ABD dolarına karşı milli paralarla ticaret yönelimi Trump’ı endişelendirmeye yetti. Trump yüzde 100 vergi tehdidinde bulunmasına karşın, BRICS ülkeleri son zirvede yeni sistemi somutlaştırmak için önemli adımlar attı.

ABD’nin seçilmiş başkanı Donald Trump’ın temel iddiası uzunca bir süredir gerileyen Washington hegemonyasını durdurmak. Bu hedefi yerine getirmek isteyen Trump’ın en önemli silahı ise ticari partnerlerine salladığı vergi sopası. İngilizcedeki en güzel kelimenin vergi artışları ifade eden “tarifeler” olduğunu düşünen Trump, n Kanada ve Meksika’ya yüzde 25, Çin’e ise yüzde 10 ek vergi uygulayacağını duyurmasının ardından BRICS ülkelerine yöneldi.

BRCIS’in alternatif para birimi oluşturması ya da ticarette dolar dışı para birimleri kullanmasını kabul etmeyeceklerini belirten Trump, "BRICS ülkelerinin dolardan uzaklaşmaya çalışmasını kenarda durup izleme" fikrinin bittiğini belirtti. Trump, kendisine ait sosyal medya sitesi üzerinden yayınladığı mesajında şu ifadeleri kullandı:

 "Bu ülkelerden yeni bir BRICS para birimi yaratmayacaklarına ya da güçlü ABD dolarının yerini alacak başka bir para birimine destek vermeyeceklerine dair taahhütte bulunmalarını istiyoruz. Aksi takdirde yüzde 100 gümrük tarifeleriyle karşı karşıya kalacaklar ve harika ABD ekonomisine satış yapmaya veda etmeyi beklemeliler. Gidip kendilerine başka bir 'enayi' bulabilirler. BRICS'in uluslararası ticarette ABD dolarının yerini alması mümkün değil ve bunu deneyen herhangi bir ülke Amerika'ya elveda demeli."

Trump’ın korkulu rüiyası: BRICS Pay

Trump Eylül ayında yaptığı seçim mitinginde dolardan uzaklaşmaya çalışan ülkelere yüzde 100 tarife uygulayacağını duyursa da BRICS Kazan Zirvesi Washington’da dolardan kaçışın hızlanacağı endişelerini artırmıştı.

Yerel paralarla ticareti güçlendirmek ve yaptırımları boşa çıkartacak şekilde SWIFT’e alternatif bir sistem üzerinde çalışan BRICS ülkeleri zirve sırasında BRICS PAY sistemini tanıtmıştı. Rusya Maliye Bakanı Anton Siluanov yaptığı açıklamada Batılı devletlerin küresel ekonominin yüzde 37’sini temsil etmelerine karşın finansal sisteminin tamamı üzerinde etkili olduğunu belirterek, yeni bir seçenek yaratılmasının zorluluk olduğunu söylemişti. Silonov daha önce de RT kanalına verdiği röportajda “Bu yeni sınırlar ötesi ödeme sistemi gelişmiş teknolojilere dayanacak, dış baskılar olmadan daha hızlı ve ucuz transferler yapılabilecek.” İfadelerini kullanmıştı.

BRICS Pay’in resmi internet sitesinde ödeme sistemine dair “Finansal egemenlik, bir ulusa finansal kaynaklarını ve ilişkilerini hem yurt içinde hem de yurt dışında bağımsız olarak yönetme yetkisi verir. Diğer ülkelerden veya uluslararası kuruluşlardan gelen dış etki veya zorlama olmaksızın finansal kararlar alma ve finansal eylemlerde bulunma özgürlüğünü gerektirir.” değerlendirmesinden sonra şunlar kaydediliyor:

“Bretton Woods dönemi küresel finansal sistemi önemli bir dönüşümden geçiyor. Artan küresel borçlara, artan servet eşitsizliğine, ticaret ve finans sistemlerinin parçalanmasına tanık oluyoruz. Amacımız finansal teknolojilere ve küresel zenginliğe eşit erişimi sağlayarak herkese tam potansiyeline ulaşma fırsatı sunmaktır. Bugün, gelecek için yeni, adil ve merkezi olmayan bir finansal sistem kurmaya başlıyoruz.”

Kazan bildirisi ile süreç olgunlaştı

BRICS ülkelerinin zirve sırasında tanıttığı ödeme sistemi BRICS Pay kadar, zirve sonrası açıklanan bildiride de 9 üyeli BRCIS’in dolar dışı sisteme duyduğu ilginin giderek somutlaştığına tanıklık edilmişti. BRICS Zirvesi'nde yerel paralarla ticaret ve BRICS Sınırlararası Ödeme İnisiyatifi çatısı altında SWIFT'e alternatif "muhabir bankacılık" teşvik edilmekle birlikte bu sistemin bağlayıcı olmadığı vurgulanmıştı.

Öte yandan bildirinin ilerleyen satırlarında Maliye Bakanları, Merkez Bankası yetkililerinin yerel paralar, ödeme enstrümanları gibi konularda çalışıp gelecek döneme kadar rapor hazırlayacakları bildirilmişti.