ABD'DE DOĞANIN VATANDAŞLIK HAKKI KAZANMASI SEÇİM SÜRECİNDE TARTIŞMA KONUSU

NEW YORK (CİHAN)- ABD'de Cumhuriyetçi Parti’den 2016 başkanlık seçimleri için yarışan başkan aday adayları, doğum ile kazanılan vatandaşlık hakkının kaldırılmasını istiyor.

2010 yılında ilk olarak Cumhuriyetçi Parti'nin Iowa Milletvekili Steve King tarafından ‘‘çıpa bebekler’’ (Kaçak göçmenlerin ABD’de çocuk doğurarak yasallık elde etmesi) diye tarif edip karşı çıktığı doğum ile kazanılan vatandaşlık hakkının kaldırılması yeniden gündeme geldi. Geçen pazar günü Cumhuriyetçi Parti'nin başkan aday adaylarından Donald Trump’un gündeme taşıdığı öneri, partisinin diğer başkan aday adaylarından da büyük destek buldu.

Trump ve diğer Cumhuriyetçi başkan aday adayları, Latin Amerikalıların kaçak olarak ülkeye girerek çocuklarını bu ülkede doğurmalarına tepkili. Aday adayları kaçak göçmen sorununa çözüm yolunda bu kanunun değiştirilmesi veya kaldırılmasının önemli bir adım olacağı görüşünü savunuyor.

Amerikan Anayasası'nın 14. maddesi gereği ABD sınırları içinde doğan her çocuk otomatik olarak vatandaş olma hakkını kazanıyor. ABD dışında dünya genelinde sınırları içinde doğan çocuğa vatandaşlık hakkı veren bir diğer ülke de Kanada.

Bu hakkın kaldırılması için geçtiğimiz yıllarda Iowa eyaleti Cumhuriyetçi vekiller tarafından bir yasa teklifi hazırlanmış, ne var ki kendi partileri içinde de ancak 27 milletvekilinin desteğini alabilmişti. Trump’ın tekrar gündeme taşıdığı konuyu bu defa Cumhuriyetçi Parti'nin diğer başkan aday adayları da destekledi ve bu hakkın kaldırılması gerektiğini dile getirdi.

BAŞKAN ADAY ADAYLARI DESTEKLİYOR

Trump’ın çıkışa ilk destek bir diğer başkan aday adayı Wisconsin Valisi Scott Walker'dan geldi. Başkan aday adaylarından Senatör Rand Paul de 2010 yılında Senato için yarıştığı dönemde Anayasa’nın 14. maddesinin kaçak göçmenler tarafından kullanıldığını söylemiş ve daha sonra da bu kanunun değiştirilmesi gerektiği yolunda girişimlerde bulunmuştu.

Yine başkan aday adayı New Jersey Valisi Chris Christie de bu durumun yeniden ele alınması gerektiğini savundu.

Başkan aday adaylarından Pennsylvania eski senatörü Rick Santorum 2012 başkanlık seçimlerinde de 14. maddenin değişmesi gerektiğini savunmuştu. Santorum, bugün de doğum ile kazanılan vatandaşlık hakkını tanıyan kanunun değiştirilmesi gerektiğini yazılı bir açıklama ile destek verdi.

Cumhuriyetçi Parti'nin başkan aday adaylarından Louisiana Valisi Bobby Jindal, Senatör Lindsey Graham da doğum ile kazanılan vatandaşlık hakkının kaldırılmasına destek verdi.

14. MADDENİN DEĞİŞMESİNE YALNIZCA BEŞ BAŞKAN ADAY ADAYI SICAK BAKMIYOR

Ohio Valisi ve başkan aday adaylarından olan John Kasich kaçak göçmen sorunu ile mücadelede bu kadar ileriye gidilmesine gerek olmadığını dile getirdi. Ancak Kasich, 2010 yılında valilik için yarıştığı dönemde doğum ile kazanılan vatandaşlık hakkının kaldırılmasını savunmuştu.
Muhafazakar partinin başkan adayları olan Hewlett Packard şirketinin eski CEO’su Carly Fiorina, Florida eski valisi Jeb Bush, Arkansas eski valisi Mike Huckabee daha önceki yıllarda 14. maddenin değiştirilmesine gerek olmadığı yolunda açıklamada bulunmuştu. Trump’ın gündeme taşıdığı günden bugüne bu üç isim de henüz bir açıklama yapmadı.

Yine başkan aday adaylarından Florida Senatörü Marco Rubio da 2010 yılında 14. maddenin değiştirilmesine karşı olduğu yolunda açıklamada bulunmuştu. Başkan aday adaylarından Teksas Senatörü Ted Cruz ise bu konuda yorum yapmaktan ısrarla kaçınıyor. Cruz’un seçim kampanya ofisi konu ile ilgili bugüne kadar Senatörün nasıl bir politika izlediğine yönelik hiç bir açıklamada bulunmadı.

ABD Anayasası’nın 14. maddesi ülkenin kuruluş tarihi kadar eski bir kanun. 1857 yılında Yüksek Mahkeme 14. maddeyi askıya almış 1868 senesin de ise yeniden yürürlüğe girmişti. CİHAN