Güvenli bir çocuk parkının oyuncakları ve donanımının, çocukların zarar görmelerini engelleyecek biçimde plastik malzemeden yapılmış olması gerektiğini belirten İSG Uzmanı Dr. Rüştü Uçan, “Zemin ise yine çocukların yaralanmalarını engelleyecek biçimde kauçuk malzemeden yapılmalı. Kum zemin, düşme ve yaralanmalara ve mikrop kapmaya neden olacağı için tercih edilmemeli.” dedi.

Uzmanlar, oyun parklarında salıncak, tahterevalli, tırmanma halatlı donatılar, trambolin gibi oyuncakların düzenli mekanik bakımı yapılmalı, arızalı ya da hasarlı parçalar anında değiştirilmesi gerektiği uyarısında da bulunuyor.

İş Sağlığı ve Güvenliği Bölüm Başkanı Dr. Öğr. Üyesi Rüştü Uçan ile İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanı Öğr. Gör. Mustafa Cüneyt Gezen, çocuk parklarındaki güvenlik konusuna ilişkin değerlendirmede bulundu.

Parklar, tehlike oluşturabilecek unsurlardan arındırılmalı!

Çocukların fiziksel, ruhsal ve zihinsel gelişiminde oyun alanlarının kritik bir öneme sahip olduğunu dile getiren Dr. Öğr. Üyesi Rüştü Uçan, ancak bu alanların güvenli ve sağlıklı olmasının, çocuklar için tehlike oluşturabilecek unsurlardan arındırılması gerektiğini kaydetti.

Oyun parklarının etrafının ani çocuk fırlamaları düşünülerek 1.5 metre civarında doğal çit ile veya duvarla örülü ve kapı ile girişinin belli olması gerektiğini ifade eden Dr. Öğr. Üyesi Rüştü Uçan, “Büyüklüğüne göre parkın bir kısmı çim ve doğal ağaç olmalı. Bu alanda meyve ağaçları varsa bunların ilaçlanmasına dikkat edilmeli. Ayrıca buralara zehirlenmeye sebep olabilecek ağaçlar dikilmemeli. Çocukların oynayacakları kum havuzları, buradaki oyuncaklar sağlam olmalı. Düşmeye karşı emniyetli olmalı.” şeklinde konuştu.

AB standardına uyum isteğe bağlı

Çocuklar için oyun parkları konusundaki standartlara da değinen Dr. Öğr. Üyesi Rüştü Uçan, Avrupa Birliği BS EN1176 ve 1177 standartlarının, çocuklar için oyun alanı ekipmanlarının tasarımı, kurulumu ve bakımının tüm yönlerini kapsayan kapsamlı bir standart olduğunu ve bu standarda uyum isteğe bağlı olduğunu ancak oyun alanı ekipmanlarını kullanan çocukların güvende olmasını sağlamanın bir yolu olarak görüldüğünü vurguladı.

Çocukların fiziksel, ruhsal, zihinsel gelişimlerinde ve yaşamlarında oldukça kritik bir öneme sahip olan oyun alanlarının çocukların ihtiyaçlarını ve gelişimlerini destekleyecek güvenli alanlar olarak tasarlanması gerektiğine işaret eden Dr. Öğr. Üyesi Rüştü Uçan, “Oyun alanlarının güvenliği konusunda bir Avrupa standardı olan ‘TS EN 1176 Oyun Alanı Ekipmanı ve Yüzey Elemanları Güvenlik Kuralları’, ekipmanlara ve zemin düzenlemesine ilişkin genel güvenlik kurallarını kapsıyor.” dedi.

Oyun alanlarının zemini nasıl olmalı?

Güvenli bir çocuk parkının oyuncakları ve donanımının, çocukların zarar görmelerini engelleyecek biçimde plastik malzemeden yapılmış olması gerektiğini belirten Dr. Öğr. Üyesi Rüştü Uçan, “Zemin ise yine çocukların yaralanmalarını engelleyecek biçimde kauçuk malzemeden yapılmalı. Kum zemin, düşme ve yaralanmalara ve mikrop kapmaya neden olacağı için tercih edilmemeli. Ayrıca kum zeminlerde kedi, köpek gibi hayvanların rahatlıkla dışkılama alanı olabileceği unutulmamalı.” diye konuştu.

Oyun alanlarında yaralanma nasıl önlenir?

Oyun parklarında statik elektriklenmeyi önlemek için velilerin, çocukların giysilerinin sentetik kumaş yerine pamuklu kumaşlardan yapılmış olmasına dikkat etmeleri önerisinde de bulunan Dr. Öğr. Üyesi Rüştü Uçan, şöyle devam etti:

“Oyun alanı yaralanma önleme çerçevesi, güvenli oyun alanlarının temelini oluşturan dört unsurdan oluşuyor: S = Denetim. A = Uygun Ortamlar. F = Düşme Yüzeyi. E = Ekipman Bakım. Oyun alanı donatılarının ve oyuncakların altındaki uygunsuz yüzey malzemesi, oyun alanıyla ilgili yaralanmaların önde gelen nedenidir. Oyun alanlarındaki tüm kazaların yüzde 79'undan fazlası çocukların düşmesinden kaynaklanıyor. Düşmelere karşı koruma sağlayan kauçuk gibi birçok yüzey malzemesi vardır.

Ayrıca, ‘Oyun Alanında Çocuk Güvenliği İçin Temel Kurallar’ adı altında uyarı levhaları bulunmalıdır. Örneğin ‘İtme, kakma veya sert oyun yok’, ‘Islak yüzeylerde koşma yok’, ‘Tırmanma amaçlı olmayan donatılara tırmanma yok’, ‘Donatıya takılabilecek bol veya sarkan giysiler veya aksesuarlar giyilmemeli’, ‘Kırık veya hasarlı oyuncaklarla oynanmamalı’ gibi.”

Oyuncaklar kırılma ve dökülmelere karşı dayanıklı olmalı

Tekerlekli paten ya da buz pateni alanlarında yeterli çevre güvenliği alınması ve sürtünme hareketinden kaynaklanabilecek statik elektriği önlemeye yardımcı olacak şekilde pamuklu giysiler tercih edilmesi gerektiğine de işaret eden Dr. Öğr. Üyesi Rüştü Uçan, “Çocuk parklarının 1,5 metre civarında doğal çit ile veya duvarla örülü olmalı. Bu tür alanlar bilgisayar destekli güvenlik kameralarıyla 24 saat izlenmeli, geceleri aydınlatılmaları ve akşam belirli bir saatten sonra güvenlik kapısı kapatılmalı. Plastikten yapılmış oyuncaklar kırılma ve dökülmelere karşı dayanıklı ve düşme riskine karşı korumalı olmalı.” dedi.

Oyun alanları ve parklardaki bakım çalışmaları nasıl olmalı?

İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanı ve Kimya Yüksek Mühendisi Öğr. Gör. Mustafa Cüneyt Gezen de oyun alanları ve parklardaki bakım çalışmalarına dikkat çekerek, “Oyun parklarında salıncak, tahterevalli, tırmanma halatlı donatılar, trambolin gibi oyuncakların düzenli mekanik bakımı yapılmalı, arızalı ya da hasarlı parçalar anında değiştirilmelidir. Varsa yeraltı elektrik kaçakları tespit edilip onarılmalı, ahşap direklerin çürüme tehlikelerine dikkat edilmeli, park çevresinde trafik güvenliği sağlanmalıdır. Bu tür parklar sürekli olarak belediyelerin iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekiminin gözetimi altında bulundurulmalıdır.” diye konuştu.

Çocuk oyun parkları kontrolleri

Çocukların oyun oynadığı, uzun süre etkileşimde bulunduğu oyun parkları için uygulanması zorunlu olan resmi kurallara da vurgu yapan Öğr. Gör. Mustafa Cüneyt Gezen, “Bunlar, oyun parklarının inşa edildiği malzeme, malzemelerin tasarımı, zeminde kullanılan malzeme ve benzeri çocukların güvenliğini ilgilendiren konularda uyulması gereken kurallardır. İnşa edildikten sonra parkların belli aralıklarla kontrol edilmesi ve güvenliğinin temin edilmesi gerekmektedir. Parklarda yüksek gerilim elektrik direği asla olmamalı.” şeklinde konuştu.