Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD) Bursa Şubesi Yeni Turizm Kaynakları Geliştirme Komitesi, dünyayı etkisi altına alan Koronavirüs'ün en çok etkilediği sektörlerden biri olan turizm sektörünün son durumunu, önerileri ve taleplerini dile getirdi.

Komite Başkanı Murat Toprak, Komite üyeleri Erol Bodur ve Hüseyin Çelik, sektörün Koronavirüs sebebiyle neredeyse durma noktasına geldiğini, ek tedbirlerle bu işin üstesinden gelmek için fedakârlık yapmaya hazır olduklarını belirttiler.

Komite Başkanı Murat Toprak, Komite üyeleri Erol Bodur ve Hüseyin Çelik’in açıklamaları şu şekilde :

“Korona, sektöre ciddi hasar bırakacak”

Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD) Bursa Şubesi Yeni Turizm Kaynakları Geliştirme Komitesi Başkanı Murat Toprak:

“Covid-19 virüsü, insan sağlığının yanı sıra küresel ticareti, dünya ve ülke ekonomimizi olumsuz yönde etkilemiştir. Bu olumsuz tablodan başta bütün sektörler olmak üzere en fazla etkilen sektörlerin başında hassas ve kırılgan bir yapıya sahip olan turizm sektörü ve sektörün lokomotifi olan seyahat acentelerimiz etkilenmiştir.

Sektör şu anda; tur operatörleri, oteller, hava yolları seyahat acenteleri, lokantalar gibi 40’tan fazla iş kolu ve yüzbinlerce çalışanı ile beraber durma noktasına gelmiş durumda.

Ülkemizin cari işlemler açığının finansmanında oldukça önemli bir rol oynayan, Cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminde de stratejik sektör ilan edilen ve ülke istihdamının yüzde 7’sini karşılayan bir sektörün durma noktasına gelmiş olması hem ülke ekonomisi hem de sektör içinde bulunan bütün iş kollarını zor bir duruma sokmuştur. Bacasız sanayi dediğimiz böyle bir sektörün mevcut kriz durumundan kolay çıkamayacağını da sürecin diğer sektörlere nazaran daha fazla süreceği ve sektöre bırakacağı hasarların daha da fazla olacağı öngörülmektedir.

Alınan tedbirler sektörün belli bir süre nefes almasını sağlamakla beraber Covid-19 virüsü kontrol altına alınsa dahi turizm sektöründe etkisinin çok daha uzun süreceği ön görüldüğü için alınan tedbirlerin yeterli olmayacağını ve sektör içerisinde hizmet veren başta seyahat acenteleri olmak üzere Tur operatörleri, oteller ve sektörde hizmet veren diğer kuruluşların ayakta durabilmesi için yeni ek tedbir ve teşviklere ihtiyaç vardır.

Bu anlamda; Seyahat acentelerine kolay erişilebilir hibe kredi imkanları, uzun vadeli,  faizsiz ve 1-2 yıl sonra geri ödemeli kredi imkanları, iptal edilen tur ve rezervasyonlarda hizmet bedellerinin düşürülerek ücret iade edilmesinin yasal hale getirilmesi, ofis ve işyerleri kiralarının ödemelerinde devlet desteği, seyahat acenteleri için kısa çalışma ödeneğinin 3 aydan 9-12 aya çıkartılması, nakit akışı bozulan acentelerin banka kredileri ile şirket kartları sahsı kredi kartları gibi borç ödemlerinin faizsiz bir şekilde 1 yıl ertelenmesi gibi ek tedbirlere ihtiyaç olduğunu düşünüyorum.”

“İlave destekler önem arz etmekte”

Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD) Bursa Şubesi Yeni Turizm Kaynakları Geliştirme Komitesi Üyesi Erol Bodur:

“Turizm sektörü, seyahat acenteleri faaliyetleri, konaklama, havacılık ve rehberlik alanlarındaki mevcut ve gelecek aylardaki işlerini kaybetmiştir. Ülkemizin istihdam ve döviz getirisi anlamında en önemli sektörü olan turizm sektörü önümüzdeki dokuz aylık süreçte sıkıntılı günler geçirecektir.

Ekonomik önlemler paketi turizm sektöründe olumlu etkiler yapmakla beraber ilave desteklerin de hayata geçirilmesi önem arz etmektedir. KDV ve muhtasar ödemelerinin ertelenmesi, kısa çalışma ödeneği, kredilerin üç ay ertelenmesi gibi çalışmalar istihdamın azalmamasını sağlayacaktır.

Turizm sektörüne verilen desteklerin 3 ay yerine 9 ay uygulanması önem arz ediyor. Yine nakit akışı duran, geri alamadığı iadeleri yapmak zorunda kalan bu anlamda zor günler geçiren sektöre faizsiz can suyu kredi imkânı sağlanması gerekmektedir. Havayollarının iki ay açığa alma, ondan sonra 45 gün iade edeceği geri ödemelerin kamuoyuna bu şekilde iade edebileceği de izah edilmelidir. SGK primlerinin ertelenmesi yerine bu dönem devlet tarafından karşılanmasını bekliyoruz.”

“Devletimizin ilave destekleri ile bu süreci aşacağız”

Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD) Bursa Şubesi Yeni Turizm Kaynakları Geliştirme Komitesi Üyesi Hüseyin Çelik:

“Koronavirüs salgınının ülkemizde ve dünyada en çok etkilediği sektörlerin başında turizm gelmektedir. Bu süreçte karantinalar ve seyahat kısıtlamaları dolayısıyla bir turizm hareketi oluşamamaktadır. Bu durumdan sektördeki tüm paydaşlar oteller, seyahat acenteleri ve havayolu şirketleri etkilenmektedir.

İstihdamı korumak ve sabit giderlerimizi karşılamak şu an için hepimizi zorlamaktadır. Pakette açıklanan ve turizm sektörü için olan iki destek de ki birisi havayolunda KDV’nin indirilmesi diğeri yüzde 1 turizm vergisinin ertelenmesi, maalesef yetersizdir. Çünkü ikisi de sektör hareketli olması durumunda etkili olacaktır ama maalesef şu anda sektör tam anlamıyla durmuş durumdadır.

İlave olarak verilmesi gereken destekler tabii ki bizleri rahatlatmak için olmalıdır. Hizmet sektörü olarak bizim en büyük sabit giderimiz işçilik maliyetlerimiz ve enerji giderlerimizdir. Bu krizin daha da derinleşmesi ve sürecin uzaması durumunda sektörde maliyetlerini karşılayamayarak istihdam azaltacak ve daha da kötüsü faaliyetini sonlandıracak firmalar bulunmaktadır. Ben bir otel işletmecisi olarak beklentimiz enerji faturalarımızın ertelenmesi, en azından işçilerimizin maaşlarını biz ödeyelim ama SGK primleri ve muhtasar ödemelerinin devletimiz tarafından karşılanmasıdır. Bu durumda özel sektör de devlette elini taşın altına koymuş olacaktır. İnşallah bu süreci sektördeki hiç bir paydaşımız faaliyetini durdurmadan ve istihdam kaybına yol açmadan devletimizin de ilave destekleri ile aşacağız.”