JOHANNESBURG - Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin (UCM) hakkında iki yakalama kararı çıkardığı Ömer El Beşir, Güney Afrika'da Afrika liderleri ile kameralara poz verdi.

Güney Afrika Kuzey Gauteng Yüksek Mahkemesi, UCM'nin girişimleri ile yerel saatle 15.00'de Beşir için toplanma kararı aldı. Aynı mahkeme, yeni bir karar çıkana kadar Beşir'e ülkeyi terk etmemesini istedi.

Uluslararası Ceza Mahkemesi tarafından Darfur'da savaş suçu işlemekle itham edilen Sudan Devlet Başkanı Ömer el-Beşir, tüm uyarılara rağmen Afrika Birliği Zirvesine katılmak için bugün Güney Afrika'nın başkenti Johannesburg'a gitmişti. UCM, sabah saatlerinde Güney Afrika makamlarından Ömer el-Beşir'in tutuklanmasını talep etmişti. Güney Afrika Yüksek Mahkemsi ise öğlen vakti yayınladığı kararla, Sudan Devlet Başlanı Ömer el-Beşir'in ülkesine gidişine yasak getirdiğini duyurdu. Johannesburg ile Hartum yönetimi arasında son dakika kirizine neden olan bu gelişme, Afrika Birliği Zirvesine damgasını vurdu. İki ülke yetkililerinin bu krizi aşma gayreti içinde oldukları aktarılırken Ömer el-Beşri'in toplantıya gelişi de dahil hiçbir basın yayın organı tarafından görüntülenememesi dikkat çekmişti.

Hakkında daha önce iki tutuklama kararı olan Beşir'e, 2011'de bağımsızlığını ilan eden Güney Sudan'da 300 bin kişinin ölümüne ve yaklaşık 3 milyon kişinin de evlerini terk etmesine sebep olduğu iddiasıyla UCM tarafından 2008'de tutuklama kararı çıkarılmıştı. Bu kararla ilk kez bir devlet başkanına görevi başındayken ceza verilmiş oldu.

Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin aldığı kararları uygulayacağına dair imza atan Güney Afrika Yüksek Mahkemesi'nin bugün aldığı karar, görevi devam eden bir devlet başkanına başka topraklarda uygulanan ilk ceza oldu. Öte yandan Güney Afrika hükümeti, Beşir'in ülkeyi terk etmesi için engel olmadığını duyurdu.

ÇİN VE RUSYA TUTUKLANMAYA KARŞI

BM Güvenlik Konseyi'nin daimi beş üyesinden ABD, Fransa ve İngiltere, prensipte UCM'nin sözleşmesine imza atmasalar da Beşir'e karşı tutuklama kararını destekliyorlar. Sudan'la güçlü ekonomik bağları olan Çin ve Rusya ise buna karşı çıkıyor. Arap Birliği ile Afrika Birliği ise bu davanın Sudan'da daha derin bir krize neden olacağını önceden açıklamışlardı.

Öte yandan aynı durumun Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi için de geçerli olduğu ileri sürülmüştü. Güney Afrika'da yaşayan bazı insan hakları örgütü üyeleri, Afrika Birliği Zirvesi'ne katılacağı belirtilen Sisi için 'Askeri Müdahale' yaptığı gerekçesiyle tutuklanma talebinde bulunmuştu. Mısır Devlet Başkanı Sisi'nin zirveye vekaleten Başbakan İbrahim Mehleb'i bunun için gönderdiği iddia edilmişti. CİHAN