Elektrik konusu gündem maddeleri arasında yer almaya devam ederken son günlerde ise elektrik kesintileriyle ilgili konular hem teknik hem de teknik olmayan yani fatura ödemelerinden kaynaklı nedenlerle konuşulmaya başlandı. Elektrik faturasını ödeyemeyen tüketicilerin elektrik kesintileri için nasıl bir süreç işliyor? Her aboneye aynı işlem mi uygulanıyor? Teknik nedenlerle elektrik kesintileri nasıl yapılır? Elektrik tedarikçileri karşılaştırma ve değiştirme sitesi encazip.com, elektrik kesintileri ile ilgili merak edilen ve az bilinen konuları derledi.

Bildirim yapılmadan elektrik kesilmez

Elektrik kesintileriyle ilgili düzenlemeler mevzuatla belirlenmiş durumda ve Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun (EPDK) Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmeliği’ne göre uygulamalar yapılıyor. Tüketiciler elektrik faturalarını son ödeme tarihine kadar ödemezse görevli tedarik şirketi, tüketiciye yazılı olarak en az beş iş günü ödeme süresini içeren bir bildirimde bulunuyor. Fatura ödenmediği takdirde ikinci bir bildirimle tüketiciye elektriğinin kesileceğine dair tekrar bilgilendirme yapılıyor. E-posta veya kısa mesaj gibi kalıcı veri saklayıcılarından en az biriyle ve yazılı olarak bildirimde bulunulmadığı takdirde ise tüketicinin elektriği kesilemiyor. Eğer tüketici ikinci bildirim sonrası da ödeme yapmamışsa bildirim tarihinden itibaren en geç beş iş günü içerisinde dağıtım şirketi tarafından kullanıcının elektriği kesiliyor. Yapılan elektrik kesme işlemi tüketiciye ve tedarikçisine bildiriliyor. 

Zamanında ödenmeyen faturalara gecikme zammı

Elektrik tüketicilerinin zamanında ödenmeyen borçlarına, görevli tedarik şirketi tarafından bu yönetmelikte belirlenen oranı aşmamak üzere gecikme zammı uygulanıyor. Tüketici birikmiş borçlarını gecikme zamlarıyla birlikte 30 gün içinde ödemezse veya tedarikçi tarafından belirlenen takvim dahilinde ödemeyi taahhüt etmezse tedarikçi, tüketiciyi bilgilendirmek durumunda. Borcunu ödemediği için elektriği kesilen tüketici, birikmiş borçlarını gecikme zamlarıyla birlikte peşin ödediğinde veya görevli tedarik şirketi tarafından belirlenen takvim dahilinde ödemeyi taahhüt ettiğinde elektriği yeniden açılıyor.

Kimlerin elektriği kesilebilir

Kaçak elektrik kullandığı tespit edilen veya elektrik faturasını ödemeyen abonelerin elektriği kesiliyor. Kullanıcı elektrik borcunu ödediği takdirde kentsel ve kentaltı dağıtım bölgesinde 24 saat içerisinde, kırsal dağıtım bölgesinde ise 48 saat içerisinde, elektriği yeniden açılmak zorunda. İşlemin ardından tüketiciye bu durum yazılı olarak bildiriliyor. Ayrıca, kısa mesajla da bildirim yapılabiliyor.

Kesme-bağlama bedeli faturaya yansıtılıyor

Elektrik enerjisinin bağlanması için tüketici tarafından ödenecek kesme-bağlama bedeli, bir sonraki döneme ait faturaya yansıtılıyor. Elektrik kesilmemişse tüketiciden kesme-bağlama bedeli talep edilemiyor. Zamanında ödenmeyen borçlar kapsamında uygulanan kesme işlemi pazartesi, salı, çarşamba, perşembe günleri 08.00-15.00 saatleri arasında yapılıyor. Genel tatil günler, resmî ve dini bayram günleri ile bunların bir önceki günlerinde kesme işlemi yapılamıyor.

Tüketicilerin hakları da yönetmelikle korunuyor

Yönetmeliğe göre elektrik dağıtım şirketleri, elektrikle çalışan diyaliz destek ünitesi, solunum cihazı ve benzeri nitelikte yaşam destek cihazlarına bağımlı olan ve destekleyici belgelere sahip tüketicilerin elektriğini, elektrik faturasını ödemese dahi kesemiyor. Bu elektrik aboneleri borcun ödenmesine yönelik taksitlendirme isterse tedarikçi bu taksitlendirmeyi yapmak zorunda. Taksitlendirme süresi ise azami dört ay. Dağıtım şirketi tüketiciye sağlık raporunun süresinin sona ereceğine ilişkin bilgilendirmeyi raporun süresinin sona erme tarihinden en az 20 gün önce yapmak zorunda. Tüketici de geçerli raporu 30 gün içerisinde şirkete bildirmekle yükümlü. Eğer sağlık raporunun süresi dolduysa ve tüketici 30 gün içerisinde yeni raporu bildirmediyse bu tüketiciye tanınan 30 günlük süreyi takip eden 3 iş günü içerisinde durum bildirilir ve tüketicinin elektriği mevzuatın düzenlediği hallerde kesilebilir. Ayrıca planlı veya plansız elektrik kesintileri olacaksa bu tüketiciler, elektrik dağıtım şirketleri tarafından tüketicinin belirlediği iletişim aracıyla öncelikle bilgilendirilmek zorundalar.

Bazı tüketiciler için borçlar taksitlendirilebiliyor

Kendi adına elektrik aboneliği bulunan 65 yaş üstü mesken tüketicilerinin, yüzde 40’ın üzerinde engelli olduğunu ilgili kuruma bildiren tüketicilerin ve Şehit Aileleri ve Muharip/Malul Gaziler mesken alt tüketici grubunda bulunan tüketicilerin elektriği, tek bir kullanım yerine ait faturaların aralıksız olarak yıl içerisinde en az üç dönem boyunca zamanında ödenmemesi ve tüketicinin kesme yapılacağı hakkında görevli tedarik şirketi tarafından bilgilendirildiğinin ispatı hallerinde kesilebiliyor. Borcun ödenmesine ilişkin taksitlendirme talep edilmesi halinde taksitlendirme tedarikçiler tarafından yapılmak durumunda. Taksitlendirme süresi azami dört ay olarak belirli.