DÖVİZLE BORCU OLANLARA KRİTİK UYARILAR!
“Öngörülemeyen orandaki döviz artışından zarar görenler, ‘uyarlama’ talebinde bulunmalı”
27 Kasım 2021 Cumartesi 16:12
Türk lirasının son günlerde hızla değer kaybetmesi, her alanda olduğu gibi ticari iş sözleşmelerinin durumu hakkında soru işaretleri doğduğunu söyleyen Altınbaş Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Umut Yeniocak, “Öngörülemeyen orandaki döviz artışından zarar görenler ‘uyarlama’ talebinde bulunmalı” önerisinde bulundu. Yeniocak, döviz borcu olanların haklarıyla ilgili de bilgi verdi.
Türk lirasının son günlerde hızla değer kaybetmesi, her alanda olduğu gibi ticari iş sözleşmelerinin durumu hakkında soru işaretleri doğurdu. Uzmanlar, bunun sözleşme ilişkileri bakımından oldukça önemli sonuçlar doğuracağını dile getirdi. Altınbaş Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Umut Yeniocak, sözleşme konusu ürünlerin ya da hizmetlerin fiyatlarının hızla ve büyük oranlarda değişmesinin, tedarik sözleşmelerinin mevcut hâliyle sürdürülmesini güçleştirdiğini söyledi. Doç. Dr. Umut Yeniocak, “Bundan birkaç ay önceki fiyatlara göre uzun süreli sözleşmeler imzalayan işletmelerin, yaşanan son ekonomik gelişmeler karşısında beklenmeyen ve büyük ölçekli zararlara uğramaları kaçınılmaz bir sonuç” dedi.
Doç. Dr. Umut Yeniocak, bu durumla ilk kez karşılaşılmamasına rağmen şimdi son günlerde yaşanan dalgalanmanın istatistiklere göre sıra dışı ölçülerde olduğuna dikkat çekti ve sözleşme hukuku açısından yaşanabilecek durumlar hakkında uyarılarda bulundu. Özellikle dövizle yapılan işlemlerde, işlemin yapıldığı tarih ile şimdiki tarih arasında TL’nin aşırı miktarda değer kaybetmiş olması ve TL ile yapılan işlemlerde de fiyatların hızla yükselmesinin, daha önce imzalanmış sözleşmelerden beklenen faydanın büyük oranda ve beklenmeyecek ölçüde boşa çıkması anlamına geldiğini söyledi. Doç. Dr. Umut Yeniocak, “Bu durum,sözleşme hukukunda ‘uyarlama’ denilen davaların açılabilmesine imkan verir” diye konuştu.
“Dövizde bu orandaki yükselişi önceden öngörmek mümkün değildir”
Bugünlerde yaşanılan gerek dövizdeki hızlı ve yüksek oralardaki dalgalanma gerekse TL bazlı sözleşmelerdeki aşırı fiyat artışlarının önceden öngörmenin mümkün olmadığını belirten Doç. Dr. Umut Yeniocak, bu tür öngörülemez sürpriz gelişmelerin borcun yerine getirilmesini aşırı derecede güçleştirdiğini anlattı. Sözleşmeden beklenen gelirin elde edilemediği bu gibi durumlar için kanunda özel bir düzenleme olduğuna dikkat çekti.
“Beklenmeyen hal nedeniyle, borcun uyarlanmasını talep edebilirsiniz”
Doç. Dr. Yeniocak, Borçlar Kanunu’nun 138. maddesi’nin, bu tür beklenmeyen gelişmelerin yaşanması sebebiyle borcunu ifa etmekte aşırı derecede güçlük yaşayan kişilerin, mahkemeye başvurarak borcunun yapılandırılmasını yani “uyarlanmasını” talep edebileceğini söyledi. Doç. Dr. Yeniocak, “Hatta bu maddenin son fıkrasında uyarlama davalarının, yabancı para ile borçlanan kişiler tarafından da açılabileceği özellikle vurgulanmıştır” diyerek bu konuda sıkıntı yaşayan vatandaşlara haklarıyla ilgili bilgi verdi.
“Süreci iyi takip edin ve zaman kaybetmeyin”
Doç. Dr. Umut Yeniocak, bu noktada işletmelerin de süreci iyi takip ederek, vakit kaybetmemelerini önerdi. Borcun yerine getirilmesi bakımından aşırı güçlük yaşayan kişiler ve kurumlar, karşı tarafa bildirimde bulunarak dövizin ya da fiyatların aşırı yükselmesi durumunun ‘beklenmeyen hâl’ teşkil etmesi gerekçesiyle, borcun yeni duruma göre güncellenmesi, uyarlanması gerektiğini, bunun kabul edilmemesi hâlinde ise konunun mahkemeye taşınacağını bildirmelerinin faydalı olacağı uyarısında bulundu.
Doç. Dr. Yeniocak ayrıca, borcun ödenmesinde güçlük yaşanmasına rağmen borç harç da olsa ödeme yapılması durumunda, ödeme sırasında mutlaka ‘uyarlama davası açma hakkının saklı tutulduğunun’ muhataba bildirilmesi gerektiğine dikkat çekti. Doç.Dr. Yeniocak, “Böylece mahkemenin, uyarlama davasını kabul ederse, geriye dönük olarak tamamı ödenmiş borcun bir kısmının davacıya iadesi yönünde karar vermesi mümkündür” açıklamalarında bulundu.
Doç. Dr. Umut Yeniocak, son olarak, yaşanan döviz dalgalanmasının, piyasanın aşırı derecede tedirgin olmasının, fiyat istikrarının tamamen kaybolması hâllerinin önceden hesaba katılabilecek, öngörülebilecek düzeyin çok ötesinde olduğunu dile getirdi. “Bu sebeple, Kanunda bahsettiğimiz uyarlama kuralının uygulanması için şartların gerçekleştiğini kabul etmek gerekir. Açılan davaların da mahkemeler tarafından bu yönde değerlendirilmesi gerekir” dedi.
- Zeytin zeytinyağı ihracatında rekorEgeli zeytin zeytinyağı ihracatçıları ambalajlı ihracatı ödüllendirdi...27 Nisan 2024 Cumartesi 10:34EKONOMİ
- Bitcoin’de istikrar dönemi başlıyorBitcoin yarılanması, 19 Nisan’ı 20 Nisan’a bağlayan gece yarısı tamamlandı...26 Nisan 2024 Cuma 15:37EKONOMİ
- Kayıtlı araç sayısı arttıTrafiğe kaydı yapılan taşıt sayısı Mart ayında yüzde 17,1 arttı...25 Nisan 2024 Perşembe 09:20EKONOMİ
- Net UYP açığı yükseldiNet UYP açığı 314,2 milyar dolara yükseldi...25 Nisan 2024 Perşembe 09:05EKONOMİ
- Kredi borçlanmaları arttıYılın ilk çeyreğinde kredi borçlanmaları geçen yıla göre yüzde 51,21 arttı...24 Nisan 2024 Çarşamba 11:44EKONOMİ
- Motorine indirim geliyorBu gece yarısından itibaren geçerli olacak şekilde motorinin litre satış fiyatına indirim bekleniyor...24 Nisan 2024 Çarşamba 10:30EKONOMİ
- Konut fiyatları arttıKonut fiyatları Şubat’ta yıllık yüzde 58,3 arttı...24 Nisan 2024 Çarşamba 09:58EKONOMİ
- Dünyanın meyvesi Türkiye'denTürkiye, meyve üretiminde dünyada 4'üncü sırada...24 Nisan 2024 Çarşamba 09:55EKONOMİ
- Seyehat harcamaları arttıHanehalkının seyahat harcaması 2023 yılında 230 milyar dolar oldu...24 Nisan 2024 Çarşamba 09:45EKONOMİ
- Tarım Girişimciliği Projesi start aldıTürkiye tarım ürünleri ihracatında 50 milyar dolara gençlerin tarım sektörüne vereceği sinerjiyle ulaşacak...23 Nisan 2024 Salı 11:31EKONOMİ
- Ceviz ve Badem Fuarı açılıyorTürkiye Ceviz ve Badem Fuarı, 26-28 Nisan’da Biga'da...22 Nisan 2024 Pazartesi 14:39EKONOMİ
- Hazine ve Maliye Bakanlığı'ndan açıklamaHazine ve Maliye Bakanlığı “locals” kelimesi ile ilgili açıklamada bulundu...22 Nisan 2024 Pazartesi 12:16EKONOMİ
- Dünya Türk doğal taşını almaya geldiTürk Doğal Taş Sektörü 17 ülkeden ithalatçılarla yeni işbirliklerine imza attı...20 Nisan 2024 Cumartesi 10:40EKONOMİ
- Kartlı ödemelerde rekor artışMart ayında kartlı ödeme tutarı yıllık bazda yüzde 126 artış gösterdi...19 Nisan 2024 Cuma 14:55EKONOMİ
- Mevduat faizi bir yılda ikiye katladıGözler TCMB’nin 25 Nisan’daki toplantısında...19 Nisan 2024 Cuma 13:36EKONOMİ
- Kuru incirin rotası Kuzey Amerika olduCennet meyvesi kuru incirde sezonun ilk yarısında ihracat yüzde 21 arttı...19 Nisan 2024 Cuma 10:35EKONOMİ
- Türk ihracatçısı Balkan pazarındaBalkanlar üzerinden yağmurlu hava yerine döviz yağmuru geldi...19 Nisan 2024 Cuma 10:04EKONOMİ
- MB'nin toplam rezervleri arttıTCMB Haftalık Para ve Banka İstatistiklerini açıkladı....18 Nisan 2024 Perşembe 15:11EKONOMİ
- Şimşek'ten gelir vergisi mükelleflerine çağrıBakan Şimşek: Şimdiye kadar gelir elde etmesine rağmen beyanname vermeyen 400 binden fazla mükellef tespit ettik...18 Nisan 2024 Perşembe 14:14EKONOMİ
- Tavuk eti üretimi azaldıTavuk eti üretimi aylık yüzde 0,7 azaldı...18 Nisan 2024 Perşembe 12:08EKONOMİ
- Geri
- Ana Sayfa
- Normal Görünüm
- © 2015 Bursa Bakış
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.