Astigmat, gözün kornea veya içindeki lensin eğriliğindeki uyumsuzluktan kaynaklanan bir görme kusurudur.

Astigmatın genellikle doğuştan geldiğini ve miyop veya hipermetropi ile birlikte görülebildiğini paylaşan Göz Hastalıkları Uzmanı Dr. Burcu Usta Uslu, “Tedavi için bir göz doktoru tarafından gözlük veya lens reçete edilebilir. Bununla birlikte gerekli durumlarda cerrahi yöntemlere de başvurulabilir” dedi.

Hastalığın çoğunlukla yapısal olarak aktarıldığı için önleyici önlemler bulunmadığının altını çizen Dr. Burcu Usta Uslu, “Ancak semptomlardan bir veya birden fazlasının ortaya çıkması durumunda bir sağlık kuruluşuna başvurmak altta yatan nedenin erken dönemde teşhis ve tedavi edilmesi açısından önemli. Alerjik bireylerde çocukluk çağında gözü kaşımak korneada dikleşme ve incelme yaratarak astigmata sebep olabiliyor” ifadelerini kullandı.

Astigmata sahip bireyler uzaktaki nesneleri dalgalı görüyor

Göz küresinin yuvarlak bir topa benzer ama elipsoid bir şeklinde olduğunu paylaşan Dr. Burcu Usta Uslu, “Bu durumda göz küresine gelen ışık eşit şekilde bükülerek net bir görüntünün oluşmasını sağlar. Korneanın ideal yuvarlak şeklini kaybetmesi ise göze gelen ışığın bir yöne daha fazla bükülmesine sebep olur. Işığın bir tarafta daha fazla bükülmesi nesnelerin yalnızca bir kısmının odakta olduğu anlamına gelir. Bu durum sonucunda uzakta bulunan nesneler bulanık ve dalgalı görünebilir. Astigmat kornea yapısının normalden daha kavisli olması anlamına gelen tıbbi bir terimdir. Bazı durumlarda lensin yapısından kaynaklanabilen astigmat da olabilir. Bu durum göze giren ışığın dengesiz bir şekilde bükülmesine ve mesafe fark etmeksizin görmenin etkilenmesine neden olur. Astigmat, kornea veya mercekte oluşan bir problem sonucunda ortaya çıkabilir. Korneada bir kusur veya çarpıklık olması durumunda kornea astigmatizması meydana gelir. Mercekte bir bozulma olduğunda ise merceksi astigmatizma oluşur” şeklinde konuştu.

Ailede astigmat vakası varsa risk artıyor

Astigmatizmaya neyin sebep olduğunun henüz net olarak bilinmediğini hatırlatan Dr. Burcu Usta Uslu, “Genetik faktörler kadar göz kapaklarının kornea üzerinde çok fazla baskı oluşturması da astigmat oluşumuna yol açabiliyor. Bebeklikten yetişkinlik dönemine kadar farklı yaş aralığına sahip bireylerde görülebilen rahatsızlığın oluşumunu tetikleyen risk faktörlerinden bazılarını aile geçmişinde astigmatlık gibi göz hastalıkları öyküsü, miyop veya hipermetrop görme kusurları, korneanın hasar görmesi, katarakt ve gözü kaşımak, travmatize etmek de oluşturuyor” dedi.

Hastalığın ilerlemesini önlemek için düzenli muayene şart

Astigmat tedavisinde astigmatın derecesine ve bireysel özelliklere göre farklı yöntemler uygulanabildiğini anlatan Dr. Burcu Usta Uslu, “Şiddetli olmayan astigmat sonucunda ortaya çıkan belirtiler gözlük veya lens kullanımı ile iyileştirilebilir. Tedavide kullanılan gözlük camları bulanık görmeye neden olan kornea veya merceğin şekline karşı koymak için kavislidir. Astigmatın daha şiddetli olduğu durumlarda gaz geçirgen özelliğe sahip sert kontakt lensler veya hibrid lensler tercih edilebilir. Bu tedavide uyurken kullanılan lensler ile kornea yeniden şekillendirilir. Korneada oluşan yeni şekli korumak için lens kullanımının belirli aralıklarla devam etmesi gerekir. Korneada incelme ile birlikte seyreden astigmatik bazı vakalarda (kertakonus) crosslinking tedavisi de akla getirilmeli” şeklinde konuştu. 

Astigmatın yüksek olduğu yaşam kalitesini bozan bazı durumlarda tedavi için cerrahi uygulamalar kullanılabileceğini paylaşan Dr. Burcu Usta Uslu, “Lazer göz ameliyatı, gözün ışığı daha iyi odaklayabilmesi için korneayı yeniden şekillendirir. Düzenli aralıklarla doktor muayenesine gitmek astigmatın erken dönemde teşhis ve tedavi edilmesine, böylelikle ilerleyişinin önlenmesine yardımcı olabilir” hatırlatmasında bulundu.