ENFLASYONDA DÜŞÜŞÜN NEDENİ

Para Politikası Kurulu Toplantı Özeti yayınlandı.

28 Haziran 2016 Salı 17:23

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Para Politikası Kurulu (PPK) Toplantı Özeti yayınlandı. Özete göre son dönemlerde temelde işlenmemiş gıda fiyatları kaynaklı olarak enflasyonda belirgin bir düşüş gözleniyor. Çekirdek enflasyonda da belirgin iyileşme görülüyor. Bu çerçevede önümüzdeki dönemde çekirdek enflasyonda düşüşün sürmesi beklentisini artıyor.

Mayıs ayında tüketici fiyatları yüzde 0,58 oranında artarken yıllık enflasyon yatay seyrederek yüzde 6,58 oldu. Bu dönemde gıda enflasyonu baz etkisiyle bir miktar yükselmekle birlikte düşük seyrini koruyarak tüketici enflasyonunu sınırlamaya devam etti. Çekirdek göstergelerin ise yıllık enflasyonları düşerken, ana eğilimlerindeki iyileşme belirginleşti.

Açıklamaya göre gıda ve alkolsüz içecekler grubu yıllık enflasyonu Mayıs ayında 1,09 puanlık artışla yüzde 2,47'ye yükseldi. Gıda enflasyonundaki düşük seyirde yıllık enflasyonu yüzde eksi 4,22 olan işlenmemiş gıda fiyatları etkili oldu. Bu grupta taze meyve ve sebze fiyatları artan ürün arzına bağlı olarak bir önceki yıl düzeyinin altında seyrederken kırmızı et fiyatları alınan tedbirlerin etkisiyle ılımlı bir görünüm sergiledi. Buna karşılık işlenmiş gıda enflasyonu et ve süt ürünleri dışında kalan kalemlerin etkisiyle yüksek seyrini korudu. Haziran ayına ilişkin ilk veriler işlenmemiş gıda fiyatlarında kısmi bir düzeltme yaşanabileceğine ve baz etkisi ile gıda grubunun yıllık enflasyonunda belirgin bir artış gözlenebileceğine işaret etse de, yıl genelinde gıda fiyatlarının enflasyondaki düşük seyri desteklemesi bekleniyor.

Enerji grubunda ise fiyatlar Türk lirasındaki değer kaybı ve uluslararası petrol fiyatlarına bağlı olarak yüzde 1,10 oranında artarken yıllık enflasyon yüzde 1,65 ile olumlu görünümünü sürdürdü.

Hizmet fiyatları Mayıs ayında yüzde 0,76 oranında artmış, grup yıllık enflasyonu yüzde 8,74 ile bir önceki aya yakın bir düzeyde gerçekleşti. Hizmet enflasyonunun yüksek seyrinde öne çıkan lokanta-otel ile diğer hizmetler gruplarında son aylarda gözlenen yavaşlama paket tur fiyatları haricinde devam etti.

Gıda fiyatlarındaki ılımlı seyir lokanta-otel fiyatlarına olumlu yansırken döviz kurlarının birikimli etkisinin zayıflaması diğer hizmetler grubu enflasyonundaki yavaşlamayı destekledi. Öte yandan, birim işgücü maliyetlerinde yılın ilk çeyreğinde gözlenen güçlü artışın hizmet enflasyonun yüksek seyrinde etkili olduğu değerlendirildi. Ayrıca, kiraların Nisan ayında olduğu gibi bu dönemde de yüksek bir artış sergilemesi dikkat çekti. Bu gelişmeler çerçevesinde Mayıs ayında hizmet grubu ana eğilimi yüksek seviyesini korudu.

Temel mal grubu yıllık enflasyonu ise Mayıs ayında 1,29 puan azalarak yüzde 8,82 oldu. Yıllık enflasyon tüm alt gruplarda gerilerken giyim ve dayanıklı mal gruplarındaki düşüşler öne çıktı. Yılın ilk dört ayında artan mobilya fiyatlarının yanı sıra beyaz eşya fiyatlarının da bu dönemde gerilemesi ve otomobil fiyatlarının yatay seyretmesiyle dayanıklı mallarda olumlu bir görünüm izlendi.

Bu dönemde temel mal grubu ana eğilimindeki düşüş sürerken giyim grubu dışlandığında da iyileşmenin belirgin olduğu kaydedildi. Döviz kurlarının birikimli etkisinin azalmasıyla temel mal grubu yıllık enflasyonunun yılın ikinci yarısında yavaşlamaya devam edeceği tahmin ediliyor.

Kısaca son dönemlerde temelde işlenmemiş gıda fiyatları kaynaklı olarak enflasyonda belirgin bir düşüş gözleniyor. Mayıs ayında çekirdek enflasyon göstergelerinde de iyileşme yaşanmakla birlikte bu göstergeler yüksek seviyelerini koruyor. Çekirdek enflasyon eğilimlerindeki iyileşme ise bu dönemde belirginleşti. Bu çerçeve, önümüzdeki dönemde çekirdek göstergelerin yıllık enflasyonundaki düşüşün sürmesi bekleniyor. Bununla birlikte, hizmet grubundaki yüksek enflasyon eğilimi ve birim işgücü maliyet gelişmeleri enflasyondaki iyileşmeyi sınırlandırıyor.

PPK Toplantı Özeti'nde ayrıca şunlar belirtildi:

"TÜİK tarafından açıklanan 2016 yılı ilk çeyrek verilerine göre, GSYİH yıllık bazda yüzde 4,8 oranında artmıştır. Üretim tarafından değerlendirildiğinde ilk çeyrekte yıllık büyümeye en yüksek katkı sanayi ve hizmet kalemlerinden gelmiştir. Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış verilere göre yılın ilk çeyreğinde GSYİH bir önceki çeyreğe kıyasla yüzde 0,8 oranında artış kaydetmiştir. Harcama tarafından değerlendirildiğinde, dönemlik büyümeye en yüksek katkıyı tüketim ve ihracat kalemleri yapmıştır. Bu dönemde, ücretlerdeki ve istihdamdaki artışların ve finansal koşullardaki gelişmelerin etkisiyle özel tüketim harcamaları ivmelenmiştir. Avrupa ekonomisinde önceki döneme göre artan toparlanma hızı ihracatı desteklemiştir. Öte yandan, güçlenen tüketim harcamalarının da etkisiyle yılın ilk çeyreğinde ithalat belirgin oranda artmış, net ihracatın dönemlik büyümeye katkısı negatif olmuştur. Özetle, 2016 yılı ilk çeyreği büyümeyi tüketimin sürüklediği, ihracatın destekleyici rol oynadığı, ancak sermaye birikiminin ılımlı seyrettiği bir dönem olmuştur.

2016 yılı ikinci çeyreğine ilişkin veriler iktisadi faaliyette ek bir hızlanmaya işaret etmemektedir. Nisan ayında sanayi üretimi bir önceki aya göre yüzde 1,1 oranında gerileme göstermiştir. Bu gerilemede madencilik, taşıt, mobilya ve bilgisayar sektörleri etkili olmuştur. Mayıs ayında PMI göstergeleri ile İYA son üç ay sipariş göstergeleri Nisan ayına kıyasla bir miktar iyileşme kaydetmiştir. Bu gelişmeler Mayıs ayı sanayi üretiminde bir düzeltme olabileceğine işaret etmektedir. Geçtiğimiz Mayıs ayında otomotiv sektörü üretiminde grev kaynaklı oluşan düşük baz ve olumlu takvim etkileri de göz önüne alındığında, Mayıs ayı yıllık sanayi üretim artış hızında Nisan ayına kıyasla belirgin bir artış olması beklenmektedir.

Harcama tarafına ilişkin veriler, yılın ikinci çeyreğinde tüketim talebinin artış hızında yavaşlama olabileceğine, yatırımların ise bir miktar toparlanabileceğine işaret etmektedir. Nisan ayında tüketim malları üretimi ve ithalatı azalmıştır. Nisan– Mayıs döneminde beyaz eşya satışları sınırlı oranda gerilerken, otomobil satışları artmaya devam etmiştir. Yatırımlara ilişkin göstergelerden taşıt hariç sermaye malları ve makine-teçhizat ithalatı bir önceki çeyrek ortalamasına kıyasla artarken; üretimleri gerilemiştir. Nisan-Mayıs döneminde hafif ve ağır ticari araç satışları artış göstermiştir. Azalan belirsizlikler ve iyileşen finansal koşulların yatırımların toparlanmasına katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

Dış ticaret hadlerindeki olumlu gelişmeler ve tüketici kredilerinin ılımlı seyri cari dengedeki iyileşmeyi desteklemektedir. Avrupa Birliği ülkelerinin talebindeki artışın ihracat üzerindeki olumlu etkisi sürmektedir. İhracatımızın pazar değiştirme esnekliği jeopolitik gelişmelerden kaynaklanan aşağı yönlü baskıları sınırlamaktadır. Yabancı turist sayısındaki düşüşün hizmet gelirlerini sınırlaması cari işlemler dengesi üzerinde aşağı yönlü bir risk unsuru olarak ortaya çıkmaktadır.

2016 yılı Şubat döneminden sonra Mart döneminde de mevsimsellikten arındırılmış işsizlik oranları bir önceki döneme göre gerilemiştir. Tarım dışı sektörlerde istihdam artışının hızlanmasıyla birlikte, katılım oranındaki artışa rağmen işsizlik oranları düşmüştür. Sanayi istihdamı ılımlı bir oranda artarken, inşaat ve hizmetler sektörlerinde istihdam belirgin oranlarda yükselmiştir. Hizmetler istihdamında gözlenen canlanma tüm sektörlere yayılmamış, kamu yönetimi ve toplumsal hizmetler kaynaklı olmuştur. Üretim ve anket göstergeleri ışığında, kısa vadede istihdamın ılımlı seyrini koruması beklenmektedir. Bununla birlikte SGK verileri, turizm sektöründeki durağan görünümün istihdama yansımaya başladığına işaret etmektedir. Bu doğrultuda, önümüzdeki dönem için işsizlik oranı üzerinde yukarı yönlü riskler devam etmektedir.

Mevcut göstergeler iktisadi faaliyetteki ılımlı ve istikrarlı artış eğiliminin sürdüğüne işaret etmektedir. Ücret artışlarına bağlı olarak gelir kanalı yurt içi talebi desteklemektedir. Jeopolitik gelişmeler aşağı yönlü risk oluşturmaya devam etse de, Avrupa Birliği ülkelerinin talebindeki artışın ihracat ve dolayısıyla üretim üzerindeki olumlu etkisi sürmektedir."Cihan

Yorumlar

UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.

Ekonomi

Geri
Ana Sayfa
Normal Görünüm

ENFLASYONDA DÜŞÜŞÜN NEDENİ

Para Politikası Kurulu Toplantı Özeti yayınlandı.

Yükleniyor...