Vitaminler, hayatımızın her döneminde ihtiyaç duyduğumuz bileşenlerdir. Ancak çocukluk dönemlerinde bu durum daha fazla önem kazanır. Vitamin eksiklikleri çocuklarda çeşitli hastalıklara neden olacağı gibi bazı hastalıkların sonucu olarak da ortaya çıkabilir.

Okan Üniversitesi Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Ferit Durankuş, ''Vitamin eksiklikleri birçok hastalığa sebep olduğu için nedenleri muhakkak araştırılmalıdır. Hava sıcaklıklarının düştüğü bu mevsimde enfeksiyonlardan korunmak ve vücut bağışıklığını arttırmada vitaminlerden zengin besinlerin yenmesi gerekmektedir. Yiyeceklerin yıkanma, saklanma ve pişirilme süreçlerinde vitamin içeriklerinin önemli bir kısmı kaybolmaktadır. Eğer yeterli miktarda vitaminleri doğal yoldan alamıyorsak takviye olarak kullanmalıyız. Örneğin kış aylarında güneş ışınlarından az yararlanamadığımızdan dolayı çocuklarda D vitamini gereksinimi de artmaktadır. Çocuklar bulundukları ortamlarda virüs ve bakterilerin saldırısına maruz kalır. Okullarda, dışarıda ve hatta evlerinde tükettikleri besinler bu mikropların doğal yaşam alanları olabilir. Çocukların bağışıklık sistemi iyi çalıştığında mikroplara karşı daha dirençli olup, hastalıklara yakalanma riskleri de azaltmaktadır. Yetersiz ve dengesiz beslenme mevsim değişikliklerinde bağışıklık sistemlerinin zayıflamasına yol açmaktadır'' dedi.

Yrd. Doç. Dr. Ferit Durankuş, ''3 yaş altındaki çocuklarda bağışıklık sistemlerinin düşmesi daha sık rastlanır ve eğer bu durum tespit edilirse bazı destekler ile daha rahat geçirilebilir. Öncelikle C ve E vitaminlerinin alınması çok önemlidir. Bunun dışında taze meyve ve sebze yemeyi ihmal etmemek gerekir. Beslenme düzensizliği günümüzde başka hastalıkları da tetikleyen en önemli sağlık sorunu olarak karşımıza çıkıyor. Özellikle geri kalmış ülkelerde görülen protein-kalori yetersizlikleri, vitamin eksiklikleri (özellikle A, C ve E vitaminleri) görülmekte ve 5 yaşın altındaki çocuk ölümlerinin birincil nedeni olmaktadır. Bu nedenle bağışıklık sistemini dengede tutmak çok önemlidir. Bu nedenle genel vücut sağlığı için gerekli olan vitamin ve minerallerin, doğal besinlerden karşılanması önem kazanmaktadır. Çocuklar için çeşitli besin öğelerinden yeterli miktarlarda oluşturan beslenme programları, hem okul başarısına hem de sağlıklı büyüme ve gelişime katkıda bulunmaktadır. Gerektiğinde vitamin desteği ise doktor kontrolünde sağlanmalıdır. ''

Ama bilinçsiz vitamin desteği kullanılırsa çocuk için zararı olur. Yağda ve suda eriyen vitaminler vardır. A, D, K, E vitaminlerinin fazla alınması toksik etkiler yaratabilir ya da hastalıklara neden olabilir. Kusma, ishal, böbrek taşı, böbreklerde kireçlenme ve eklemde kireçlenme gibi olumsuz sonuçlar yaratabilir. Suda eriyen vitaminler ise B ve C vitaminleridir. Suda eriyen vitaminlerin yan etkisi yoktur çünkü idrarla atılabilir.

Çocuklarda Vitamin Eksikliğinin Belirtileri

• En önemli belirti büyüme ve gelişmede geriliğidir.
• Sık enfeksiyon geçirme , ishal, saçlı deride pullanma, cilt yaralarının geç iyileşmesi, diş çürümesi, yorgunluk, halsizlik, baş ağrısı, davranış bozuklukları, eklem bölgelerinde şişme, unutkanlık vitamin eksikliği belirtileridir.

Çocuklar İçin Vitamin Alımının Özellikle Önemli Olduğu Dönemler

• Çocuklarda, vitamin alınımını önemi özellikle büyümenin hızlandığı dönemlerdir.
• Bu dönemler bebeklik, çocukluk ve ergenliktir. 0-3 yaş, 5 yaş, 10 yaş yani ergenlik çağı başlangıcı olan bu dönemlerde yakın kontrol önemlidir.

Çocuklar Kış Mevsiminde Hangi Vitaminlerden Zengin Beslenmeli

Kış mevsiminde ve okullların tekrar başladığı bu dönemde çocukların bağışıklık sisteminin güçlenmesi için A,C, D ve E vitamini içeren yiyeceklerle beslenmesi uygun olacaktır. Özellikle sabah kahvaltıda her çocuk en az 1 yumurta ve 1 bardak süt içmelidir. Diğer öğünlerde kırmızı ve yeşil biber, brokoli, lahana, kereviz, turp, pazı ve ıspanak gibi yeşil yapraklı sebzeler ve en önemlisi soğan ve sarmısak mutlaka tüketilmesi gereken ve bağışıklığı güçlendiren besinlerdir. Balık ve cevizin içerdiği omega-3 yağları ise bağışıklığı destekler. Haftada en az bir kez balık ve her gün ceviz tüketilmesi önerilmektedir. Meyvelerden özellikle portakal, mandalina, kivi ,elma, armut ve limon içerikleri ile öne çıkmaktadır. Günde en az 1 portakal, 1 kivi ya da 2 mandalina, okul çağındaki çocukların günlük ihtiyacı olan C vitaminini karşılar.

Beslenme Çantası İçin Menü Önerisi

Taze sıkılmış meyve suyu, süt veya ayran
Ev yapımı poğaça, simit veya ev yapımı kek
Yağsız tavada pişmiş ekmek arası köfte, sandviç ya da tavuk
Meyve (Mevsimine göre 1 küçük boy elma, 1 orta boy portakal, 1 büyük boy mandalina, 1 salkım üzüm veya 5 erik şeklindeki seçeneklerden biri)