En sık fazla kilolu ve hareketsiz kişilerde görülen diyabetin önlenmesinde kilo kaybı ve düzenli egzersiz çok önemli. Obezitenin sadece şeker hastalığı değil, hipertansiyon, inme, safra kesesi hastalıkları ve hatta bazı tür kanserlerde de görülme sıklığını arttırdığını söyleyen Liv Hospital Ulus Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Demet Yetkin, diyabet tedavisinde kullanılan şeker düşürücü ilaç tedavileri kadar kilo kontrolü ve egzersizin çok önemli olduğuna dikkat çekiyor.

Kilo vermek şart

Çok sayıda genetik, çevresel, fizyolojik, biyokimyasal, sosyokültürel ve psikolojik faktör; birbiri ile ilişkili olarak obezite ve diyabet oluşumuna neden olur. Aşırı ve yanlış beslenme ile fiziksel aktivite yetersizliği en önemli nedenlerdendir. Aşırı kilolu olmak özellikle de göbek bölgesinde biriken yağ dokusunun (Elma tipi obezite, erkek tipi şişmanlık olarak adlandırılır) diyabet açısından daha fazla risk oluşturduğu gösterilmiştir. Hazır ve hızlı gıda tüketim artışı, özellikle şeker içeriği yüksek gıdaların tüketilmesi ve gelişen teknoloji ile yaşamın kolaylaşıp enerji harcamasının azalması obezitenin artmasına neden oluyor. Yanlış beslenme alışkanlıklarını değiştirmek daha fazla sebze ve meyve tüketimini arttırmak diyabet için çok önemlidir. Rafine şeker içeren gıdalardan kaçınmak kilo kaybı ile birlikte şeker dengesini korumak için de son derece kıymetlidir.

Fiziksel aktiviteyi artırın

Egzersiz en az beslenme ve ilaç tedavisi kadar önemlidir. Özellikle, tip 2 diyabetli hastalarda fiziksel aktivitenin arttırılması, şekerin hücreler tarafından kullanılmasını hızlandırır ve kan şekerini düşürücü yönde etki yapar. Ayrıca kan yağları (kolesterol, trigliserid gibi) düzeylerinin de azalmasını sağlar. Egzersiz ayrıca şeker hastalarında insülin ihtiyacını azaltarak ilaç tedavisinin de daha kolay uygulanması hatta ilaçların dozlarının ve sayılarının da azaltılmasını sağlayabilir.

Kalp sağlığı için de önemli

Düzenli yapılan bir egzersiz ile kasların ve eklemlerin kuvvetlenmesi sağlanabilir ayrıca kalp kası kuvvetlendirerek kalp hastalıkları görülme sıklığını azaltmaya da yardımcı olur. Bu gibi olumlu faydaları yanı sıra egzersiz vücut ağırlığının azalmasına yardımcı olarak daha iyi hissetmeyi sağlar.

Egzersiz süresi ve sıklığı kişiye özel olmalıdır

Genel olarak,haftada 150 dakikadan daha fazla ya da günde ortalama 30-45 dakika süren ve mümkünse haftanın her günü yapılan orta düzeyde bir fiziksel etkinlik önerilir. Ancak her egzersiz programı tüm diyabet hastalarının uygulaması için uygun olmayabilir, önce doktor ile konuşarak hastalığı ve kişiye özel en uygun egzersiz programının belirlenmesi gerekir. Yapılan egzersizin şiddeti, süresi, şeker hastalığına eşlik eden komplikasyonların varlığı, hatta kan şekeri seviyesine göre farklı egzersizler önerilebilir, hatta bazı egzersizler kişi için zararlı bile olabilir. Son yıllarda çok sayıda kanıt; diyet ve egzersizin kilo kaybı ile birlikte diyabetin önlenmesinde ve tedavisinde yararlı olduğunu gösteriyor. Bu nedenle şeker hastalığı olsun olmasın, sağlıklı beslenme ve düzenli egzersiz konusunda daha çok aktif olmak gerekir.