ÇÖLYAK HASTALIĞINA DİKKAT!
Çölyak hastaları karton bardak kullanmasın

12 Ekim 2018 Cuma 12:31
İshal oldunuz, hızla kilo veriyorsunuz ve sürekli karnınız ağrıyor. Çölyak hastası olduğunuz aklınıza gelir mi? Hastalığın sıra dışı şikâyetlere ortaya çıktığında teşhisinin zaman alabildiğini söyleyen Gastroenteroloji Uzmanı Doç. Dr. İbrahim Ertuğrul, "Çölyak hastaları buğday, arpa, çavdar ve yulaf gibi tahıllarda bulunan glutenden uzak durmalı. Ama gluten sadece yediklerimizde değil ki... Diş macunundan kremlere, hatta karton bardaklara kadar pek çok şeyde gluten var" dedi.
Karın ağrısı, şişkinlik, saç dökülmesi, ciltte kızarıklık ve kilo alamamak gibi şikâyetlerle kendini belli eden çölyak hastalığı genellikle farklı rahatsızlıklarla karıştırılıyor.
Türkiye'de ortalama 750 bin çölyak hastası var ve hastalığın oluşumunda genetik faktörler etkili... Buğday, arpa, çavdar ve yulaf gibi tahıllarda bulunan gluten proteininden uzak durarak beslenmek ise çölyak hastalığının tek tedavisi olarak biliniyor. Gastroenteroloji Uzmanı Doç. Dr. İbrahim Ertuğrul, çölyakla ilgili merak edilenleri anlattı.
BAŞKA HASTALIKLARLA KARIŞTIRILIYOR
Çölyak hastalığı, yaşam boyu devam eden bir gıda alerjisidir. Vücudun verdiği tepki neticesinde 12 parmak bağırsak yapısı bozulur ve ince bağırsağın özellikle başlangıç kısmı normal yeteneğini kaybeder. Hastalık ishal, kilo kaybı, bulantı kusma, karında ağrı, iştahsızlık gibi şikâyetlerle seyredebilir.
Fakat sıra dışı şikâyetlerle seyrederse bu durumda hasta değerlendirilirken çölyak hastalığı tanısı konulamayabilir. Anemi, kemik erimesi (osteoporoz), hipokalsemi (kandaki kalsiyum seviyesinin düşük olması), karaciğer enzim yüksekliği ve bazı nörolojik hastalıklarda bu durumları yapan neden olarak ayırıcı tanıda çölyak hastalığı da düşünülmelidir.
Çölyak hastalığının tanısı hastanın şikâyetleri, muayene bulgusu, kan tetkikleri ve endoskopik olarak alınan biyopsi sonuçlarına göre konulur. Hastalık tanısını koyabilmek için hekimin bu hastalığı da düşünmesi, akla getirmesi gerekir.
GLUTENSİZ BESLENMEK YETMEZ...
Aslında çölyak hastalığı, teşhis edilene kadar bir hastalık, teşhis edildikten sonra bir yaşam biçimidir. Tedavisi diyetten glutenin mutlak olarak çıkarılmasından ibarettir. Bu dikkat gerektiren bir durumdur. Çünkü gluten içeren tahıllar bilinmektedir. Fakat ilgisi olmayan bir takım gıdalarda katkı maddeleri olarak gluten kullanılabildiğinden yanıltıcı olabilmektedir.
Gıda teknolojisinde, ilaç ve kozmetik sektöründe koruyucu, koyulaştırıcı, yapıştırıcı, kıvam artırıcı, nem tutucu ve raf ömrünü uzatıcı özellikleriyle buğday unu sıklıkla tercih edilir. Bu yüzden diş macunundan konservelere kadar alınan her ürünün etiketine, içeriğine dikkat edilmelidir.
Örneğin küp şekerde bile gluten olabileceği unutulmamalıdır. Kozmetik ürünler, kremler gluten içerikleri yönünden dikkatli kullanılmalıdır. Bu yüzden hasta diyet yaptım zanneder fakat gluten almaya devam eder. Çölyak hastası, çok iyi bir etiket okuyucusu olmalıdır. Etiketsiz gıda tüketiminde de çok dikkat etmelidir.
KÜP ŞEKERDE DE VAR, MEKTUP ZARFINDA DA!
Gluten içermeyen başlıca tahıllar mısır ve pirinçtir. Diyetteki ana tahıl grubunu bunlar oluşturur. Tüm sebzeler, tüm meyveler, tüm bakliyatlar, tüm katkısız yağlar, yumurta, bal, reçel, toz şeker, zeytin, et, balık, tavuk rahatlıkla tüketilebilir.
Mısır, pirinç, patatesin hem kendileri hem de unları besin hazırlamada kullanılabilir.Buğday, arpa, çavdar ve yulaf katkılı hiçbir ürün alınmamalıdır. Salça, ketçap, un ilave edilen çorbalar, soslar, tarhana, hazır çorbalar, köfte harçları, sirke, çikolata, puding, sakız, mayonez, dondurma, bazı peynirler, tuzlu, soslu kuruyemişler gibi gıdaların bazılarında gluten bulunabilir.
EKMEK KIRINTILARI SIÇRAMAMALI
Kenarları yapışkanlı mektup zarflarında da gluten olduğundan yalanmamalıdır. Karton bardakların kenarlarındaki kıvrık kısımlarda da gluten vardır. Bu nedenle çölyak hastaları plastik veya köpük bardakları kullanabilir. Yemeklerin içeriği kadar mutfakta glutenle temas edilmemesi de çok önemlidir.
Glutenle bulaşma olmamalıdır. Bu nedenle ekmek kırıntıları sıçramamalı, unlu gıdaların kızartıldığı yağda pişirilmemelidir. Unlu bir yemekte kullanılan aynı kaşık / bıçak yıkanmadan kullanılmamalıdır, aynı ızgarada iyice temizlenmeden pişirilmemelidir.
Diğer aile bireyleri eğitilmeli, anlayışlı ve sabırlı olmalıdırlar. Bu kurallara kesinlikle uyulmalıdır. En ufak bir yanlışlığın veya kaçamağın nelere mal olabileceği unutulmamalıdır. Glutensiz diyetin en önemli noktası hastanın kendisini yönetmesidir. Yani evde ve dışarıda sağlıklı seçimler yapmaktır
Yorumlar
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Yaşam
Covid-19 kalp krizi ve ani ölümleri tetikliyor mu?Kalp krizi haberleri, toplumda haklı bir endişe iklimi yarattı.Covid-19 pandemisinin bu durumla olan potansiyel ilişkisi ise gündem olmaya devam ediyor.15 Nisan 2025 Salı 09:57YAŞAM
Sezaryen doğum tartışmaları yeniden alevlendi!Türkiye’de doğum oranları hızla düşerken, ilk doğum yaşı 30’un üzerine çıktı.15 Nisan 2025 Salı 09:55YAŞAM
Gözde alerjisi olanlar dikkat! İşte almanız gereken önlemlerProf. Dr. Özlem Evren Kemer, göz alerjisinin kolaylıkla teşhis ve tedavi edilebilen bir hastalık olduğunu ancak tedavi edilmediğinde yaşam kalitesini düşürerek ciddi görme problemlerine yol açabileceğini vurguladı.15 Nisan 2025 Salı 09:47YAŞAM
Obezite Türkiye'de alarm veriyor!Gastroenteroloji Uzmanı Prof. Dr. Can Gönen, Türkiye’de alarm veren obezitede en yeni tedavi yöntemlerini anlattı, önemli uyarılar ve önerilerde bulundu.10 Nisan 2025 Perşembe 09:37YAŞAM
Modern çağın yaygın hastalığı: Migren!Modern çağın stresli yaşantısında dünya genelinde olduğu gibi ülkemizde de görülme sıklığı önemli ölçüde artan migren, yaşam kalitesini bozan hastalıklar arasında ilk sıralarda yer alıyor.09 Nisan 2025 Çarşamba 10:08YAŞAM
Erken yaşta makyajın 5 zararıDermatoloji Bölümü’nden Prof. Dr. Güldehan Atış, erken yaşta makyaj malzemesi ve diğer kozmetik ürünlerin kullanılması sonucu ortaya çıkan sorunlar hakkında bilgi verdi.07 Nisan 2025 Pazartesi 17:10YAŞAM
Hamileler dikkat! İşte kaçınmanız gereken 10 önemli hataKadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Burak Güler, hamilelik sürecinin sağlıklı ilerleyebilmesi için kaçınılması gereken hatalar hakkında bilgi edinmenin son derece önemli olduğunu vurguladı.07 Nisan 2025 Pazartesi 17:02YAŞAM
Kanatlı etleri pişirildikten sonra hemen tüketilmeliArtvin Çoruh Üniversitesi Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Hüdayi Ercoşkun, kırmızı ete göre daha çabuk bozulan kanatlı etinin pişirilmesinden tüketilmesine kadar her aşamasında dikkatli olunması gerektiğini söyledi.07 Nisan 2025 Pazartesi 13:14YAŞAM
Telefonu yatakta şarj etmeyin! Yangın riskini arttırıyorTelefonu gece şarjda bırakmak yangın riskini artırıyor. Uzmanlar, özellikle düşük kaliteli veya hasarlı şarj aletleri, batarya problemleri ile uygun olmayan şarj ortamlarının önemli tehlike unsurları olduğunu söylüyor.04 Nisan 2025 Cuma 11:35YAŞAM
İşte C vitaminin 5 faydasıBeslenme ve Diyet Uzmanı Tuba Örnek, “C vitamini veya bir diğer adıyla askorbik asit, vücudumuzdaki çeşitli hastalıklara yol açan zararlı moleküllerle savaşma konusunda önemli bir antioksidandır” dedi.02 Nisan 2025 Çarşamba 15:32YAŞAM
Diyabet riski taşıyor musunuz?8 sorudan oluşan diyabet testi hazırlayan İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Edvin Murrja, bu belirtilerden birinin bile olması durumunda mutlaka doktora başvurmak gerektiğini belirtti, önemli uyarılar ve önerilerde bulundu.02 Nisan 2025 Çarşamba 10:57YAŞAM
İşte bel fıtığı hakkında doğru bildiğiniz 7 yanlışBeyin ve Sinir Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Ziya Akar,bel fıtığı hakkında doğru sanılan 7 yanlışı anlattı, önemli uyarılar ve önerilerde bulundu.28 Mart 2025 Cuma 09:47YAŞAM
Bayramda tatlı ve şeker tüketimine dikkat!Dr. Öğr. Üyesi Işıl Doğruer, tatlı ve şeker tüketiminin diş sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerini vurgulayarak, bayramda dikkat edilmesi gereken önemli noktaları paylaştı.27 Mart 2025 Perşembe 16:09YAŞAM
Sağlık bayram için 9 öneriRamazan ayında sindirim sistemi uzun süreli oruca alışır, öğün sayıları azaldığı için beslenme düzeninde değişiklikler olur.27 Mart 2025 Perşembe 14:35YAŞAM
Geleceğin keman virtüözü Kıvanç Sakder’ den bir başarı dahaTürkiye’nin önemli keman virtüözlerinden İlhan Özsoy’un kendisi gibi keman virtiözü olan kızı Prof.Dr Aslı Özsoy’un öğrencisi Kıvanç Sakder; müzik eğitimini Bursa Uludağ Üniversitesi Devlet Konservatuarı’nda başarıyla sürdürüyor.24 Mart 2025 Pazartesi 11:44YAŞAM
Dikkat! Oruç ruh sağlığını da etkiliyorUzman Psikolog Jülide Unutmaz, “Ramazanda görmezden gelinen duygulardan yemek yiyerek geçici de olsa uzaklaşılamaması, stres ve kaygıyı daha çok artırabilir" dedi.21 Mart 2025 Cuma 13:07YAŞAM
Ramazanda tok tutan 8 besinBeslenme ve Diyet Uzmanı Elif Gizem Oğuz, oruç tutarken tok kalmanıza yardımcı olan 8 güçlü besini ve nasıl tüketmeniz gerektiğini anlattı; önemli öneriler ve uyarılarda bulundu.17 Mart 2025 Pazartesi 09:22YAŞAM
Ramazan’da ağız ve diş sağlığınızı koruyun!Ramazan ayının gelmesiyle birlikte oruç tutan bireylerde uzun süre susuz kalmaya bağlı olarak ağız ve diş sağlığında bazı olumsuz etkiler görülebilir.11 Mart 2025 Salı 17:15YAŞAM
Ramazanda uyku sorunlarına karşı 8 öneriGöğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Yelda Başbuğ, Ramazan’da uyku sorunlarına karşı almanız gereken önlemleri anlattı...10 Mart 2025 Pazartesi 14:30YAŞAM
10 kadından 7'si şiddet ve mobbinge uğruyorHürriyetçi Sendikalar Konfederasyonu’nun, 8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü nedeniyle 81 ilde 3 bin 418 kadın çalışanla yaptığı anket kadınların karşılaştığı acı tabloyu ortaya koydu07 Mart 2025 Cuma 11:36YAŞAM
- Geri
- Ana Sayfa
- Normal Görünüm
- © 2015 Bursa Bakış