Genelde yemekten sonra yaşadığımız karın ağrılarını ya çok yemeye ya da gaza bağlarız. Oysa bunun altında çok farklı bir sebep olabilir. Crohn! Avrasya Hastanesi İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Ayşegül Navdar, sindirim sistemini ele geçiren crohn hastalığı hakkında önemli bilgiler veriyor. 

Bugün Crohn ile başlayıp yarın ülsere yol açabilir!

İnflamatuar bağırsak hastalığı olan crohn, yemek borusu, mide, ince ve kalın bağırsaklardaki bir veya birkaç bölümün bulunduğu bölgede kalınlaşma ve ülsere yol açan bir hastalıktır. İltihabik bir hastalık olan bu durum, genel olarak ince bağırsak ve ince bağırsağın kalın bağırsak ile birleşim bölgesinde meydana gelir. Daha çok 35-40 yaşları arasında sıklıkla rastlanılan crohn hastalığı, erkek ve kadınlarda eşit olarak görülerek geniş bir yaygınlığa sahiptir. Bağırsakta kalınlaşma ve bu bölgelerde darlaşmalara neden olabilir. Hastalığın etki ettiği bölgeler birkaç santim uzunluğunda olabileceği gibi bir metreyi dahi aşan uzunluklara erişebilir.

Crohn hastalığı bulunan kişilerin yaklaşık 3’te birinin sadece kalın bağırsağı, diğer üçte birininse ince bağırsağı etkilenir. Kalan diğer 3’te 1’inin hem ince hem de kalın bağırsağı bu durumdan etkilenebilir. Çok ender olarak mide, yemek borusu ve ağız da etkilenebilir. 

Bu karın ağrısı başka karın ağrısı

Crohn hastalığının ortaya çıktığı bölgeye göre farklı şikayetleri vardır. Ancak en sık görülen belirtileri karın ağrısı ve ishaldir. Karın ağrısı şikayeti yaşayanlar daha çok yemek yedikten sonra göbek çevresi ve göbek altı bölgesinde yaşanan ağrılardan yakınırlar. Eğer bağırsakta ciddi oranda bir daralma söz konusu ise o zaman hastalarda kusma, şişkinlik ve kabızlık görülebilir. Crohn hastalığı kalın bağırsakta görülüyorsa dışkıda kan görülmesi de sık rastlanılan bulgular arasındadır. Tüm bunların yanı sıra;

Yorgunluk ve halsizlik,

İştahsızlık,

Kilo kaybı,

 Acil dışkılama ihtiyacı,

Sık sık tuvalete çıkma ihtiyacı,

Tuvalete çıktıktan sonra bile geçmeyen doluluk hissi,

 Çocuklarda gelişme geriliği,

 Sebebi açıklanamayan yüksek ateş,

Anüs çevresinde çatlak ve iltihaba yol açan apseler, yaralar da görülebilir.

 Sebebi hala kesin olarak bilinmiyor

Hastalığın ortaya çıkışında bazı genetik ve çevresel faktörlerin etkisi olduğu düşünülmektedir. Şöyle ki, ailesinde crohn hastalığı bulunan bir çocukta bu hastalığın gelişme riski sağlıklı ailelerin çocuklarına göre maalesef artış gösteriyor. Bunun yanı sıra sigara ve alkol gibi kötü alışkanlıklar, gıdalarla birlikte alınan çeşitli bakteri ve virüsler, kullanılan bazı ilaçlar bu hastalığın ortaya çıkmasında rol oynayabiliyor. Stres her ne kadar hastalığı yaratan doğrudan sebepler arasında yer almasa da hastalığın şiddetlenmesinde etkilidir.

Nasıl teşhis edilir?

Belirtileri ve bulunduğu yer itibariyle ülseratif kolit ile sıklıkla karıştırılan crohn hastalığının en doğru şekilde teşhis edilebilmesi için birçok test uygulanmaktadır. Bunlar;

Kan testi,

Dışkı testi,

Biyopsi,

Bilgisayarlı Tomografi,

MR,

Kolonoksopi,

Endoskopi.

Ya tedavi

Crohn hastalığının kesin bir tedavisi olmamakla birlikte daha çok hastalığın ilerlemesini önlemeye ve şiddetini azaltmaya yönelik bir yaklaşım söz konusudur. Bunun için daha çok sindirim sistemindeki iltihapları azaltmak için steroid ilaçlar, bağışıklık sistemini baskılamak için bağışıklık sistemine yönelik ilaçlar ve ileri evreler için biyolojik ilaçlar tercih edilir. Bunun yanı sıra beslenme de crohn hastalığının tedavisinde oldukça önemlidir. Crohn hastası kişiler hayatları boyunca özel bir beslenme programı çerçevesinde hareket etmelidir.