Teknoloji gelişip kullanımı arttıkça, tüketici elektroniği pazarı da hızla büyüyor. Artan talep karşısında, pandemi sebebiyle yaşanan çip krizi ise üreticilerin elini kolunu bağlıyor. Çip krizinden en çok etkilenen sektörlerin başında otomotiv gelirken, otomotivde Avrupa’nın 4.sü olan Türkiye, çip üretiminde dünyanın sayılı ülkeleri arasında gösteriliyor. 

Geçtiğimiz hafta dünyanın gözü CES 2022’deydi. 5-8 Ocak tarihlerinden Las Vegas’ta düzenlenen dünyanın en büyük tüketici elektroniği fuarı, sektörün geldiği son noktayı ortaya koydu. Teknolojinin gelişmesi ve pandeminin yarattığı itici güçle birlikte küresel tüketici elektroniği pazarı sürekli büyüyor. Statista’nın konuya dair açıkladığı verilere göre, bu yılın sonunda yaklaşık 782 milyon dolara ulaşması beklenen tüketici elektroniği sektörünün, yıllık ortalama %7,62’lik büyümeyle 2025’te neredeyse 975 milyon dolar olacağı öngörülüyor.

Elektronik cihaz kullanımının artması sonucu yükselen talep, çip üretiminde ortaya çıkan yetersiz kapasiteden dolayı karşılanamıyor, birçok sektör durma noktasına geliyor. Uluslarası danışmanlık şirketi Thinktech’in verileri, son aylarda yaşanan çip krizinin dünya çapında 169 sektörü olumsuz etkilendiğine işaret ediyor. “Politik, pandemik ve doğal birçok etken, çip üretiminde krizlere neden oluyor. Bu krizlerin etkileri ise küresel ölçekte yoğun olarak hissediliyor” denilen raporda, özellikle otomotivde yaşanan çip krizinin, öngörülemez bir hal aldığına dikkat çekiliyor. 

Çip krizi 2024’e kadar sürebilir

Konuya dair güncel gelişme ve verileri inceleyen Online PR Servisi B2Press, çip krizinin ulaştığı boyutu ortaya koyuyor. Gartner Küresel Çip Krizi araştırmasının verileri, çip krizinin 2022'nin dördüncü çeyreğine kadar uzayabileceğine işaret ederken, teknoloji devi IBM’in CEO'su Arvind Krishna sorunun 2024'e kadar sürmesini beklediğini belirtiyor. Türkiye'nin Otomobili Girişim Grubu (TOGG) CEO’su Gürcan Karakaş da 2022 sonunu işaret edenler arasında yer alıyor. CES 2022’de yaptığı açıklamada Karakaş, “Çip krizinin bir yıl daha süreceğini tahmin ediyoruz. Planlarımız doğrultusunda, yaptığımız rezervasyonlarla çip krizine takılmayacağımızı düşünüyoruz” dedi. Gartner’ın analistlerinden Alan Priestley ise kapasite artırımları yapılsa da ancak önümüzdeki birkaç yılı kurtarabileceğini belirterek şöyle diyor: “5 yıl sonra herkes en yeni elektronik eşyaları kullanmak istediğinde, kapasitenin tekrar artırılması gerekeceğinden, gelecekte yeni krizlerin yaşanması olası.”

“Türkiye kendi çip üretim kabiliyetine sahip sayılı ülkeden biri”

Çip krizinden en çok etkilenen sektörlerin başında otomotiv geliyor. ABD’li danışmanlık şirketi AlixParnerts, 2021 sonu itibarıyla otomotiv sektöründeki toplam hasarın 110 milyar dolara ulaştığını belirtiyor. Otomotiv üretiminin kilit malzemesi çipler göz önünde bulundurulduğunda, en büyük 10 üreticinin 6’sının ABD merkezli olduğu görülürken, Bülten ve PR Servisi B2Press’in incelediği Thinktech araştırması Türkiye’nin algoritmadan çipe kadar tüm bilgi güvenliği bileşenlerini kendi tasarlayarak üretebilme kabiliyetine sahip sayılı ülke arasında yer aldığına dikkat çekiyor. Türkiye ile Malezya arasında imzalanan işbirliği anlaşması da yerli çip üretimi çalışmalarını destekliyor. Uludağ Otomotiv Endüstrisi İhracatçıları Birliği’nin açıkladığı rakamlara göre, önceki yıla kıyasla %15’lik artışla 2021’i 19 milyar dolarlık ihracatla kapatan Türk otomotiv sektörü, dünyada 15, Avrupa’da ise 4. sırada yer alıyor.