SEL, TRAVMA SÜRECİNİ UZATTI!
Şimdi hayal kırıklığı evresindeyiz…
22 Mart 2023 Çarşamba 12:38
Deprem ve sel gibi doğal afetler sonrasında toplumların kahramanlık, balayı, hayal kırıklığı ve düzene dönme evresi olmak üzere dört evre yaşadığını belirten uzmanlar, özellikle intihar vakalarının önlenmesinde sosyal destek ve psikolojik ilk yardımın önemine işaret ediyor. Yaşanan son depremde kolektif empati ya da sosyal empati denilen olgunun ortaya çıktığını belirten uzmanlar, ülkemizi yasa boğan deprem felaketinde yurdun her yerinden olayla hiçbir şahsi deneyimi olmayan insanların bölge halkına yardım için devreye girmelerinin bunun bir kanıtı olduğunu söyledi. Sel felaketinin travma sürecini uzattığına dikkat çekilirken, travma evrelerinden hayal kırıklığı evresinde olduğumuzu da uzmanlar belirtiyor.
İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Psikoloji Bölümü Dr. Öğretim Üyesi Mert Akcanbaş, travmalar sonrasında yaşanan evrelerin olduğunu belirterek bu evrelere ilişkin değerlendirmede bulundu.
Travma sonrasında 4 evre yaşanıyor
Travmalar sonrası toplumların dört evre yaşadığını kaydeden Dr. Mert Akcanbaş, bunları kahramanlık, balayı, hayal kırıklığı ve düzene dönme evresi olarak sıraladı. Kahramanlık evresinin 2 saat ile 3 gün arasında olduğunu kaydeden Dr. Mert Akcanbaş, balayı evresinin 3 gün ile 3 hafta arasında süren dönem olduğunu kaydetti.
Deprem sonrası şuan da hayal kırıklığı evresi yaşanıyor
Hayal kırıklığı evresinin 3 hafta ile 3 ay arasında devam ettiğini kaydeden Dr. Mert Akcanbaş, düzene dönme evresinin 3 ay ile 36 ay arasında olduğunu belirterek “Afet bölgesindeki halk şu anda arama kurtarma çalışmalarının durduğu, yardım faaliyetlerinin azaldığı, medyanın dolayısı ile kamuoyunun bölgede olan bitene ilgisinin azaldığı hayal kırıklığı evresindedir.” dedi.
İntiharlarda 2 yıllık süreye dikkat!
Büyük travmalar sonrası toplumda görülen intiharlarda değişiklikler yaşandığını kaydeden Dr. Mert Akcanbaş, “Dünyanın farklı afet bölgelerinde yapılan çalışmalara göre kahramanlık ve balayı dönemlerinde intihar oranları afet öncesi intiharı düşünen kişiler arasında bile düşmekte, hayal kırıklığı evresinden itibaren 2 yıl artmakta ve sonra normale dönmektedir. Ancak bu normale dönüş sonrası 5 yıl sonra bile intihar oranları afetzedeler arasında artmaktadır.” uyarısında bulundu.
Psikolojik ilk yardım uygulanmalı
Dr. Mert Akcanbaş, bu durumu kontrol altında tutmak için afetten 30 gün içinde yani stres akut dönemdeyken afetzedelerden çok etkilenenlere psikolojik ilk yardım uygulanması ve bu kişilerin yaşamlarındaki barınma, gıda, iş, mali konular, vesaire tüm stresörlerin el birliğince azaltılması gerektiğini söyledi.
Travma mağdurları farklılık gösteriyor
Psikoloji ve psikiyatrinin en önemli referans kitabı olan DSM V’nin (5. versiyon) mağdurları Koşul A diye adlandırılan birinci maddesinde verdiğini kaydeden Dr. Mert Akcanbaş, bu koşula göre mağdurların aşağıdaki kişiler olduğunu söyledi:
i. Travmayı bizzat yaşayanlar
ii. Travmatik olayın başkalarının başına geldiğine tanık olanlar
iii. Sevdiklerinden veya aile bireylerinden birinin travma yaşadığını öğrenenler
iv. Travmatik olayın sevimsiz ayrıntılarıyla yineleyici veya aşırı düzeyde karşı karşıya kalmak (arama kurtarmacılar, acil yardım ekip üyeleri, itfaiyeciler, gazeteciler vesaire)
Travma mesafe tanımadı
DSM V’in son kategorideki kişilere “tanı ölçütü uygulanamaz” notu düştüğünü belirten Dr. Mert Akcanbaş, “Halbuki bölgeden uzak, bölgede hiçbir yakını bulunmayan insanları en son afette sabahlara kadar televizyon ve sosyal medyadan kurtarma çalışmalarını izlediklerini, bu kişilerin günlük yaşamlarında travmatik pek çok belirtiyi yaşadıklarını hepimiz gördük. Sonuçta DSM I'in yayınlandığı 1954 yılından itibaren travmatik stres ve bağlantılı bozuklukları farklı hastalık kategorilerinde değerlendirilen ve oluşum koşulları sürekli revize edilen DSM sistemin bundan sonraki versiyonlarında kanımca gerçek olayları medya, televizyon gibi kanallardan sürekli izleyenleri de mağdur kapsamına alması gerekmektedir.” diye konuştu.
Ülkemizde kolektif empati yüksek orandadır
Geniş bir coğrafyayı etkileyen afetlerde toplumda ortaya çıkan kolektif empati kavramına değinen Dr. Mert Akcanbaş, “Kolektif empati ya da sosyal empati diyebileceğimiz olgu kişisel empatinin daha geniş alanda etki göstermesi yani başkalarını ve uzak sosyal grupları onların yaşadıklarını adeta yaşamışcasına anlamak ve onların hislerine ortak olmak anlamındadır. Nitekim bunu son afette gördüğümüzü sanıyorum. Yurdun her yerinden olayla hiçbir şahsi deneyimi olmayan insanların bölge halkına yardım için devreye girmeleri, belediyeler gibi farklı kurumların görevleri olmadığı halde ellerindeki kaynakları bölgenin acı ve gereksinimlerini azaltmak için kullanmaları bence ülkemizde kolektif empatinin yüksek oranda olduğuna işaret etmektedir.” diye konuştu.
Sel felaketi travma sürecini uzatmıştır
Aynı coğraifi bölgede henüz yaşanan farklı depremlerin olumsuz etkileri atlatılmadan sel felaketinin yaşanmış olmasının çok acı verici olduğunu da kaydeden Dr. Mert Akcanbaş, “Travmatik stres belirtilerini arttıran başlıca faktörlerden biri, travmatik deneyimin sayısı ve süresidir. Depremden kurtulan halkın tekrardan ölüm riskiyle karşılaşmış oluşu travma sayısını arttırdığı gibi süreci de uzatmıştır.” diye konuştu.
- Hipertansiyon hastalığı artıyorTüm dünyada ölümün önde gelen nedenlerinden biri: Hipertansiyon...18 Mayıs 2024 Cumartesi 12:13YAŞAM
- Bizi bu havalar mahvetti!İklim değişikliğinin pek çok sağlık sorununa sebep olduğunu biliyor muydunuz?...18 Mayıs 2024 Cumartesi 12:08YAŞAM
- ‘Nuh Sendromu’ nedir?Evini evcil hayvanlarla doldurmak da bir hastalık!...18 Mayıs 2024 Cumartesi 12:03YAŞAM
- Kronik ağrıların nedenleri nelerdir?Kronik ağrılarla başa çımanın 8 yolu...18 Mayıs 2024 Cumartesi 09:55YAŞAM
- Vitamin kokteyllerinde ölümcül tehlikeEzbere birtakım kokteyllerin kullanılması ölümle dahi sonuçlanabilecek sağlık sorunlarına yol açabilir...17 Mayıs 2024 Cuma 12:12YAŞAM
- Mutsuzluğa zemin hazırlayan faktörlerMutsuzluk, kişinin kendini huzursuz, memnuniyetsiz ve umutsuz hissetme halidir....17 Mayıs 2024 Cuma 11:56YAŞAM
- LGS ve YKS öncesi kritik önerilerLiseye ve Üniversiteye giriş sınavları için geri sayım başladı…17 Mayıs 2024 Cuma 11:39YAŞAM
- İletişim sanal, duygular gerçekBirilerine hadlerini bildirmek için tetikte bekleyen binlerce insan var!...17 Mayıs 2024 Cuma 11:31YAŞAM
- Çocuklarda obezite neden arttı?Çocuklarda aşırı kilo ve obez olma durumu sağlık problemi haline gelmiştir...17 Mayıs 2024 Cuma 11:15YAŞAM
- Sessiz katil hipertansiyonBu belirtiler ihmale gelmez...16 Mayıs 2024 Perşembe 13:02YAŞAM
- Sabahları yorgun kalkıyorsanız dikkatUyku apnesi erken yaşta kalp krizine neden oluyor!...16 Mayıs 2024 Perşembe 11:43YAŞAM
- Karaciğer yağlanmasına dikkatKaraciğer hayati organlarımızdan biri olup birçok işlevi vardır...16 Mayıs 2024 Perşembe 11:21YAŞAM
- Tansiyonu kontrol etmek mümkün mü?Tansiyonu kontrol altına almak için 6 “doğal” öneri...16 Mayıs 2024 Perşembe 11:01YAŞAM
- Bahar alerjisi astıma dönüşebilirÜlkemizde her 10 kişiden 2’sinde görülüyor!...16 Mayıs 2024 Perşembe 09:43YAŞAM
- Hipertansiyon gençlerde hızla artıyorHipertansiyonunu görülme yaşı 20'ye indi...15 Mayıs 2024 Çarşamba 13:07YAŞAM
- Neden çabuk sinirleniriz?Sinirimiz nasıl geçer?...15 Mayıs 2024 Çarşamba 10:58YAŞAM
- Doğum sonrası depresyon belirtileriUzmanından önemli bilgiler...15 Mayıs 2024 Çarşamba 10:53YAŞAM
- Çocuklarda dental anksiyete artıyorDiş hekimi fobisi kalıcı travmaya sebep olabilir…15 Mayıs 2024 Çarşamba 10:36YAŞAM
- Tuvalette uzun oturmak hasta ediyorHareketsiz yaşam tarzı olanlar hemoroid tehlikesiyle karşı karşıya!...14 Mayıs 2024 Salı 13:02YAŞAM
- Hamilelere yüksek şeker uyarısı100 gebeden 10’nda yüksek şekerle karşı karşıya kalınıyor...14 Mayıs 2024 Salı 12:10YAŞAM
- Geri
- Ana Sayfa
- Normal Görünüm
- © 2015 Bursa Bakış
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.