ilk kez karşılaşılmamasına rağmen şimdi son günlerde yaşanan dalgalanmanın istatistiklere göre sıra dışı ölçülerde olduğuna dikkat çekti ve sözleşme hukuku açısından yaşanabilecek durumlar hakkında uyarılarda bulundu. Özellikle dövizle yapılan işlemlerde, işlemin yapıldığı tarih ile şimdiki tarih arasında TL’nin aşırı miktarda değer kaybetmiş olması ve TL ile yapılan işlemlerde de fiyatların hızla yükselmesinin, daha önce imzalanmış sözleşmelerden beklenen faydanın büyük oranda ve beklenmeyecek ölçüde boşa çıkması anlamına geldiğini söyledi. Doç. Dr. Umut Yeniocak, “Bu durum,sözleşme hukukunda ‘uyarlama’ denilen davaların açılabilmesine imkan verir” diye konuştu.
“Dövizde bu orandaki yükselişi önceden öngörmek mümkün değildir”
Bugünlerde yaşanılan gerek dövizdeki hızlı ve yüksek oralardaki dalgalanma gerekse TL bazlı sözleşmelerdeki aşırı fiyat artışlarının önceden öngörmenin mümkün olmadığını belirten Doç. Dr. Umut Yeniocak, bu tür öngörülemez sürpriz gelişmelerin borcun yerine getirilmesini aşırı derecede güçleştirdiğini anlattı. Sözleşmeden beklenen gelirin elde edilemediği bu gibi durumlar için kanunda özel bir düzenleme olduğuna dikkat çekti.
“Beklenmeyen hal nedeniyle, borcun uyarlanmasını talep edebilirsiniz”
Doç. Dr. Yeniocak, Borçlar Kanunu’nun 138. maddesi’nin, bu tür beklenmeyen gelişmelerin yaşanması sebebiyle borcunu ifa etmekte aşırı derecede güçlük yaşayan kişilerin, mahkemeye başvurarak borcunun yapılandırılmasını yani “uyarlanmasını” talep edebileceğini söyledi. Doç. Dr. Yeniocak, “Hatta bu maddenin son fıkrasında uyarlama davalarının, yabancı para ile borçlanan kişiler tarafından da açılabileceği özellikle vurgulanmıştır” diyerek bu konuda sıkıntı yaşayan vatandaşlara haklarıyla ilgili bilgi verdi.
“Süreci iyi takip edin ve zaman kaybetmeyin”
Doç. Dr. Umut Yeniocak, bu noktada işletmelerin de süreci iyi takip ederek, vakit kaybetmemelerini önerdi. Borcun yerine getirilmesi bakımından aşırı güçlük yaşayan kişiler ve kurumlar, karşı tarafa bildirimde bulunarak dövizin ya da fiyatların aşırı yükselmesi durumunun ‘beklenmeyen hâl’ teşkil etmesi gerekçesiyle, borcun yeni duruma göre güncellenmesi, uyarlanması gerektiğini, bunun kabul edilmemesi hâlinde ise konunun mahkemeye taşınacağını bildirmelerinin faydalı olacağı uyarısında bulundu.
Doç. Dr. Yeniocak ayrıca, borcun ödenmesinde güçlük yaşanmasına rağmen borç harç da olsa ödeme yapılması durumunda, ödeme sırasında mutlaka ‘uyarlama davası açma hakkının saklı tutulduğunun’ muhataba bildirilmesi gerektiğine dikkat çekti. Doç.Dr. Yeniocak, “Böylece mahkemenin, uyarlama davasını kabul ederse, geriye dönük olarak tamamı ödenmiş borcun bir kısmının davacıya iadesi yönünde karar vermesi mümkündür” açıklamalarında bulundu.
Doç. Dr. Umut Yeniocak, son olarak, yaşanan döviz dalgalanmasının, piyasanın aşırı derecede tedirgin olmasının, fiyat istikrarının tamamen kaybolması hâllerinin önceden hesaba katılabilecek, öngörülebilecek düzeyin çok ötesinde olduğunu dile getirdi. “Bu sebeple, Kanunda bahsettiğimiz uyarlama kuralının uygulanması için şartların gerçekleştiğini kabul etmek gerekir. Açılan davaların da mahkemeler tarafından bu yönde değerlendirilmesi gerekir” dedi.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Philip Morris sigaralarına yeni zamYeni fiyatlara göre bazı ürünlerin satış fiyatı 5 TL birden yükseldi.09 Temmuz 2025 Çarşamba 11:38EKONOMİ
Mevduat stopajları arttırıldıYatırım fonları ve TL mevduatta stopaj oranı artırıldı09 Temmuz 2025 Çarşamba 08:41EKONOMİ
Borsa haftaya düşüşle başladıBorsa, haftaya yüzde 1,34'lük düşüşle başladı.07 Temmuz 2025 Pazartesi 10:41EKONOMİ
UİB rakamları açıklandıUİB'in haziran ayı ihracat verileri açıklandı03 Temmuz 2025 Perşembe 11:12EKONOMİ
Akaryakıt fiyatlarına temmuz zammı3 Temmuz 2025 itibarıyla zam geliyor...03 Temmuz 2025 Perşembe 11:03EKONOMİ
Temmuz ayı kira artış tavanı belli olduTemmuz ayı için kira artış tavan oranı yüzde 43,23 olarak gerçekleşti.03 Temmuz 2025 Perşembe 10:25EKONOMİ
Enflasyon rakamları açıklandıTüketici fiyat endeksi (TÜFE) Haziran ayında yıllık yüzde 35,05 oldu, aylık yüzde 1,37 arttı.03 Temmuz 2025 Perşembe 10:14EKONOMİ
İhracat rakamları belli olduBakan Bolat açıkladı...02 Temmuz 2025 Çarşamba 10:25EKONOMİ
İstikbal 12,5 milyar TL ile satıştaİstikbal A.Ş. 12 milyar 500 milyon TL'lik muhammen bedel ile satışa çıkarıldı.01 Temmuz 2025 Salı 10:17EKONOMİ
Akaryakıt fiyatlarına indirim geliyorAkaryakıt fiyatlarında gerileme!25 Haziran 2025 Çarşamba 10:12EKONOMİ
Hürmüz Boğazı kapatılırsa ne olacak?Hürmüz Boğazı'nın kapatılması Türkiye’de enflasyonla mücadele sürecini zorlaştırabilir24 Haziran 2025 Salı 11:23EKONOMİ
Alkin'den Kamu Harcamalarında Disiplinsizlik UyarısıProf. Dr. Emre Alkin, MAG Business’a konuştu: ‘İyi yönetilmeyen büyüme, ülkeyi borç batağına sürükler.’24 Haziran 2025 Salı 11:19EKONOMİ
Motorine indirim geliyorZamların ardından motorine indirim geliyor23 Haziran 2025 Pazartesi 08:00EKONOMİ
Mobilya sanayicisi alarm veriyorArtan Maliyetler, Krediye Erişim Sorunu ve İthalat Baskısı Sektörü Zorluyor23 Haziran 2025 Pazartesi 07:57EKONOMİ
kurulan şirket sayısı azaldıYılın ilk 5 ayında kurulan şirket sayısında kurulan şirket sayısı, yüzde 2,6 azaldı20 Haziran 2025 Cuma 11:34EKONOMİ
Bakan Şimşek'ten enflasyon açıklamasıBakan Şimşek: "Piyasa katılımcılarının 12 ay sonrası yıllık enflasyon beklentisi 7,2 puan gerileyerek yüzde 24,6 oldu"17 Haziran 2025 Salı 11:33EKONOMİ
Yıl sonu enflasyon beklentisi yüzde 29,86 olduTCMB anketinde yıl sonu enflasyon beklentisi yüzde 29,86 oldu16 Haziran 2025 Pazartesi 10:35EKONOMİ
Motorine yeni zam!Fiyatlar 50 TL'yi aşıyor16 Haziran 2025 Pazartesi 10:27EKONOMİ
Altın yeni rekor seviyelere yakınBugün tam, yarım, gram ve çeyrek altın ne kadar?16 Haziran 2025 Pazartesi 10:11EKONOMİ
Otomotiv ihracatı yüzde 5 arttıYılın ilk 5 aylık döneminde otomotiv ihracatı yüzde 5 arttı16 Haziran 2025 Pazartesi 09:52EKONOMİ
- Geri
- Ana Sayfa
- Normal Görünüm
- © 2015 Bursa Bakış