CHP Bursa Milletvekili ve PM Üyesi Orhan Sarıbal, çiftçinin sadece bankalara olan borçlarının son bir yılda 22 milyar artarak toplamda 137 milyar liraya ulaştığını belirterek, “Çiftçinin bu borcun altından kalkma, bu borcu ödeme şansı yok. Çiftçinin hem bankalar hem de Tarım Kredi Kooperatifine olan borçları, faizleri silinerek uzun vadeli yapılandırılmalı” dedi.

Sarıbal, TBMM’de düzenlediği basın toplantısında, pandemi sürecinde bütün ülkelerin çiftçisine destek olurken ülkemizde gündeme getirilen hiçbir destek programına çiftçilerin dahil edilmediğini söyledi. Bütün olumsuz koşullara rağmen üretime devam eden çiftçi, ürettiğinden para kazanamadığı için borçlarını çeviremediğini ve borç yükü altında ezildiğini kaydeden Sarıbal, “Artan borç yükü nedeniyle çiftçinin tarlasına, bağına, bahçesine, evine, traktörüne, hayvanına haciz geliyor. Borç yükü altında ezilen çiftçilerimizden bazıları bunalıma sürüklenerek intihar ediyor. Son olarak İzmir Torbalı’da 46 yaşında 3 çocuk babası çiftçi Basri Yıldırım, elinde avucunda ne varsa sattığı halde borçlarını bitiremeyince, canına kıydı” dedi.

Ödeme imkanı yok

“Tarım kesimi yüzde 4.8 büyüdü diyorlar. Doğru ama çiftçinin borcu da büyüdü. Çiftçi borçları artık dayanılmaz bir hal aldı” diyen Sarıbal, şöyle devam etti:

“2002 yılında 2 milyon 800 bin çiftçinin bankalara olan toplam borcu 2.4 milyar liraydı. Çiftçi sayısı bugün 2 milyon 100 bin civarına düşmüş durumda. 21 Şubat 2021 tarihli BDDK verilerine göre çiftçilerimizin sadece bankalara olan toplam borcu 137 milyar lira oldu. Çiftçinin son bir ayda 3 milyar, son bir yılda ise 22 milyar arttı. Banka borçlarının yanında çiftçilerimizin Tarım Kredi Kooperatifine olan borcu ise 9 milyar lira. Resmi toplam borç miktarı 146 milyar lira. Bankalara olan 5 milyar lira, Tarım Kredi Kooperatifine olan yaklaşık 1 milyar lira, toplamda 6 milyar lira borç ise şu anda takipte. Tarım kesimi büyüyor ise çiftçi neden borcunu ödeyemiyor. Çiftçilerimizin her ay katlanarak artan bu borçları ödeme imkanı yoktur.”

Çiftçilerin borç yapılandırma taleplerine kulak tıkayan AKP yönetiminin, gelen baskılar üzerine şimdi Tarım Kredi Kooperatifine olan ve takibe düşen borçlarını yapılandırmak için TBMM’ye verilen torba kanun teklifine ek yaptığını hatırlatan Sarıbal, getirilen düzenleme çiftçinin borçlarını yapılandırmak şöyle dursun, uygulanan ‘tefeci faizi’ nedeniyle borçlarını arttıracağını söyledi.

Altın madeni

2008 yılında Tarım Kredi Kooperatifi iştiraki olan GÜBRETAŞ’a ait bir maden sahasının yaşanan anlaşmazlık sonrası yeniden Tarım Kredi Kooperatifi’ne geçtiğini aktaran Sarıbal, “6 milyar dolarlık bir altın madeni rezervi olduğu söylenen madenin işletmesi için Ziraat Bankası ile kredi anlaşması yapıldı. Tarım Kredi Kooperatifi bir tarım kuruluşu. Ortakları çiftçiler. 6 milyar dolarlık altın rezervi olan Tarım Kredi Kooperatifi ortağı olan çiftçilerin borç sorununa çözüm bulabilir. Kullandırdığı kredileri çiftçileri mağdur etmeyecek şekilde uygun faiz oranları ve taksitlerle tahsil edebilir” diye konuştu.

Sarıbal, çiftçinin Tarım Kredi ve bankalara olan tüm borçlarının faizlerinin silinerek, kalan anaparanın da çiftçinin gelirine göre en az 5 yıl ve faizsiz yapılandırılması gerektiğini söyledi.

Göz boyama

Basın toplantısında çiftçilerden soğan ve patates alımı uygulamasını da değerlendiren CHP’li Sarıbal, “Çok geç alınmış bir karar. Çiftçinin patatesi ve soğanı büyük oranda maliyetlerin altında satıldı. Kalanların büyük çoğunluğu ise çürüdü. Ülkemizde 5 milyon tona civarında patates üretiliyor. Alınacak miktar ise 300 bin ton civarında. Tamamen göz boyamaya dönük bir karar. Çiftçinin sorunlarını çözmekten uzak.

Eğer bu konuda samimi iseler, eğer gerçekten üreticiye yardımcı olmak istiyorlar ise bugün Antalya, Karaman, Konya, Niğde, Isparta’da depolarda çürümeye terk edilen tonlarca elma var. Hükümet bu elmayı üretim ve depo maliyetleri karşılığında alıp vatandaşa dağıtabilir” dedi.